خبرنگار، وجدان بیدار جامعه

تدبیر24:  در ادامه این مطلب می خوانیم: خبرنگار به عنوان رکن اصلی رسانه اعم از صوتی، تصویری، مکتوب، مجازی و... چهارمین رکن دموکراسی به شمار می آید و نقش بی بدیلی در ارتقای فرهنگ جامعه، تبیین حقایق و تصویر واقعیات دارد. با این همه، قشر زحمت کش خبرنگار دغدغه ها ومطالباتی دارد که توجه به آنها از وظایف حاکمیت و دولت است:

1- مهم ترین دغدغه خبرنگاران در هر دوره ای نبود امنیت شغلی و روانی است. قانون مطبوعات مصوب سال 68 نتوانسته است به صورت کامل و دقیق از حقوق خبرنگاران دفاع کند، به صورتی که خبرنگاران اغلب با واهمه از دست دادن شغل روبه رو هستند و چه بسا نداشتن آرامش لازم باعث شود که انگیزه اطلاع رسانی یا انتشار خبر هم به نوعی در پرتو از دست دادن شغل، در هاله ای از ابهام قرار بگیرد. 

متاسفانه در سال های اخیر حکم توقیف که باید حربه نهایی برای صیانت از رسالت رسانه باشد، ساده ترین راه برای برخورد با رسانه ها در نظر گرفته شده و چنین آسیب و دغدغه ای می تواند کارکرد اطلاع رسانی، آگاهی بخشی و روشنگری خبرنگار را با اخلال مواجه کند. برخوردهای سلیقه ای و گاه تبعیض آمیز با رسانه ها آرامش و احساس امنیت را در میان خبرنگاران کاهش می دهد، از این رو ضرورت بازنگری در قانون مطبوعات و حمایت بیشتر از خبرنگاران و تامین آینده شغلی و رفع مشکلات معیشتی آنان باید در اولویت برنامه های دولت و متولیان امر باشد.

2-به تجربه ثابت شده است وجود خبرنگاران آزاد و مستقل در رسانه ها کارکرد مثبتی در کاهش حجم فساد دارد. در نمونه ای روشن و حاضر نقش پررنگ رسانه ها در انعکاس ماجرای فیش های حقوقی و پیگیری این موضوع باعث شد حاکمیت و دولت به صورت جدی برای ریشه یابی و حل این معضل اقدام کند. اتلاق عنوان وجدان بیدار جامعه برای خبرنگار متاثر از همین نقش روشنگرانه و شفاف ساز در حوزه های مختلف است. 

از سویی بیراه نیست بگوییم یکی از دلایل اصلی افزایش چشمگیر فسادهای اقتصادی و اختلاس های نجومی در دولت گذشته نیز ایجاد محدودیت برای رسانه ها و خبرنگاران بود، چه بسا اگر خبرنگاران و رسانه ها در ابتدای امر می توانستند به صورت آزادانه و بدون هیچ محدودیتی ابهامات را پیگیری کنند، ماجرای اختلاس های نجومی خیلی زود آشکار می شد و برای رفع آن نیز چاره ای اندیشیده می شد. خوشبختانه دولت یازدهم برای حمایت از خبرنگاران در این زمینه تلاش زیادی کرده است و تشکر دولت از خبرنگاران بابت پیگیری ماجرای فیش های حقوقی نشان می دهد رسالت اطلاع رسانی و ابهام زدایی خبرنگاران نه تنها تهدیدی برای حاکمیت و دولت نیست، بلکه رسانه و خبرنگار می تواند بخش زیادی از برنامه های نظارتی و کنترلی را تامین کرده و در کاهش مفاسد نقش آفرینی کند.

3-یکی از مشکلات اساسی جامعه در دو دهه گذشته افول اخلاق در عرصه های مختلف بوده است،به نظر می رسد کم رنگ شدن آموزه های اخلاقی در فضای سیاسی در پاره ای موارد دامن خبرنگاران و رسانه ها را نیز گرفته است. بدیهی است اگر قرار است از حیثیت خبرنگار و رسانه دفاع شود، خبرنگار ورسانه ها هم باید با پایبندی به اخلاق از حیثیت و آبروی شخصی افراد در حیطه زندگی خصوصی دفاع کنند. 

منطقی است اگر نقدی درباره عملکرد، رفتار، گفتار و کردار افراد حقیقی یا حقوقی وجود دارد، می تواند به صورت محترمانه و با حفظ حریم شخصی و در حیطه قانون به آن پرداخته شود. به عبارتی بر اساس آموزه های دینی و اصول شفاف اخلاقی در شرع، نمی توان با توسل به منکری، دیگران را از منکر بازداشت. رفتار زننده اخیر یکی از نشریات در پرداختن به حریم خصوصی زندگی بازیگران و هنرمندان و استفاده از اصطلاحی که مورد تایید شرع و عرف نیست، نمی تواند در لوای آزادی بیان توجیه شود.

4- ایجاد شبکه های اجتماعی و گردش آزادانه اخبار و اطلاعات در فضای مجازی ضرورت تغییر رویکرد مسئولان در برخورد با رسانه های داخلی را ایجاب می کند.

اگر در گذشته الزام رسانه ها و خبرنگاران برای پرهیز از انتشار برخی اخبار جواب می داد، امروز به لطف وجود شبکه های اجتماعی صرفاً باعث بدبینی و بی اعتمادی افکار عمومی نسبت به رسانه های داخلی و گرایش آنها به رسانه های خارجی و بعضاً مغرض می شود. امروز اگر اجازه پرداختن به برخی موضوعات و حوزه ها را به رسانه های دارای مجوز داخلی ندهیم، مخاطب تشنه خبر و تحلیل برای دریافت اخبار و اطلاعات به رسانه هایی متوسل می شود که شاید آسیب ها و پیامدهای ناگوارتری را نیز به دنبال داشته باشد. از این رو انتظار می رود مسئولان و متولیان امر با درک این مهم و ایجاد فضای باز نسبی برای خبرنگاران و رسانه ها از تعمیق شکاف بی اعتمادی و بدبینی میان مخاطبان و رسانه ها جلوگیری کنند.

*منبع: روزنامه همدلی، 17 مرداد 1395