نقد یا تخریب

  تدبیر24:  محمدتقی فاضل میبدی-حمله‌های تخریب‌کننده‌ای که علیه این دولت - یازدهم- انجام شده و می‌شود، بیش از نقد‌های سازنده‌ای است که باید انجام می‌شد. در فرهنگ رسانه‌ای ما - اعم از صداوسیما و نشریات و گفتارها-غالبا یا تهاجم به فرد است یا تملق از فرد. نقد به معنای واقعی کلمه، کمتر دیده می‌شود. تردیدی نیست که این دولت در کنار گام‌های ارزنده‌ای که در سیاست خارجی برداشته و رویکرد سازنده‌ای که از خود نشان داده و ادبیات دیپلماسی درستی که در عرصه سیاست خارجی به کار برده است، نارسایی‌هایی در حل مشکلات داخلی به‌ویژه در عرصه اقتصادی و معضل رکود داشته است. انتظار جامعه در عرصه اقتصاد و امنیت داخلی و توسعه سیاسی بیش از چیزی است که در این دولت انجام شده است. در کنار این نقد نیز باید موانعی را که دولت در پیشبرد اهداف خود دارد، در نظر داشت. قطعا حل مشکلات اقتصادی بدون سرمایه‌گذاری خارجی در عرصه‌های تولید ممکن نخواهد بود و سرمایه‌گذاری خارجی و جذب سرمایه نیز با پاره‌ای از ناامنی‌های رسانه‌ای و جاروجنجال‌های سیاسی میسر نمی‌شود. انتظار مردم در این کشور خیلی بالاتر از اختیار دولت است؛ یعنی نمی‌توان از نبود توازن میان اختیارات دولت و توقعات مردم چشم‌پوشی کرد. یکی از فواید دموکراتیک‌بودن دولت در دنیای امروز آزادبودن نقدهای سازنده‌ای است که صورت می‌گیرد. 

نقد سازنده در ساحت قدرت‌ها باعث بقای یک نظام دموکراتیک خواهد بود و کشور را به‌ جلو خواهد برد و تضارب آرا موجب کشف حقیقت‌ها می‌شود. می‌توان گفت در ادبیات سیاسی ما نقد دولتمردان به معنای واقعی آن نهادینه نشده است. تهاجم‌ها و تملق‌ها متوجه فرد است و کمتر از قانون سخن در میان است. در چنين جامعه‌اي، نقد سازنده نمی‌تواند صورت بگیرد. ممکن است بخشی هر نوع نقدی را توطئه قلمداد کند و بخشی دیگر هر نوع تهاجم و ادبیات را نقد به حساب آورد. معلوم نیست که حد و مرز میان نقد و تخریب را چه کسی یا چه نهادی باید تعریف کند. برای مثال برخی روزنامه‌ها  راجع به برجام، با اینکه حمایت رهبری را به همراه داشت، انواع و اقسام تیترهای ناامید‌کننده و گزنده را برای سیاه‌نمایی برگزیدند و تمام آن را سیاه و منفی نشان دادند؛ چراکه دولت فعلی، دولت برخاسته از میان جریان مطلوب آنان نبود. بنابراین به جای نقد سازنده، منافع ملی را هدف گرفتند؛ با اینکه در مسئله برجام کاری برخلاف قانون انجام نشد. پرواضح است؛ اگر پای منافع ملی و حفظ آبروی نظام در میان بود، سزاوار بود به دولت پیشین این نوع نقد‌ها وارد می‌شد. بر کسی پوشیده نیست ضرر و زیانی که دولت گذشته بر کشور وارد کرد و ما را در ورطه تحریم‌ها انداخت، از لحاظ اقتصادی و فرهنگی به این زودی‌ها جبران‌شدنی نیست. شگفت اینکه برخی رسانه‌ها در تیتر‌های خود، تحریم‌ها را سازنده می‌دانستند و امروز در نکوهش این دولت او را «خودتحریم» می‌نامند. يكي از خطيبان موقت جمعه تهران در مسجد سیداصفهان گفت: «جنگ برای ما یک نعمت بود و تحریم‌ها نیز یک نعمت برای ما محسوب می‌شود، متأسفانه رفع تحریم‌ها نه‌تنها سازنده نیست بلکه موجب افزایش اسراف و اشرافی‌گری و ورود اجناس و کالاهای لوکس به داخل کشور می‌شود». او که یک جریان فکری را نمایندگی می‌کند، رفع تحریم‌ها را موجب افزایش اسراف می‌داند. چرخ‌های اقتصاد و صنعت حمل‌ونقل و هواپیما اگر به دلیل رفع تحریم‌ها رونق بگیرد و جان انسان‌ها از خطر نجات یابد، در نگاه این‌دسته از منتقدان اشرافی‌گری تلقی می‌شود. یعنی با این نگاه باید به رئیس‌جمهور قبل دست‌مریزاد گفت که باعث ایجاد این تحریم‌ها شد و به صدام و قدرت‌هایی که در ادامه جنگ با او همکاری می‌کردند، خسته نباشید گفت که نعمت جنگ را برای ما فراهم کردند. اين‌گونه سخن‌گفتن و در تریبون‌های عمومی برای سیاست‌های داخلی و خارجی خط‌و‌نشان‌کشیدن، کشور را به حاشيه می‌برد. به گفته مولوی: عالمی را یک سخن ویران کند. شاهدیم که در آستانه انتخابات، هجوم‌های رسانه‌ای شدت گرفته؛ از قراین معلوم است که صداوسیما نیز در نظر دارد تفکر خاصی را در تخریب دولت نمایندگی کند. ممکن است این برخوردهای غیرسازنده یا بهتر است بگوییم تخریب‌کننده، روز‌به‌روز شدت یابد. تیتر برخی رسانه‌ها در این روزها در مسئله قرارداد مبارزه با پول‌شویی «fatf» فاقد نقد سازنده‌ای بود که انتظار می‌رفت و سوژه‌ای شد تا دولت را از اعتبار ساقط کند. تا جایی که برخی که تلفظ آن را هم درست نمی‌دانند، دولت را به باد انتقاد گرفتند. پیشنهاد ما این است که دولت به نقد‌های سازنده، به‌ویژه در مسائل اقتصادی، توجه بیشتری داشته باشد و اقدام عملی کند و در برابر موانع نیز بایستد و در برابر هجمه‌های جهت‌دار و تخریب‌کننده اعصاب خود را کنترل کند و در حد ممکن واکنشی از خود نشان ندهد. چراکه هرکس بیشتر سخن بگوید، ضریب خطایش بالاتر است.