تدبیر24 : آخرين جلسه شوراي گفتوگوي دولت و بخش خصوصي در سايه سخنان ولياله سيف در آمريكا قرار گرفت. طيبنيا همچنان بر گفته خود پافشاری کرد و گفت تمام بانكهاي ما به سویيفت وصل هستند و ميتوانند پيامهاي خود را ارسال كنند. وزير اقتصاد باز هم براي اينكه به آنچه او «هياهوي برخي رسانهها» ميخواند، پاسخي گفته باشد، تأكيد كرد: در ماجرای سویيفت، من علت هیاهوی برخی رسانهها را نمیفهمم؛ چون اکنون بانکها بهسادگی میتوانند از سویيفت استفاده کنند و روابط کارگزاری بانکی ما با بانکهای کوچک خارجی برقرار شده است؛ البته برخی بانکهای بزرگ هراس دارند که موضوع این بانکها نیز با گفتوگو برطرف خواهد شد. اين صحبتي است كه بارها از زبان اين مقام مسئول شنيدهايم و اصولا تفاوتي با آنچه سيف در گفتوگو با رسانههاي خارجي گفته بود، ندارد. وزیر امور اقتصاد و دارایی در سخناني ديگر اظهار کرد: بانک ملت سه شعبه در ترکیه دارد. در سفری که هفته گذشته به ترکیه داشتم، با رؤسای شعب بانک ملت در ترکیه گفتوگو کردم و از آنان درباره عملیات بانکی بانکهای ایران با پول ترکیه پرسیدم که گفتند مشکلی در این زمینه ندارند. بانکهای ایران در ترکیه فقط مشکلات محدودی در زمینه یورو دارند که به گفته رؤسای شعب، این مشکلات با پیگیری و گفتوگو حل میشود. او ادامه داد: اگر مذاکرات هستهای نبود، صادرات نفت ما به سمت صفر میل میکرد؛ در نتیجه باید از فرصت پیشآمده به شکل عاقلانه و منطقی استفاده کرد. او در بخشی از سخنانش به رشد کشور در سالهای گذشته نیز اشاره کرد و گفت: رشد اقتصادی ایران به طور متوسط در بیش از ٣٠ سال گذشته ٣,٢ درصد بوده است.
واشنگتن احساس مسئوليت بيشتري كند
رئیسكل بانك مركزی هم كه سخنانش دستاويزي براي هجمه برخي رسانهها قرار گرفته بود، در گفتوگوی مفصل با ایرنا گفت: واشنگتن برای رفع ابهامات بانكهای اروپایی برای همكاری با ایران، باید احساس مسئولیت بیشتری كند. او همچنین با قاطعیت، خواستار رفع موانع ایجادشده توسط آمریكا و كشورهای غربی در گسترش روابط بانكهای بینالمللی با ایران شد.
ویژگی مهم برجام «زمانمندبودن» آن است
سيف با تأكيد بر اينكه تفاهم برجام در دوره اخیر اقدامی بسیار بزرگ و تاریخی است كه براساس مذاكره و تفاهم، ایران توانست حقوق هستهای خود را تثبیت كرده و ثابت كند اتهاماتی را كه دشمنان درباره انحراف این فعالیتها مطرح كردهاند، بیاساس و غلط است، گفت: تحقق كامل تعهدات طرفهای مذاكره حق طبیعی ملت ایران است و باید تا تأمین كامل آن با حول و قوه الهی با قاطعیت پیگیری شود. لازم است توجه شود كه ویژگی مهم برجام «زمانمندبودن» آن است كه در صورت اقدامات و پیگیریهای بهموقع، با گذشت زمان منافعش بهتدریج بیش از گذشته نمایان میشود. به گفته او، بعد از اجرائیشدن برجام قاعدتا همه طرفهای مذاكره باید بهسرعت به تعهداتشان عمل میكردند. همه آنها نسبت به اجرای مؤثر برجام متعهد هستند. دراینباره ایران اقداماتی را كه لازم بود، انجام داده است. در طرف مقابل نیز همه تحریمهایی كه تعهد شده بود، لغو شده است. سيف با بيان اينكه هنوز مشكلاتی بر سر راه جابهجایی و تبدیل منابع ارزی بانك مركزی وجود دارد، تصريح كرد: بعد از اجرای برجام صادرات نفت ایران رشد چشمگیری داشته است. همه منابع مالی كشور نیز كه باید آزاد میشدند، اكنون در دسترس هستند. اینكه شاهدیم درحالحاضر آرامش در بازار ارز وجود دارد و صف تخصیص ارز برای واردات كالا از بین رفته، ناشی از همین شرایط است. خوشبختانه طرفهای آسیایی و اروپایی كموبیش تحركهای مثبتی را نشان دادهاند؛ البته نوع برخورد كشورهای اروپایی دراینباره از منظر همكاریهای بانكی متفاوت است. یكی از دلایل اصلی آن هم در كنار پیچیدگیهای صنعت بانكداری و زمانبربودن ایجاد ارتباطات كارگزاری جدید، مربوط به نگرانیها و ابهاماتی است كه بانكها درباره كار با ایران دارند.
آغاز به همكاري بانكهاي اروپايي با ايران
در بعضی از كشورها نگاه مثبت و استنباطی درست از وضعیت بانكهای ایران وجود دارد؛ بنابراين میبینیم در عمل كار را با ایران شروع كردهاند. برای نمونه بانك مركزی ایتالیا با توجه به تحركات مثبت در روابط دو كشور، بهویژه بعد از بازدید رئیسجمهوری، به صورت فعال همكاری با بانك مركزی ایران را در سطح مناسبی شروع كرده است. حتی در حاشیه اجلاس صندوق بینالمللی پول در واشنگتن یك تفاهمنامه بانكی بین بانكهای مركزی دو كشور درباره گسترش روابط و همكاریهای فنی امضا شد. او افزود: شاید جالب باشد كه بدانیم یكی از موضوعات بحثشده در نشست اخیر صندوق بینالمللی پول و همچنین هیأت ثبات مالی، همین موضوع بیشازحد پیچیدهشدن مسائل بانكی بود. نظام بانكداری ایران در كنار مواجهه با مشكلات و تنگناهای بانكداری بینالمللی و تلاش برای فائقشدن بر آنها، با برخی مسائل خاص نیز مواجه است. برای نمونه تحریمها سبب شده بود كه اقلام بازی بین بانكهای كشور و همتایان خارجی خود ایجاد شود كه خود مانع بزرگی بر سر راه شروع مجدد همكاریهای مشترك بود. او با تأكيد بر اينكه بانك مركزی و نظام بانكی از زمان اجرائیشدن برجام اقدام برای رفع موانع موجود را شروع كردهاند، تصريح كرد: بههمیندلیل شاهدیم كه با گذشت زمان، به مرور روابط بانكی در حال گسترش است. یكی از اقداماتی كه دراینباره مؤثر بوده، تعیین وضعیت اقلام باز و تعیین تكلیف مطالبات مؤسسههای بیمه صادراتی اروپایی مانند ساچه (ایتالیا)، هرمس (آلمان) و كوفاس (فرانسه) و اوكابه (اتریش) بوده است كه همكاران ما بعد از بررسی و رفع مغایرت، اقدامات لازم را برای پرداخت و تسویه آنها شروع كردهاند. بهزودی در اتحادیه این مؤسسهها، موضوع رتبه ریسك ایران مطرح خواهد شد كه امیدواریم با رسیدن به رتبه مناسب در آینده بتوانیم از منابع مالی بینالمللی با شرایط سهلتری استفاده كنیم. او با اشاره به نقش آمريكا در اتصال ايران به نظام بانكداري جهاني گفت: در ارتباط با تسریع بازگشت كامل ایران به بازار مالی دنیا، آنچنان كه در برجام تعهد شده است، طرف آمریكایی میتواند نقش جدیتر و ملموستری را ایفا كند. البته اقداماتی را شروع كردهاند اما به نظر ما بههیچوجه كافی نیست. آمریكا باید برای رفع ابهامات بانكها برای كار با ایران، احساس مسئولیت بیشتری كند. همانطور كه در زمان اعمال تحریمها برای واداركردن بانكها به قطع رابطه با بانكهای ایرانی، به تكتك آنها مراجعه و آنها را مورد تهدید قرار میداد یا بانكهای مختلف را با مبالغ هنگفت جریمه میكرد، در شرایط كنونی نیز باید به صورت شفاف، نگرانیها و ابهامات بانكهای اروپایی را برطرف كند.
هيچ اتفاقي نيفتاده است
سیف با بیان اینکه متأسفانه تابهحال اقدام مؤثری از طرف آمریكاییها مشاهده نكردهایم، گفت: به همین دلیل ادعا میكنیم از این نظر تقریبا هیچ اتفاقی نیفتاده است. بنابراين آنها باید با سرعت و حساسیت بیشتر و با روشهای اعتمادساز نسبت به رفع نگرانی بانكها و مؤسسههای مالی به منظور شروع همكاری با بانكهای ایرانی در سطح بینالمللی اقدام كنند. بدیهی است ما از همه فرصتها استفاده میكنیم كه حداكثر منافع را از ظرفیت برجام بهنفع كشور و مردم به دست آوریم.
رئیس بانك مركزي خود پاسخ دهد
اين در حالي است كه معاون اول رئيسجمهور هم در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات سیف مبنیبر بینتیجهبودن برجام در سفري كه به استان كرمانشاه داشت، گفت: رئیس بانک مرکزی خود باید پاسخگوی این سؤال باشد اما ایران همانطور که با قدرت پای میز مذاکره رفت، با همان قدرت نیز برجام را اجرا میکند.