کشتار «اورلاندو» و هراس گسترش ویروس داعش

تدبیر24 :شهر اورلاندو در ایالت فلوریدا آمریکا، یکشنبه بیست و سوم خردادماه شاهد حمله مسلحانه و گروگان گیری در یک باشگاه شبانه بود که به کشته شدن 50 نفر و زخمی شدن 53 تن دیگر منجر شد.
مقام های آمریکایی حمله شهر اورلاندو را خونین ‌ترین حمله در تاریخ آمریکا برشمرده اند. حمله کننده شخصی به نام «عمر متین» شهروندِ آمریکاییِ افغانی تبار بوده که در درگیری با پلیس کشته شده است.
هرچند هنوز انگیزه اصلی متین از حمله مسلحانه به کلوپ همجنسگرایان مشخص نشده اما پلیس فدرال آمریکا (اف. بی. آی) اعلام کرده است که متین دقایقی پیش از حمله با سامانه 911 (شماره خدمات اورژانس در آمریکا) تماس گرفته و بیعت خود را با داعش اعلام کرده است. بنابراین، این احتمال وجود دارد که این حمله به دستور داعش انجام شده باشد. با این حال، «باراک اوباما» رییس جمهوری آمریکا از نبود نشانه هایی روشن درباره ارتباط متین با داعش سخن گفته است.
نهادهای امنیتی آمریکا هم عنوان می کنند که هنوز مدرک محکمی مبنی بر ارتباط مستقیم متین با داعش نیافته ‌اند اما «اعماق نیوز» که از تارنماهای وابسته به داعش است با انتشار متنی مدعی شد، حمله مسلحانه که کلوب شبانه مردان همجنسگرا در شهر اورلاندو را هدف گرفت و در آن بیش از 100 نفر کشته و زخمی ‌شدند، به دست یک جنگجوی وابسته به این گروه انجام شده است.
اگر ادعای وابستگی متین به داعش واقعیت داشته و وی دستور حمله را از این گروه گرفته باشد، ماجرای این حمله می تواند ابعاد متفاوتی به خود بگیرد و این گروه تروریستی برای امنیت ملی آمریکا به تهدیدی عینی و بزرگ تبدیل خواهد شد.
نکته ای که بر قوت این احتمال می افزاید، فراوانی رخدادهای تروریستی است که در ابعاد گوناگون در کشورهای غربی به دست اعضای داعش به وقوع می پیوندد؛ از حمله خونبار پاریس در آبان ماه پارسال و عملیات تروریستی بروکسل در ابتدای امسال گرفته تا قتل یک پلیس فرانسوی و همسرش که دیشب در مگنانویل در نزدیکی پایتخت فرانسه رخ داد.
تا پیش از این، تحلیلگران و راهبردنویسان غربی و به ویژه آمریکایی، داعش را خطری جدی برای ثبات در منطقه خاورمیانه و پیرامون خاورمیانه می دانستند و دور بودن آمریکا از این منطقه و سیستم های امنیتی دقیق و قوی در این کشور را مانعی بزرگ بر سر راه تهدیدهای داعش معرفی می کردند. از این رو، حمله اورلاندو می تواند این اطمینان تحلیلگران آمریکایی را نقض کند.
آن چه درباره داعش می توان گفت این است که برخلاف رویه دیگر گروه های تروریستی مانند القاعده، داعش همزمان با فعالیت در قامت گروهی با هسته مرکزی و قلمروی سرزمینی، به یک ایدئولوژی فراگیر تبدیل شده است. این گروه تروریستی با شبکه ای گسترده از نیروهای سایبری در فضای مجازی فعالیت می کند و با تبلیغات گسترده به جذب افراد از طیف های گوناگون در گوشه وکنار جهان می پردازد. داعش اکنون این امکان را یافته که در هرگوشه ای از جهان برای خود هوادارانی مهیا سازد و بدون نیاز به ارتباط حضوری، علیه اهداف خود دست به عملیات بزند.
با تکیه بر این تغییرپذیری راهبردی، داعش از نارضایتی هایی که میان قشرهای گوناگون جوامع غربی وجود دارد به بهترین شکل ممکن در راستای اهداف خود بهره برداری می کند. به همین دلیل است که هر ازچندگاهی شاهد عملیات مسلحانه هسته های وابسته به این گروه در کشورهای غربی هستیم که نمونه بارز آن را در عملیات مسلحانه این گروه در فرانسه و بلژیک شاهد بودیم.
به این شکل گسترش اقدام های خودمحور و برانگیخته زیر عنوان عملیات «گرگ های تنها» با تکیه بر چنین راهبردی در دستور کار داعش قرار گرفته است. بر پایه عملیات گرگ های تنها، هر کدام از نیروهای هوادار داعش در صورتی که توان رفتن به سوریه و عراق را نداشته باشند باید در هر کجا که هستند، علیه دشمنان داعش دست به اقدام نظامی و انتحاری بزنند.
بازوی اصلی این راهبرد، تکیه بر تبلیغات در فضای مجازی و استفاده گسترده از ابزارهای ارتباطی مبتنی بر شبکه اینترنت است. این مساله، انعطافی ویژه به گروه داعش داده است تا توان عملیاتی خود را از سرزمین های زیر کنترل خود فراتر برده و تهدید را در قلب نقاط هدف خود پیگیری کند. این امر افزون بر گسترش توان عملیاتی داعش، می تواند بر محبوبیت این گروه در میان هوادارانش بیافزاید.
در این شرایط، تهدید گروه تروریستی داعش برای دولت ها و شهروندان غربی روی نموداری تصاعدی قرار گرفته و با گذر از مرز هشدار می تواند به شکل ویروسی کشنده با سرعت تکثیر بالا باز هم قربانیان بیشتری را در سراسر کشورهای اروپایی و آمریکا بر جای گذارد.