اینجا محل نگهداري افراد بي‌خانمان است

تدبیر24: همشهری محله نوشت؛ از دور كه نگاه مي‌كنيد محوطه‌اي را مي‌بينيد كه دور تا دورش با حصاري از برگ‌هاي سبز پوشیده شده است. اين حصار پوشيده از برگ‌هاي سبز مركز «بهاران» نام دارد. اغلب اهالي ميدان شهید آيت‌الله ‌سعيدي نام اين مركز را شنيده‌اند و جسته و گريخته مي‌دانند كه در آن افراد معتادي كه ترك كرده‌اند؛ نگهداري مي‌شوند؛ ولي نمي‌دانند در اينجا چه مي‌گذرد؟ گزارش از اين مركز مدت‌ها در دايره ممنوعه قرار داشت. امروز در سبز رنگ آن براي نخستين بار به همت «صادق بابايي»، مدير مركز خدمات اجتماعي شهرداری و با همكاري معاونت اجتماعي و فرهنگي شهرداری منطقه باز مي‌شود. گزارش زير درباره آنچه كه در مركز بهاران مي‌گذرد است.
پدر و مادری که از غصه اعتیاد پسر مردند
نگاهش از ميان ميله‌هاي آهني پنجره آسايشگاه عبور مي‌كند. نور آفتاب به‌صورتش مي‌خورد. داخل تاريك است. هيچ صدايی شنيده نمی‌شود غير از صداي پرندگان و باد ملايمي كه از پنجره به داخل مي‌آيد. «عباس مشرقي» يكي از مددجويان مركز است. صورتش را از پنجره بر مي‌گرداند. از ميان نرده‌هاي آهني تخت‌هاي 2 طبقه آسايشگاه تصاوير شبيه يك فيلم بلند هجوم مي‌آورند. تصوير روزي كه براي نخستين بار به مركز بهاران آمد. وقتي براي نخستين بار سرش را زير دوش حمام مركز برد. مي‌خواست همه آن روزهاي مصرف مواد، اعتياد، كارتن‌خوابي، خماري و... پاك شوند. ولي تصاوير همه اين 20 سال مصرف مواد شبيه پتکی آهنین روي سرش كوبيدند. تصوير پدر و مادر پيرش كه از غصه اعتياد او از دنیا رفتند. تصوير زير پل‌ها خوابيدن‌ها، التماس‌هايش براي يك گرم شيشه، زهرا دختر معتادي كه جلوي چشمانش جان باخت... انگار يك قرن طول كشيد تا با خودش بجنگد.

خانواده‌ام را از دست دادم
سرش را ميان دست‌هايش مي‌گيرد. نامش «مهدي صبري» است. قد بلندي دارد. كمي مضطرب است. مدام اين پا و آن پا مي‌كند. مدديارش مي‌گويد: «مهدي دچار بي‌قراري شديد است. يكجا‌بند نمي‌شود. او حدود 15 سال به مواد اعتياد داشته است و اكنون 5 ماه مي‌شود كه پاك است.» از مهدي مي‌پرسم: چرا به مركز بهاران آمدي؟ مي‌گويد: «عزمم را جزم كردم كه خوب شوم.» مي‌پرسم: اينجا روزها چگونه مي‌گذرد؟ مي‌گويد: «‌روزها حوصله‌ام سر مي‌رود.‌كاري نيست كه انجام بدهم. در كمپ كه بوديم به ما گفتند در مركز بهاران شغل مي‌دهند؛ مرخصي مي‌دهند؛ شناسنامه مي‌دهند؛ وام مي‌دهند؛ و... ولي خبري نيست. به ما وعده و وعيد دادند.» ياد حرف‌هاي مدديار مي‌افتم؛ مددجويان تا زماني كه كامل خوب نشدند امكان مرخصي ندارند. چون ممكن است دوباره به شرايط قبلي برگردند. مي‌پرسم: مي‌توانم عكس بگيرم؟ مي‌گويد: «‌من كه كسي را ندارم. عكس بگيريد. خانواده‌ام را بعد از اعتياد از دست دادم.»


اينجا آرامش دارم
روي نيمكت لم داده و انگار سال‌هاست كه اينجا آرام نشسته است. گويا در دنيا هيچ‌كاري ندارد. زمان براي علي فکوری متوقف شده است. مي‌گويد: «‌18 سال به مواد مختلف مانند شيشه اعتياد داشتم. حدود 7 ماه است كه پاك هستم.» از او مي‌پرسم چرا به مركز بهاران آمده است؟ با غرور خاصي مي‌گويد: «‌براي خودم اهداف بلندي دارم. مي‌خواهم در آينده ثروتمند شوم.» او خانواده‌اش را در سانحه تصادف رانندگي از دست داده است. چند روز بعد از آنكه به مركز آمد؛ دو نفر از پسرهاي فاميل با او تماس گرفتند. اكنون تقريباً هر هفته به ملاقاتش مي‌آيند. علي اينجا آرامش دارد. او مي‌گويد: «‌پشت اين ديوار سبز، زندگي با آرامش مي‌گذرد.»

ظرفيت 100 نفر، مددجو 7 نفر
بيش از يكسال پيش بود كه به علت تعداد قابل توجه معتادان كارتن‌خواب در شهر، مديريت شهري براي كاهش آسيب‌هاي اجتماعي و توسعه امنيت رواني شهر، طرحي راه‌اندازي كرد كه در آن معتادان كارتن‌خواب توسط نيروي انتظامي جمع‌آوري و پس از سم‌زدايي در كمپ‌هاي ترك اعتياد (كه دوره معمول آن 28 روز بود) به كمك مددكار اجتماعي و در صورت تمايل مددجو به مركزي به نام بهاران براي حرفه‌آموزي و توانمند‌سازي معتادان معرفي شدند. مدت اقامت معتادان در اين مركز بين 6 ماه الي يك سال‌ است. قرار شد هر منطقه 2 مركز بهاران داشته باشد. در حال حاضر منطقه ما يك مركز بهاران در محدوده ميدان شهید آيت‌الله ‌سعيدي دارد كه در زميني حدود 2500‌مترمربع واقع شده است. اين مركز در اسفند سال گذشته با ظرفيت صد نفر پذيرش مددجو شروع به كار كرد. در حال حاضر 7 نفر مددجوي مرد در آن مستقر هستند.

حجت‌الاسلام خسرو زارعي، روحاني مركز: پرداختن به مسائل مذهبی در گرو امنيت فكري
هنوز آن‌طور كه دلش مي‌خواهد نمازخانه و كتابخانه مركز پر از جمعيت نيست. هنوز خيلي راه مانده كه مددجويان از دنيا به آخرت برسند. حجت‌الاسلام خسرو زارعي معتقد است براي ثوابش به بهاران آمده است. او مي‌گويد: «‌كار من در مركز اين است كه مددجويان را با مسائل مذهبي آشنا كنم. ما در اينجا نمازجماعت بر پا مي‌كنيم. مراسم زيارت عاشورا داريم؛ ولي هيچ‌كدام از اين مراسم اجباري نيست. چون معتقد هستيم كه مددجويان بايد با خلوص نيت در اين مراسم شركت كنند.» او ادامه مي‌دهد: «‌بسياري از آنها سواد و آگاهي مذهبي ندارند. اغلب براي مشكلات زندگي‌شان دچار دغدغه فكري هستند. بسياري احساس بلاتكليفي دارند. هنوز در پي بهبودي، شغل، آينده، خانواده و... هستند و تا زماني كه از اين مسائل خيالشان راحت نشود تا زماني كه امنيت فكري نداشته باشند؛ نمي‌توانند به مسائل مذهبی فكر كنند.»


 نكته
مركز بهاران منطقه براي تحقق اهداف خود نيازمند حمايت‌هاي مردمي، خيّران، شوراياران و... است. اين كمك‌ها مي‌تواند شامل كمك‌هاي نقدي، فراهم كردن مددكار، روان‌پزشك، ايجاد شغل، تهيه لباس، كتاب‌هاي روان‌شناسي و ادبيات و... وسايل ورزشي، تأمين هزينه سفر زيارتي و... براي مددجويان باشد.
خيّران براي كمك و كسب اطلاعات بيشتر مي‌توانند به نشاني ميدان شهید آيت‌الله ‌سعيدي، خيابان آل آقا، جنب امامزاده چهل تن، مجتمع مهارت‌آموزي بهاران، مراجعه يا با شماره 33721818 تماس بگیرند.

پاسخ مسئول: به‌زودي امكانات جديد در بهاران آماده مي‌شود
در حال حاضر «احمد نعيمي خالدی» مسئوليت مركز را برعهده دارد. او طرح بهاران را طرح نوپايي مي‌داند كه حدود 3 ماه است در منطقه راه‌اندازي شده است و با وجود نقاط قوت هنوز داراي كاستي‌هايي است. به علاوه به علت نوپا و ناشناس بودن، هنوز ظرفيت آن را دارد كه تعداد زيادتري مددجو بپذيرد.

احمد نعيمي خالدی مي‌گويد «‌در حال حاضر مركز بهاران منطقه يكي از مجهز‌ترين مراكز بهاران در تهران است.» او ادامه مي‌دهد: براي تكميل طرح نيازمند همكاري و همدلي نهادهایي مانند بهزيستي، ستاد مبارزه با موادمخدر، وزارت كشور و... هستيم.

او مي‌افزايد: مددكاران اجتماعي كمپ‌ها، در مرحله سم‌زدايي با توجه به فشار روحي كه روي معتادان بوده، وعده هایی از طرف مركز بهاران دادند كه برخي غير‌واقعي است. از جمله دادن وام، حقوق و... .بهاران يك مركز بهبود و توانمند‌سازي براي معتاداني است كه پاك شده اند. البته قرار است به‌زودي خدماتي مانند كارآفريني، دريافت شناسنامه، امكان ملاقات مددجويان با خانواده‌ها و برخورداري از مددكار خانواده، فعال شدن تورهاي تفريحي و... براي بالا بردن روحيه مددجويان و رفع دغدغه فكري آنها در مركز آماده شود.‌»