بانک جهانی ایران را سر کار گذاشت

تدبیر24 : منتقدین-  115روز از اجرای برجام گذشت، اما هنوز تغییر خاصی در اقتصاد ایران رخ نداده است. یکی از وعده های مهم دولت حسن روحانی، آزاد شدن پولهای بلوکه شده کشور بعد از برجام بود. در سالهای اخیر به دلیل تشدید تحریمها بسیاری از پولهای ایران در خارج کشور بلوکه شده است.

 دولتمردان یازدهم بارها اعلام کردند که با اجرای برجام بسیاری از پولهای بلوکه شده کشور که در آن سوی مرزها قراردارد، آزاد خواهد شد. اما با وجود این وعده ها هنوز میزان قابل توجهی از این پولها وارد کشور نشده است. از زمان توافق برجام در تیرماه سال 94 تا روز اجرای آن در 27 دی ماه سال گذشته روایتهای متفاوتی از میزان پولهای بلوکه شده کشور از سوی دولتمردان مختلف ایران و برخی از مسئولین آمریکایی مطرح شده است، اما هنوز رقم شفافی در این زمینه از سوی هیچ کدام از مسئولان کشور تایید نشده است.

بانک جهانی پولهای بلوکه شده ایران را آزاد نمی کند

یکی از منابعی که بعد از برجام انتظار ورود سریع تر آن به اقتصاد کشور وجود داشت، منابع کشور در موسسات مالی و بین المللی است، که ایران در آنها سهام دارد. بسیاری از این موسسات در دوران تحریمها به دلیل فشارهای نا به جای قدرتهای بین المللی از جمله آمریکا، تمایلی به همکاری با ایران نداشتند. یکی از این موسساتی که می توانست بعد از برجام به اقتصاد کشور سود زیادی برساند بانک جهانی است. بانک جهانی ذاتا وظیفه دارد که به کشورهای در حال توسعه برای رونق اقتصادی وام و تسهیلات اعطا کند.

این بانک با گذشت 115 روز از اجرای برجام هنوز هم تمایلی به همکاری با ایران ندارد. خبرگزاری فرانسه هفته گذشته در گزارشی در این خصوص مدعی شد که بانک جهانی به دلیل فشار آمریکا همچنان سیاست دوری گزیدن از اقتصاد ایران را در دستور کار خود قرار می‌دهد. این بانک از سال 2005 پروژه‌ها و فعالیتهای خود را در اقتصاد ایران متوقف کرده و مدعی شده که ایالات متحده به عنوان بزرگترین سهامدارش برای از سرگیری مناسبات با ایران پیامهای ضد و نقیصی می دهد. این در حالی است که بانک جهانی در این سالها به کشورها زیادی وام و تسهیلات داده است، اما دست ایران از این تسهیلات کوتاه شده است.بنا به این گزارش ، اما اجلاس بهاره چند هفته قبل بانک جهانی به عنوان نخستین اجلاس این بانک در دوران پسابرجام از اهمیت فراوانی برای از سرگیری روابط میان ایران و بانک جهانی و بازپس گیری منابع بلوکه کشور در این نهاد داشت. با این وجود علی طیب نیا وزیر اقتصاد ایران ترجیح داد که در این اجلاس شرکت نکند و معاونش را به جای خودش به واشنگتن مقر این نهاد بفرستد. همه ساله هیاتی متشکل از مسئولان بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و برخی از نمایندگان مجلس با صرف هزینه فراوان برای شرکت در اجلاس صندوق بین المللی پول و بانک جهانی به پایتخت آمریکا سفر می‌کنند.

 

معاون طیب‌نیا برای پیگیری مطالبات ایران از بانک جهانی وقت نگذاشت!

امسال هم محمد خزاعی رئیس سازمان سرمایه گذاری خارجی، به همراه کارشناسان و مترجمین سازمان سرمایه گذاری در این اجلاس شرکت کردند. اگر چه وزیر اقتصاد در اجلاس امسال حاضر نشد، اما انتظار می رفت که معاون وی بتواند با استفاده از فضای پسابرجام، بخشی از منابع بلوکه کشور را به وسیله رایزنی های خود با مقامات بانک جهانی آزاد کند.

 

اما بر خلاف این انتظارات خزاعی و هیات همراهش 24 ساعت بیشتر طاقت حضور در واشنگتن را نداشتند و بعد از یک روز کاری حضور در پایتخت آمریکا، با اخذ ویزای نیویورک به محل قبلی خدمت محمد خزاعی در مقر سازمان ملل متحد رفتند.

 

در این گزارش، بهانه معاون طیب نیا برای این سفر و ترک اجلاس بانک جهانی هم دیدار با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در نیویورک و سخنرانی در اجلاس تامین مالی توسعه سازمان ملل بوده است. اما به نظر می رسد دیدار با رئیس دستگاه دیپلماسی در نیویورک و ایراد یک سخنرانی غیرضروری در سازمان ملل نمی تواند توجیه مناسبی برای ترک اولین اجلاس بانک جهانی در دوران پسابرجام باشد.

 

یکی از اهداف حضور مدیران کشورها در این گونه اجلاسها لابی گری با مقامات و مدیران سایر کشورهاست. با این تفاسیر معلوم نیست در این اقامت یک روزه در واشنگتن که هزینه زیادی هم برای حضور کارشناسان و مترجمین در آن صورت گرفته، چه چیزی عاید اقتصاد کشور شده است؟

 

آیا ارائه یک سخنرانی تکراری و بی محتوا درباره مباحث فنی و تخصصی از پیگیری منافع ایران در بانک جهانی مهم تر است؟ آیا ایشان آقای دکتر ظریف را در تهران نمی بیند که برای دیدن وی مجبور شدند به یکباره اجلاس مهم بانک جهانی در نیویورک را رها کنند و راهی واشنگتن شوند؟ اما شنیده ها حاکی از این است محمد خزاعی در سفر به نیویورک هدف دیگری را هم در سر می پرورانیده است. گویا فرزندان رئیس سازمان سرمایه گذاری خارجی در نیویورک زندگی می کنند و خزاعی بدش هم نمی آمده تا با سفر محل کار سابقش، دیداری با فرزندان خود تازه کند.

 

با این حال این سوال در افکار عمومی مطرح است که اجلاس امسال بانک جهانی به عنوان نخستین اجلاس پسابرجامی این نهاد مهم چه منافعی برای اقتصاد کشور داشته و نماینده ایران برای گرفتن حق سهامداری خود از بانک جهانی بعد از رفع تحریمها چه تلاشی صورت داده است. آیا واقعا چهار روز سفر رفت و برگشت به آمریکا و صرف این همه هزینه به 24 ساعت اقامت در واشنگتن می ارزید؟ در هر حال به نظر میرسد هم بانک جهانی ایران را سرکار گذاشته و هم نماینده رسمی جمهوری اسلامی تلاشی را برای بازپس گیری پولهای بلوکه شده و دریافت وامهای کم بهره از بانک جهانی انجام نداده است!