سیلاب غیرمترقبه نیست

تدبیر24 :در پی بارندگی‌های اخیر، ارتفاع آب دریاچه حدود ۸۰ سانتی‌متر افزایش یافته است، به گونه‌ای که بخش‌های وسیعی از این دریاچه ـ که تبدیل به شوره زار شده بود ـ احیا شده و ژرفای آب در آن به اندازه‌ای است که می‌توان در آن قایقرانی کرد. ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید، مساحت دریاچه ارومیه در شش ماه گذشته چهار برابر شده و هزاران فلامینگو به این دریاچه بازگشته‌اند…

هر چه ساکنان غرب و جنوب غرب کشورمان از بارندگی های اخیر و سیلابی که در پی آن به راه افتاد، خسارت دیدند و متضرر شدند، سیلاب اخیر امید را در دل ساکنان شمال غرب کشورمان جوانه زد.

 در شرایطی که بارندگی‌های چند شبانه روز اخیر در برخی نقاط کشورمان به وقوع سیلاب‌هایی شدید و خانمان برانداز منجر شده و اوضاع بسیاری از استان‌های کشورمان را بحرانی کرده، پیرامون دریاچه شوربخت ارومیه اخباری منتشر می‌شود که مایه مسرت بسیاری از هموطنانمان، به ویژه ساکنان پیرامون نگین آبی کشورمان شده است.

آن گونه که گزارش شده، در پی بارندگی‌های اخیر، ارتفاع آب دریاچه حدود ۸۰ سانتی‌متر افزایش یافته است، به گونه‌ای که بخش‌های وسیعی از این دریاچه که تبدیل به شوره زار شده بود، احیا شده و ژرفای آب در آن به اندازه‌ای است که می‌توان در آن قایقرانی کرد.

ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید، مساحت دریاچه ارومیه در شش ماه گذشته، چهار برابر شده و هزاران فلامینگو به این دریاچه بازگشته‌اند و خلاصه اینکه هوای ابری و بارندگی‌های پیاپی، دورنمای بزرگ‌ترین دریاچه محصور در مرزهای کشورمان را آن گونه روشن و آفتابی کرده که چه بسا پیشتر تصورش را هم نمی‌کردیم.
دلیل بزرگی که ثابت می‌کند سیلاب از جمله «حوادث غیر مترقبه» نیست!

اتفاقی بسیار خوشایند که البته به باور برخی کار‌شناسان، موقت و فصلی است؛ اما به همین اندازه هم برای زنده نگه داشتن امید در دل دوستداران محیط زیست کشورمان و ساکنان پیرامون این دریاچه کافی است، زیرا به وضوح دریافته‌اند همه اتفاقات شومی که این دریاچه در سال های گذشته پشت سر گذاشته، هنوز جبران پذیر هستند.

همه این‌ها در حالی است که به تازگی فاز سوم احیای این دریاچه آغاز شده و بر اساس آن قرار است کشاورزان نود روستا تحت آموزش «کشاورزی سازگار با محیط‌ زیست به‌ منظور حفظ منابع آبی و جلوگیری از آلودگی و هدررفت آن» قرار گیرند؛ رویکردی که امید می‌رود با اتخاذ آن، در کنار دیگر اقداماتی که برای احیای دریاچه صورت می‌گیرد، سال به سال بر میزان آب ورودی به دریاچه افزوده شده، برداشت از چاه‌های فراوان حفر شده پیرامون آن کاسته شده و به جابجایی آب دریاچه در سفره‌های زیرزمینی پایان داده شود و… تا در نتیجه دریاچه به وضع سابق خود بازگردد.

اقداماتی که اگر تمام و کمال صورت گرفته و با اقبال مردم منطقه مواجه شوند، همچنین اگر کار انتقال آب از برخی مناطق به دریاچه صورت گرفته و حقابه طبیعی این پهنه آبی از رودهای پیرامونش از این پس رعایت شده یا دست کم به نسبت حال حاضر با افزایش مواجه شود، پیش بینی می‌شود در سالهای آتی دریاچه ارومیه از این خشک‌تر نشده و وضعیت آن به مرور رو به بهبود بگذارد، مگر آنکه اتفاق دیگری رخ دهد.

اتفاقی شبیه آنچه در روزهای اخیر رخ داده و موجب شده، سطح آب دریاچه به شکلی فرا‌تر از انتظار بالا آمده و موجب خرسندی عموم شود؛ اتفاقی از جنس اتفاقاتی که «حوادث غیرمترقبه» خطابشان می‌کنیم تا به نوعی بر بی‌مبالاتی‌های خود سرپوش گذاشته و خسارات احتمالی را گردن طبیعت بیندازیم، در حالی که به وضوح می‌بینیم بارش باران‌های بهاری که در برخی نقاط کشور غیرمترقبه می‌خوانیم و از خسارات وارد آمده را به آن نسبت می‌دهیم، در جای دیگری از کشور، موجب آبادی وسیع‌ترین پهنه آبی کشورمان شده است.

اینجاست که باید در سخن خود تجدید نظر کرده و به جای ارتباط دادن خرابی‌ها به باران و سیل، در پی یافتن این پاسخ باشیم که براستی چرا رودخانه‌ها طغیان می‌کنند و در پایین دست سد‌ها سیلاب رخ می‌دهد؟ آیا با لایروبی رود یا کانال بندی پایین دست یا رعایت اصول ایمنی و… نمی‌شد از وقوع طغیان یا خسارت بار شدنش پیش گیری کرد؟!