جایزه مشترک ظریف و کری

 تدبیر24: وزيران خارجه ایران و آمریکا برای نخستين‌بار در تاريخ به صورت مشترک برنده یک جایزه شدند؛ «جایزه چتم‌هاوس». به گزارش «ایسنا»، مؤسسه «چتم‌هاوس» جایزه امسال خود را به «محمدجواد ظریف»، وزیر امور ایران و «جان کری»، همتای آمریکایی او اهدا کرد.

جایزه چتم‌هاوس هرساله به فرد، افراد یا سازمان‌هایی داده می‌شود که از دیدگاه این مؤسسه، مهم‌ترین تأثیر را در پیشبرد روابط بین‌المللی در یک سال گذشته داشته باشند. براساس گزارشی که در پایگاه اینترنتی چتم‌هاوس منتشر شد، امسال این جایزه به کری و ظریف تعلق گرفته و علت این امر توفیق در مذاکرات میان ایران و گروه ١+٥ در سال ۲۰۱۵ اعلام شده است. ایران و گروه کشورهای ١+٥ پس از چندین دوره مذاکرات طولانی در سال‌های ٢٠١٣ تا ٢٠١٥ (١٣٩٢ تا ١٣٩٤) توانستند به توافق جامع هسته‌ای «برجام» دست پیدا کنند و در ازای کندشدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، تحریم‌های مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران برچیده شود. مؤسسه چتم‌هاوس این مذاکرات را یکی از دشوارترین رویدادهای دیپلماتیک در قرن ۲۱ قلمداد کرده است. امسال علاوه بر کری و ظریف، لوران فابیوس، رئیس دستگاه دیپلماسی فرانسه، کریستیانا فیگورس، از مقام‌های سازمان ملل متحد و آتاهیرو جگا، رئیس کمیسیون انتخابات نیجریه از دیگر نامزدهای دریافت این جایزه بودند. پیش‌ازاین نام «ظریف» و «کری» بین اسامی احتمالی برندگان جایزه «صلح نوبل» در سال ٢٠١٦ و ٢٠١٥ دیده می‌شد که هر دو سال آنها برنده نهایی نبودند.

به نوشته پایگاه اینترنتی «چتم‌هاوس»، تیم علمی و تحقیقاتی «چتم‌هاوس» برنده‌های جایزه هر سال را مستقل و دموکراتیک تعیین می‌کنند. اعطای جایزه «چتم‌هاوس» از سال ٢٠٠٥ آغاز شده است. دانشگاه پنسیلوانیا در سال ٢٠١٥، چتم هاوس را به عنوان دومین اندیشکده تأثیرگذار جهان پس از بنیاد «بروکینگز» معرفی کرد. «چتم‌هاوس» جایزه سال ٢٠١٥ خود را به «جوان لیو» رئیس سازمان پزشکان بدون مرز و جایزه سال ٢٠١٤ خود را نیز به «ملیندا گیتس» همسر بیل گیتس و مدیر بنیاد خیریه بیل و ملیندا گیتس اهدا کرده بود.

«چتم‌هاوس» چيست

«چتم‌هاوس» كه در ابتدا عنوان «مؤسسه سلطنتي امور بين‌الملل» را داشت که سال ١٩٢٠ در لندن تأسيس شد. سال ٢٠٠٤ بود که اين نهاد به «چتم‌هاوس» تغییر نام داد؛ نامی برگرفته از ساختمان‌ مقر اين مؤسسه در ميدان «سنت جيمز» لندن. اين نهاد يك مؤسسه غيرانتفاعي و غيردولتي با هدف تحليل افزايش درك نسبت به موضوعات بين‌المللي و تحولات جاري است.

تأسيس «چتم‌هاوس» به توافق نخبگان دو كشور انگليس و آمريكا پس از جنگ جهاني اول براي تأسيس مؤسسه امور بين‌المللي با دو شاخه انگليسي و آمريكايي برمي‌گردد و ماحصل يك‌سري نشست‌هاي غيررسمي در سال ١٩١٩ در پاريس است. «چتم‌هاوس» تقریبا همان نقشی را در انگلیس ایفا می‌کند که «شوراي روابط خارجي» (CFR) در آمریکا؛ جلسات کارشناسی و پنل‌های تخصصی روابط بین‌الملل با حضور مقامات و دیپلمات‌های ارشد جهان.

ظریف در «چتم‌هاوس»

بهمن‌ماه سال گذشته بود که «محمدجواد ظریف» برای سخنرانی در اندیشکده «چتم‌هاوس» دعوت شد. 

نام این نشست «پیروزی بر چالش‌های منطقه خاورمیانه از دیدگاه ایران» بود. ظریف در آن سخنرانی خواستار آن شده بود که بحران سوریه و یمن با نگاه «بازی جمع غیر صفر» (نگاه غیر برد-باخت) حل‌وفصل شود که به گفته او، عربستان مانع این امر شده است: «ما آماده تعامل با شریکانمان در خلیج‌فارس هستیم، اما عربستان سعودی، برای تأمین منافعش به بازی جمع صفر روی آورده است». 

سخنرانی ظریف در حالی انجام شده که پیش از فرارسیدن روز سخنرانی، «انجمن نمایندگان یهودیان انگلستان» که سازمان اصلی یهودیان این کشور خوانده می‌شود از اندیشکده «چتم‌هاوس» خواسته بود دعوت از «محمدجواد ظریف» را لغو کند؛ آنها دعوت از ظریف با وجود حمایت از حزب‌الله لبنان را «توهین به ارزش‌های انگلیس» خوانده بودند که این درخواست از سوی مدیران این اندیشکده اجابت نشد. هم‌زمان با سخنرانی ظریف روبه‌روی «چتم‌هاوس» منافقین تجمعی اعتراضی داشتند.