تدبیر24: يك سال از توافق هستهاي گذشت و هنوز هم حواشي آن ادامه دارد. حواشياي كه گاه از سوي دلواپسان داخلي و گاه از سوي مخالفان توافق در خارج از مرزهاست. دراين ميان مسئولان وزارت خارجه اما براي آرام نگه داشتن فضا براي نيل به اهداف تعيين شده بيش از هر موضوعي ترجيح ميدهند تا پاسخ لازم را ارائه كنند و از سوي ديگر مردم را با دستاوردهاي توافق كه از سوي مخالفان «هيچ» است اما اين هيچي كه «بسيار» است، مطلع كنند. به همين سبب معاون وزير خارجه در گفتوگوي ويژه خبري به برخي شایعات پاسخ و اخبار جديدي را بيان كرد. سيدعباس عراقچي در اين برنامه واقعياتي را بيان كرد كه شايد دلواپسان انتظار اين اندازه صداقت و صراحت را نداشتند، چنانكه گفت: «آثار اجراي تعهدات لزوما محقق نشده است. بخشي از مشكلات اجرا به خاطر محدوديتهاي بيرون از برجام، بخشي ناشي از ضعف خود ماست و برخي ناشي از تحريمهايي است كه باقي مانده است.» وي همچنين اعلام كرد كه دومين گزارش سه ماهه اجراي برجام روز سهشنبه به مجلس ارائه ميشود. او درباره برداشته شدن تحريمها در چارچوب برجام و آن بخشي كه هنوز به گفته برخي كارشناسان محقق نشده است، اظهار كرد: تحريمهايي كه تاكنون براي برداشته شدنشان با مشكل مواجه بودهايم، بخشي ناشي از تحريمهاي اوليه، قوانين FATF و مساله زمانبر بودن برداشته شدن تحريمهاست.
آمريكاييها تحريمها را طبق تعهداتشان برداشتهاند
وي همچنين گفت: آمريكاييها در طي مذاكرات حاضر نشدند تحريمهاي اوليه مربوط به دلار را بردارند. معتقد بوديم اگر در اين باره با آنها وارد مذاكره شويم، حتما از ما امتيازات بيشتري ميخواهند كه در چارچوب خطوط قرمز ماست. از طرفي اگر ميپذيرفتيم كه با سيستم مالي آمريكا كار كنيم آن وقت با چالش مصادره شدن اموال خود در دادگاههاي آمريكا مواجه ميشديم. دادگاههاي آمريكا احكامي را عليه ايران به دليل تروريسم مطرح كردهاند كه اين احكام حدود ۹۰ ميليارد دلار عليه ايران است. البته ما هم احكامي را متقابلا عليه آمريكاييها به مبلغ ۵۰ ميليارد دلار صادر كردهايم و اين مبلغ تا بيش از ۱۰۰ ميليارد دلار هم ميرسد. اما بر اساس قوانين آمريكا اگر در چارچوب مالي آنها قرارگيريم هر جا اموال ايران را بتوانند مصادره ميكنند كه نمونه آن ۲ ميليارد دلاري بود كه مصادره شد. عراقچي با بيان اينكه هر چند آمريكاييها تحريمها را طبق تعهداتشان برداشتهاند اما بر اساس آن چه در جلسات اوفك به ما ميگفتند، آمريكاييها حرف متناقض ميزنند از يك طرف اعلام كردهاند كه شركتها و بانكها ميتوانند با ايران كار كنند اما تحريمهاي اوليه همچنان سر جايش است و در حفظ آنها هم جدي است و دائما هشدار ميدهد كه مراقب باشند، اشخاص و شركتهاي آمريكايي يا سهامداران در تعاملات با ايران طبق تحريمهاي اوليه مداخله نكنند. هر چند برجام ربطي به تحريمهاي اوليه نداشت اما اين تحريمها بر برجام اثر ميگذارد و اينجاست كه ما مدعي هستيم، آمريكا بايد اقداماتي را براي رفع نگراني انجام دهد و نبايد جامعه جهاني را از كار با ايران بترساند. وي با اشاره به اختلاف نظر ايران با گروه FATF بر سر تعريف گروههاي تروريستي به ويژه گروههاي مقاومت اظهار كرد: ما در تعريف گروههايي مثل داعش، القاعده و غيره مشكلي با آنها نداريم اما گروههايي هستند از جمله گروههاي مقاومت كه ما آنها را تروريست نميدانيم. اگر به هر دليلي آنها با رويكرد ما موافقت نكردند، ما منابع ملي خود را قرباني هيچ چيز نميكنيم. موضع ايران در حمايت از گروههاي مقاومت غيرقابل تغيير است. ما لزوما از طريق سيستم بانكي كمكهاي خود را انجام نميدهيم. بعضي از افراد در ليست تحريم شوراي امنيت هستند. در حالي كه هيچوقت به اين ليستها مقيد نبودهايم چه برسد به ليست تحريمي آمريكا. در عين حال ما بانكهاي خود را با دست خودمان گير نمياندازيم بلكه از راههاي ديگر كمكهاي خود را انجام ميدهيم.
فروش ۳۲ تن آب سنگين به آمريكا
عراقچي درباره انبار آب سنگين ايران كه در عمان قرار گرفته است، گفت: در اين باره سازمان انرژي اتمي تصميم گرفته است. بر اساس برجام ۱۳۰ تن آب سنگين به عنوان ذخيره در كشور نگهداري ميشود و مابقي بايد به فروش برسد. در حال حاضر در سال ۲۵ تن آب سنگين توليد ميكند. تاكنون ۳۲ تن آب سنگين به آمريكا فروخته و پولش را هم دريافت كردهايم و آب سنگين نيز ارسال شده است. براي ۴۰ تن ديگر با روسيه در حال مذاكره هستيم و كشورهاي ديگري هم هستند كه خريدار آب سنگيناند. معتقدم يكي از مهمترين دستاوردهاي برجام اين است كه امروز ايران را به عنوان فروشنده آب سنگين در دنيا ميشناسند. وي در رابطه با اظهارات اخير علياكبر صالحي مبني بر اينكه به نظر پخت و پز جديدي براي ايران در دست تهيه است، با اشاره به اظهارات آنگلا مركل و بانكيمون درباره فعاليتهاي موشكي ايران گفت: اينكه هميشه بايد مراقب باشيم تا توطئهاي صورت نگيرد و پختوپزي نشود يك اصل است. توطئه آنها عليه ايران توهم نيست بلكه واقعيت است. روزي كه بوي توطئه به مشاممان نرسد، بايد شك كنيم. معاون ظريف با اشاره به اظهارات بانكيمون گفت: از آقاي بانكيمون درخواست شده هر شش ماه درباره اجراي قطعنامه ۲۲۳۱ كه برجام هم بخشي از آن است، گزارش دهد. او پيشنويس اين گزارش را تهيه و نزد اعضاي شوراي امنيت توزيع كرده و هنوز به طول كامل منتشر نشده است. ما به نسخهاي از آن دسترسي يافتهايم و بايد بگويم كه بسيار غيرمنصفانه و نامتوازن است و به آن اعتراض كرديم. آقاي ظريف در روزهاي عيد فطر صحبتهای تلفنی خيلي تندي با ايشان داشتند طوري كه فرداي آن روز معاون دبيركل آقاي الياسون به نماينده ايران در سازمان ملل گفته بود، آقاي ظريف تلفني توفاني داشته است. ما در اعتراض خود تاكيد كرديم كه بايد گزارش متوازن باشد. در اين پيشنويس به تست موشكي ايران اشاره كرده و گفته است از نظر دبيركل اين تستها با روحيه سازنده حاكم بر امضاي توافق هستهاي ناسازگار است. آنها براي كاهش فشارهاي ما به دبيركل بخشي از پيشنويس را از طريق خبرگزاري رويترز درز دادند و ما هم بلافاصله به نقل از يك مقام مسئول در وزارت خارجه موضعگيري كرديم.