کیفیت نظارت بر نمایندگان مجلس

  تدبیر24: علی نجفی ‌توانا-قوانین عام و خاص کشور در خصوص انتخابات مجلس شورای اسلامی حکایت از آن دارد که برای نامزدی انتخابات مجلس باید شرایطی مورد احراز قرار گیرد و نهادهای نظارتی در احراز شرایط نامزدها، نظارتی قانونی دارند. طبیعتا پس از انجام انتخابات و اعلام صحت آن، کسی که به عنوان نماینده مجلس انتخاب می‌شود، با توجه به استقلال قوا و همچنین تعیین تکلیف هر نماینده بر اساس قانون، نماینده مجلس تابع نظارت قوانین عمومی کشور بوده و جز خود نمایندگان در احراز وظایف نمایندگی و مقررات داخلی مجلس و همچنین قواعد عمومی در خصوص انجام وظایف در رعایت حقوق دیگران و عدم تعرض به نهادهای عمومی و خصوصی، تحت نظارت نهاد دیگری به لحاظ قانونی نیستند. به عبارت روشن‌تر نماینده مجلس به عنوان نماینده ملت در خانه ملت باید از قانون اطاعت کند و این قسمت قانونی همانند سایر قوانین مقرر و تعیین شده است.طبیعتا نهادهای نظارتی با رصد اشخاص از جمله نمایندگان مجلس می‌توانند در صورتی که شخص مجددا بخواهد نامزد انتخابات مجلس شود به ارزیابی عملکرد وی و احراز یا عدم احراز صلاحیت وی بپردازند. این استقلال وکیل مجلس و مصونیت نمایندگی که بستر‌ساز فعالیت آزادانه وکیل در دفاع از حقوق ملت و قواعد مصوب کشور است، موجب آن نخواهد شد که شخص نماینده مرتکب جرم شود و به منافع عمومی یا خصوصی اخطاری مادی و معنوی وارد آورد. نماینده در صورت از دست دادن شرایط خاصی در خود مجلس مورد بازخواست قرارخواهد گرفت و با سلب اعتبارنامه نمایندگی قطعا نخواهد توانست در مجلس باقی بماند. هیچ مقامی در هیچ قاعده‌ای نمی‌تواند استقلال نماینده ‌مجلس را سلب کرده یا به بهانه نظارت در انجام وظایف نمایندگی دخالت کند، به ویژه آنکه قانونگذار هیچ ضمانت اجرایی مشخصی برای نهاد‌های دیگر به منظور نظارت و اعلام تذکر در مورد انجام وظایف نمایندگی پیش بینی نکرده است.اگر قرار باشد نماینده مجلس در طول مدت نمایندگی تحت نظارت مستمر نهادهای مختلف قرارگیرد و نتواند وظایف نمایندگی خود را به صورت مستمر انجام دهد قطعا نماینده‌ای شایسته برای مردم نخواهد بود. مصونیت نمایندگی در مجلس از جمله مصونیت‌هایی است که تادیب نماینده و مجازات او را جز در موارد خاص قانونی نمی‌داند. بنابراین تصور می‌شود شاید مراد از اظهارات نماینده محترم نهاد نظارتی در مورد لزوم نظارت در زمان نمایندگی نمایندگان است و این نهاد رفتار نمایندگان مجلس را همانند سایر مردم مورد ارزیابی قرار می‌دهد تا برای دوره‌های بعد نمایندگی آن در چارچوب ضوابط و استاندارد‌هایی که دارد، در زمان مقرر برای اظهار نظر در خصوص صلاحیت افراد اقدام نماید.

* وکیل پایه یک دادگستری