آفریقا و برگزیت؛ بیم ها و امیدها

تدبیر24 : حمید اوضح - دامنه گسترده و ابعاد فراملی و فراقاره ای برگزیت موجب شده تا شمار زیادی از نهادهای اقتصادی و مالی و سیاستمداران آفریقایی در ارتباط با آن موضع بگیرند. علاوه بر آن، براساس تحلیل های متقن اقتصادی، مسائل مهمی پیش روی روابط آفریقا و انگلیس پس از برگزیت وجود دارد؛ مسائلی که حل کامل هر یک از آنها نیازمند زمان زیاد و البته تلاشی مضاعف است.

** افزایش کمک های مستقیم انگلیس به کشور های آفریقایی
در حال حاضر، هجوم پناهجویان از کشورهای جنگ زده خاورمیانه و آفریقا به اتحادیه اروپا، به بحرانی برای این اتحادیه تبدیل شده است.
بر اساس پیشنهاد کمیسیون اروپا، کشورهای اروپایی در مدتی محدود (در مدت پنج سال) مبلغ 8 میلیارد یورو به صورت کمک برای توسعه و کمک های دیگر، در اختیار گروهی محدود از کشورهای آفریقایی خواهند گذاشت که با اروپا در زمینه سیاست های مهاجرتی همکاری کنند.
به نظر می رسد با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، کمک های دولت لندن به صورت مستقیم و خارج از فرآیند های سیاسی مصوب اتحادیه اروپا و از طریق سازمان های دولتی انگلیس نظیر سازمان توسعه بین الملل انگلیس ( دی اف آی دی) افزایش یابد.
افزون برآن، با توجه به کاهش کمک های نظامی و سیاسی اتحادیه اروپا از کشورهای آفریقایی، نقش سیاسی و مستقل انگلیس در حمایت سیاسی و نظامی ( نظیر حمایت مالی از هیأت صلحبانان سازمان ملل متحد) از کشورهای آفریقایی نیز پررنگ تر خواهد شد.

** آینده مبهم توافقات تجاری و اقتصادی
در حالی که مقامات کشور های آفریقایی از آمادگی کامل اقتصاد کشورهای خود برای مواجه با هرگونه شوک ناگهانی ناشی از برگزیت، سخن می گویند، اما، آینده تبادلات تجاری میان اقتصاد آفریقا و انگلیس و اتحادیه اروپا در هاله ای از ابهام قرار دارد.
تغییر ماهیت این توافقنامه ها و نیز افزایش یا کاهش سطح مبادلات تجاری از مسائل مهم پیش روی آفریقا در مواجهه با برگزیت است.
اگرچه برای اعمال تغییرات احتمالی بر توافقنامه ها و معاهدات میان کشورهای آفریقایی و انگلیس، دو سال زمان باقی است، چشم انداز پیش روی اقتصاد قاره سیاه پس از برگزیت، اما، با موانع جدی روبه رو خواهد بود که حل آنها نیازمند حجم بالایی از مذاکرات سیاسی و اقتصادی میان طرفین ( کشورهای آفریقایی و انگلیس)است.

** بهبود وضعیت کشاورزی کشورهای آفریقایی
در حالی که سهم عمده ای از اقتصاد کشور های آفریقایی را بخش های کشاورزی تشکیل می دهند، تغییر در نظام یارانه ای اتحادیه اروپا که فشاری مضاعف بر اقتصاد قاره آفریقا وارد کرده است، می تواند کشاورزی قاره آفریقا را بهبود بخشد.
انگلیس از مخالفان اصلی نظام یارانه ای در بخش کشاورزی اتحادیه اروپا بوده است و برگزیت و به تبع آن، حضور شرکت های کوچک انگلیسی در روند حمایت از بخش های کشاورزی قاره آفریقا، می تواند کورسوی امیدی برای بخش های کشاورزی رو به زوال آفریقا باشد.
نکته حائز اهمیت آن است که بر اساس آمارهای رسمی، دامنه حضور اقتصادی شرکت های کوچک انگلیسی و سازمان های مردم نهاد این کشور، در مقایسه با شرکت های بزرگ که در چارچوب قوانین اتحادیه اروپا فعالیت می کنند، گسترده تر می شود.
به هر روی، اگرچه زنگ مذاکرات موسوم به «جدایی » میان انگلیس و اتحادیه اروپا به صدا در آمده است و تمام سازوکارهای تجاری انگلیس مورد بازنگری جدی قرار خواهد گرفت، اما، بی تردید ماهیت مذاکرت آینده بروکسل و نیز ترسیم دقیق چشم انداز اقتصادی انگلیس و در نتیجه مشخص شدن سطح روابط اقتصادی و تجاری انگلیس با قاره آفریقا، می تواند پاسخگوی ابهامات فوق باشد؛ ابهاماتی که بیم ها و امیدهای قاره سیاه بدان مرتبط است.