احمدي نژاد تاسيسات بدون لوله، سکو، چاه و پالايشگاه را راه‌اندازي كرد!؟

چند روز مانده به خداحافظي احمدي نژاد، در آييني با حضور او و وزير نفت، عمليات راه‌اندازي فازهاي 15 و 16 پارس جنوبي آغاز شد. فاز 15 و 16 پارس جنوبي در حالي توسط رئيس دولت دهم افتتاح شد كه هنوز چاه ها، سکوها و خطوط لوله دريايي و واحدهاي شيرين سازي پالايشگاهي آن آماده راه اندازي نشده است و تا زمان آماده سازي كامل براي بهره برداري ماهها زمان نياز دارد.
با گذشت چهار سال از فعاليت دولت دهم، هيچ يک از فازهاي پارس جنوبي در قالب يک فاز استاندارد در مدار بهره برداري قرار نگرفت و حتي وعده توسعه 35 ماهه فازهاي اين ميدان مشترک گازي هم محقق نشد تا ايران بازهم در رقابت با قطر ناکام مانده باشد. اما محمود احمدي نژاد روز گذشته در آخرين سفر کاري خود به عنوان رئيس جمهور مسافر عسلويه شد تا آخرين وضعيت توسعه فازهاي پارس جنوبي را مورد ارزيابي قرار دهد اما به ناگهان برنامه رئيس جمهور براي بازديد از پارس جنوبي به افتتاح پالايشگاه‌هاي فاز 15 و 16 پارس جنوبي تغيير يافت.
اين درحالي است كه در شرايط فعلي هيچ يک از 24 حلقه چاه دريايي، دو سکوي اصلي فراساحلي، خط لوله انتقال گاز از دريا به پالايشگاه ساحلي، سه واحد شيرين سازي گاز در پالايشگاه هيچ يک آماده راه اندازي نيستند اما تنها واحد شيرين سازي گاز اين پروژه راه اندازي و تحت عنوان کل فاز 15 و 16 پارس جنوبي افتتاح شد. احمدي‌نژاد بهمن ماه سال گذشته در حاشيه افتتاح طرح ذخيره سازي گاز در سراجه قم، تاکيد کرده بود: تا پايان فعاليت دولت دهم با بهره برداري از چندين فاز پارس جنوبي ظرفيت توليد گاز ايران در اين ميدان مشترک تا دو برابر افزايش مي‌يابد.با اين وجود تغييرات متعدد مديريتي در حوزه کارفرمايي و پيمانکاري، عدم تامين به موقع منابع مالي و اعتباري، نبود يک برنامه جامع براي اولويت بندي و مديريت منابع مالي و نا آشنايي برخي از کارفرمايان با مشکلات و چالش‌هاي فازها موجب شد که پرونده افتتاح فازهاي پارس جنوبي در دولت دهم به طور کامل بسته شود.
بر اساس گزارش‌ها از دو هفته گذشته شرکت نفت و گاز پارس راه اندازي و پيش راه اندازي شتاب زده دو فاز 15 و 16 پارس جنوبي را در دستور کار قرار داده بود که با توجه به 73 ماهه شدن توسعه اين دو فاز گازي، بهره برداري نمايشي وراه اندازي شتاب زده آن با واکنش کارشناسان روبرو شد.محمدرضا زهيري مديرعامل شرکت نفت و گاز با اشاره به راه اندازي عملياتي اولين واحد شيرين سازي گاز در طرح توسعه فازهاي و پارس جنوبي، تاکيد کرده بود: قرار است گاز فاز 6 تا 8 پارس جنوبي (در دولت نهم افتتاح شد) با ساخت يک خط لوله در فاز 15 و 16 پارس جنوبي شيرين شود.در اين بين موسي سوري مديرعامل سابق شرکت نفت و گاز پارس با هشدار نسبت به ناديده گرفتن الزامات ايمني و HSE در افتتاح پالايشگاه فاز 15 و 16 پارس جنوبي در روزهاي پاياني دولت دهم، اعلام کرد: تاخيرها قابل جبران بوده اما وقوع يک حادثه در پالايشگاه‌هاي گاز ترش پارس جنوبي به هيچ وجه قابل جبران و توجيه نيست.
براساس گزارش مهر؛ بر اساس استانداردهاي تعريف شده در شرکت ملي نفت ايران يک فاز استاندارد پارس جنوبي شامل حفاري چاه در خليج فارس، طراحي، ساخت، نصب و راه‌اندازي سکو و خطوط لوله دريايي به‌منظور انتقال و پالايش اوليه گاز و سپس احداث پالايشگاه ساحلي شامل مخازن ذخيره‌‌سازي، رديف‌هاي شيرين سازي و واحدهاي يوتيليتي براي تامين آب، بخار و سرويس‌هاي جانبي است.در حال حاضر پيشرفت ساخت پالايشگاه فاز 15 و 16 پارس جنوبي به حدود 92 درصد رسيده است به طوري که تاکنون تعدادي از مخازن ذخيره سازي و برخي واحدهاي يويتيلتي در مدار بهره برداري قرار گرفته اما هيچ يک از رديف‌هاي شيرين سازي گاز آماده راه اندازي نيستند.در بخش حفاري چاه‌هاي دريايي هم اکنون هيچ يک از 24 حلقه چاه گاز دريايي به طور کامل تکميل نشده و با وجود فعاليت 2 دستگاه دکل دريايي اما پيش بيني مي‌شود تا پايان فصل تابستان امکان تکميل تعدادي از اين چاه‌هاي دريايي فراهم نشود.
اما ساخت، نصب و راه اندازي سکوهاي دريايي فاز 15 و 16 چالش برانگيزترين بخش اين مگا پروژه گازي است به طوري‌که با وجود نصب پايه سکوها اما هيچ يک از سکوهاي دريايي در يارد بندرعباس ساخته نشده و تاکنون براي نصب در دريا حمل نشده است.در حال حاضر به دليل عدم تامين به موقع برخي از قطعات، ساخت و تکميل سکوهاي فاز 15 و 16 پارس جنوبي در يارد خرمشهر به صورت لاک پشتي در حال انجام است و با توجه به روند پيشرفت اجرايي امکان ساخت و نصب اين سازه‌هاي غول پيکر در سالجاري وجود ندارد.در همين حال، محمدرضا زهيري مديرعامل شرکت نفت و گاز پارس ارديبهشت ماه سالجاري در گفت وگويي از راه اندازي يک رديف شرين سازي گاز پالايشگاه فاز 15 و 16 پارس جنوبي در خردادماه سالجاري خبر داده و اعلام کرده بود: قرار است گاز فاز 6 تا 8 پارس جنوبي با ساخت يک خط لوله در فاز 15 و 16 پارس جنوبي شيرين شود.با اين وجود راه اندازي يک رديف شيرين سازي با استانداردهاي شرکت ملي نفت مبني بر تعريف يک فاز استاندارد مغايرت داشته و راه اندازي واحد شيرين سازي آن هم با گاز توليدي فازهايي که در دولت نهم افتتاح شده به منزله راه‌اندازي يک فاز جديد نيست.
در طول چهار سال گذشته تاکنون پروژه اي براي شيرين سازي گازهاي ترش فاز 6 تا 8 پارس جنوبي تعريف و اجرايي شده است به طوري‌که گاز اين فاز در پالايشگاه‌هاي فجرجم و بيدبلند يک منتقل و شيرين سازي مي‌شود. هدف‌ از طرح توسعه نهايي فاز 15 و 16 پارس جنوبي توليد روزانه‌ 50 ميليون‌ متر مكعب‌ گاز طبيعي‌، 80 هزار بشكه‌ ميعانات‌ گازي‌، 400 تن گوگرد، سالانه بيش از يک ميليون تن گازمايع و يک ميليون تن اتان براي تامين خوراک پتروشيمي‌ها است.