همکاري محرمانه اوباما و پوتين در مورد ايران

تدبیر24: درحالي که آمريکا براي دستيابي به توافقي به منظور محدود کردن برنامه‌هاي هسته‌اي ايران تلاش مي‌کند، از جانب يک دوست – دشمن يعني روسيه، کمک دريافت مي‌کند.
به گزارش ديپلماسي ايراني به نقل از لس آنجلس تايمز، روابط دو کشور در سال جاري و به دنبال موافقت مسکو با اعطاي پناهندگي به ادوارد اسنودن – کارمند سابق آژانس امنيت ملي آمريکا – به پايين‌ترين سطح خود رسيد. از سوي ديگر هنوز روابط گرمي بين ولاديمير پوتين و باراک اوباما، روساي جمهور روسيه و آمريکا برقرار نشده و به نظر نمي‌رسد دو طرف بهبود روابط را در اولويت سياست خارجي کشورهاي‌شان قرار داده باشند.
به گزارش اين روزنامه آمريکايي، آمريکا و روسيه در مورد همکاري در زمينه‌هاي حساس با احتياط عمل مي‌کنند. همکاري آنها در مورد استفاده از تسليحات شيميايي در سوريه نزديک است و در مورد ايران نيز که از اهميت بيشتري برخوردار است، واشينگتن و مسکو به طور محرمانه با يکديگر همانگ هستند.
باوجود روابط خوب مسکو با تهران و استفاده از ژست مخالفت با تحريم‌هاي بين‌المللي به عنوان يک ابزار سياسي، کرملين حمايت ويژه‌اي از تلاش‌ها به منظور محدود کردن برنامه‌هاي هسته‌اي ايران به عمل مي‌آورد. روسيه نگران است که شکست تلاش‌هاي ديپلماتيک در اين زمينه به اقدام نظامي عليه ايران منجر شود که مي‌تواند کل منطقه از جمله جنوب روسيه، بازارهاي نفت و گاز – که اقتصاد روسيه به آن وابسته است - را بي‌ثبات کند.
گري سيمور، عضو سابق حلقه مشاوران باراک اوباما در مورد ايران مي‌گويد: تفاوت‌هاي تاکتيکي وجود دارد اما در نهايت آمريکا و روسيه منافع مشترکي دارند.
دولت اوباما، انتخابات اخير رياست جمهور در ايران که به روي کار آمدن دولت ميانه رو حسن روحاني منجر شد را به عنوان يک فرصت براي پيشرفت قلمداد مي‌کند. اقتصاد ايران تحت تاثير تحريم‌ها به شدت تضعيف شده مقامات تهران به دنبال لغو تحريم‌ها هستند. اين در حالي است که با مکالمه تلفني اوباما و روحاني در ماه گذشته، گشايشي اندک در بن بست ديپلماتيک تهران – واشينگتن که بيش از سه دهه از عمر آن مي‌گذرد، ايجاد شده است. به نظر مي‌رسد که مسکو حتي از واشنيگتن نيز به معامله با ايران علاقمند تر است. در پايان مذاکرات هسته‌اي دو روزه ژنو بين ايران و گروه 1+5(آمريکا، انگليس، فرانسه، چين، روسيه و آلمان) دو طرف از فضاي مثبت مذاکرات سخن گفتند اما نماينده روسيه در مذاکرات، نيمه خالي ليوان را ديد.
سرگئي ريابکوف، معاون وزير خارجه روسيه گفت: دو طرف همچنان فرسنگ‌ها از يکديگر فاصله دارند و دليلي براي خوشحالي وجود ندارد.
هرچند ايران متحد سوريه و از مشتريان تسليحات روسيه است؛ اما مسکو نمي‌خواهد که جمهوري اسلامي هسته‌اي شود.
الکساندر اومنوف، کارشناس امور خاورميانه در موسسه اقتصاد جهاني و روابط بين‌الملل در مسکو مي‌گويد: يک درک روشن در کرميلن وجود دارد که درصورت هسته‌اي شدن ايران، اين کشور به منبع بي‌ثباتي براي منطقه و کشورهاي باقي مانده از جماهير شوروي سابق تبديل مي‌شود.
اين در حالي است که حمايت روسيه از ديپلماسي گروه 1+5 در قبال ايران‌، در طول سال‌ها براي اين گروه کليدي بوده است.
در حالي که چين، الگوي روسيه را در اين زمينه دنبال مي‌کند، همکاري مسکو به ديپلمات‌هاي غربي امکان مي‌دهد که ادعا کنند ائتلاف جهاني عليه برنامه‌هاي هسته‌اي ايران وجود دارد.
پائول ساندرز، مقام سابق وزارت خارجه آمريکا که اکنون در مرکز منافع ملي واشينگتن کار مي‌کند، بر اين باور است که روابط ايران – روسيه نزديک نيست اما همکاري‌هايي وجود دارد. او مي‌گويد، روسيه از اينکه ايران به دنبال بي‌ثباتي در آسياي مرکزي نيست، خرسند است. روسيه به ايران سلاح مي‌فروشد، تبادل فرهنگي با ايران دارد و سال‌هاست که در زمينه مبارزه با قاچاق مواد مخدر با ايران همکاري دارد. اما زمينه‌هايي از بي‌اعتمادي و نارضايتي دوجانبه نيز به چشم مي‌خورد. براي مثال مسکو از اينکه در سال 2009‌، فاش شد ايران برنامه‌هاي غني‌سازي محرمانه داشته است، ناراضي به نظر مي‌رسد.
از سوي ديگر ماجراي موشک‌هاي اس 300 نيز همچنان عاملي اختلاف زا در روابط روسيه و ايران به شمار مي‌رود. به گفته ساندرز، هرچند روسيه به ايران سلاح و تجهيزات هسته‌اي مي‌فروشد اما حجم آن محدود است و با صادراتي که روسيه به کشوري مانند سنگاپور دارد، برابري مي‌کند.
البته روسيه در مقايسه با آمريکا و اتحاديه اروپا در مورد محدود کردن بخشي از برنامه‌هاي هسته‌اي ايران که کاربرد نظامي ندارد؛ بي‌علاقه‌تر است. اما آمريکا و کارشناسان خصوصي مي‌گويند، مسکو قصد برهم زدن ائتلاف شکل گرفته در مقابل ايران را ندارد.دو روز پس از اظهارات ريابکوف در مورد مذاکرات ژنو، سخنگوي وزارت خارجه روسيه از پيشرفت گفت‌و‌گو‌ها سخن گفت.
همکاري آمريکا - روسيه در مورد ايران با توجه به شکاف‌هايي که در روابط دو واشينگتن – مسکو وجود دارد‌، قابل توجه است. روسيه و آمريکا در مورد کنترل تسليحاتي، دفاع موشکي، حقوق بشر و تلاش مسکو براي نفوذ در کشورهاي همسايه دچار اختلاف نظر هستند.
از سوي ديگر اوباما برنامه سفر ماه سپتامبر خود به روسيه را لغو کرد و مشاور پوتين مي‌گويد به نظر نمي‌رسد دو رئيس‌جمهور زودتر از اوايل سال آينده ميلادي، ملاقاتي داشته باشند.
گفت‌و‌گوها در سطح عالي، تنها بين جان کري، وزير خارجه آمريکا و سرگئي لاوروف، همتاي روسي‌اش انجام مي‌شود.تحليلگران مي‌گويند، مقامات آمريکايي تمايلي به معامله با پوتين ندارند اما او همچنان تصميم‌گيرنده اصلي در روسيه است.
ناظران خارجي بر اين باورند که ايران، سوريه و کره شمالي، معدود زمينه‌هايي هستند که آمريکا و روسيه بيش از آنکه در مورد آن اختلاف نظر داشته باشند، تفاهم دارند و شايد همکاري در همين زمينه‌ها به بهبود روابط مسکو – واشينگتن کمک کند .
گري سيمور مي‌گويد: انتظار مي‌رود که در مذاکرات هسته‌اي جاري با ايران، روسيه به سختي تلاش کند که دو طرف را به سوي توافق هدايت کند و کرملين نيز در مورد نتيجه انعطاف به خرج دهد. به گفته وي، روس‌ها به جزئيات توجه زيادي ندارند و تنها مي‌خواهند يک توافقنامه امضا شود.
منبع:مردم سالاری