تاثیر اخلاق در شناخت عدالت و صدور رای عادلانه/قضات و صاحبان قدرت همواره در معرض لغزش هستند

تدبیر24 »آیت‌الله آملی لاریجانی روز یکشنبه در جمع شرکت‌کنندگان سومین دوره آموزش تربیت مربی اخلاق حرفه‌ای(تکمیلی) قوه قضاییه با بیان اینکه اخلاق هم از لحاظ نظری و هم از جنبه عملی تاثیرات بسیار مهمی در حیات فردی و اجتماعی قضات دارد، افزود: حیات واقعی انسان، حیات معنوی و اخلاقی اوست و اخلاق، واقعیت انسان را می‌سازد؛ یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها در حیات بشری، چیستی انسان و یکی از مهم‌ترین کارهای بزرگان اخلاق، پاسخ به این پرسش است.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه اگر انسان حقیقت وجودی خود را درک کند، زندگی خود را براساس آن تنظیم خواهد کرد، ادامه داد: حقیقت آدمی با اخلاق، کسب فضایل و دفع رذایل ساخته می‌شود؛ تمام همّ اهل معرفت این است که دست ما را بگیرند و سمت شناخت حقیقت خودمان ببرند.
آملی لاریجانی در ادامه به مجاری گوناگون اخلاق در زندگی و شغل قضات اشاره و اظهارکرد: اخلاق در زندگی شخصی قاضی دخیل است؛ علاوه بر این، اخلاق در علم قاضی موثر است؛ به نحوی که موانع حصول علم را از بین می‌برد و موجب می‌شود که فرد، به یمین و یسار نچرخد؛ وقتی نفس تزکیه می‌شود و رذایل از بین می‌رود، نفس انسان ارتقاء می‌یابد و موقعیتی برای انعکاس حقایق پیدا می‌شود.
وی یکی دیگر از مجاری اخلاق در ساحت شغلی قاضی را شناخت عدالت عنوان کرد و افزود: اخلاق به شناخت عدالت کمک می‌کند. انسان بااخلاق و متقی بهتر می‌تواند واقعیت عدالت را بشناسد.
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: یکی از مجاری بسیار مهم اخلاق، دخالت آن در رای عادلانه است. تشخیص عدالت مهم است اما مهم‌تر این است که فرد بتواند از تشخیص خود تبعیت کند. در صورت تشخیص صحیح، رای قاضی عادلانه می‌شود و این یکی از عظیم‌ترین تاثیرات اخلاق در رسیدگی‌های قضایی است.
آیت‌الله آملی لاریجانی با تاکید بر لزوم رعایت اخلاق در برخورد با مراجعان از سوی قضات و کارمندان دستگاه قضایی خاطرنشان کرد: امروز رفتار صحیح در شئون مختلف با مراجعان به قوه قضاییه، یک ضرورت است. بسیاری از نارضایتی‌ها از دستگاه قضایی به همین موضوع بازمی‌گردد؛ سعه صدر قضات و توجه کارکنان دستگاه قضایی به مشکلات مردم به ارتقای سطح رضایت از دستگاه قضایی کمک می‌کند.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به نقش اخلاق در پیشگیری از جرم در جامعه و دستگاه قضایی اظهارکرد: قضات به واسطه قدرتی که شرعا و قانونا در اختیارشان قرار دارد، بسیار در معرض لغزش هستند و اینجاست که قدرت اخلاق آشکار می‌شود؛ گرچه ساز و کارهای نظارتی درون قوه قضاییه وجود دارد اما هیچ حاجزی مثل حاجز نفسانی و پاسبان درونی نیست.
آیت‌الله آملی لاریجانی در پایان با تاکید بر گام برداشتن قضات در مسیر مباحث فرهنگی، اخلاق را رکن مسائل فرهنگی دانست و با ذکر برخی آیات، قضات را به انس با قرآن کریم، توجه به حیات اخروی و بازگشت به حق‌تعالی توصیه کرد.
در این نشست، حجت الاسلام والمسلمین هادی صادقی معاون فرهنگی قوه قضاییه گزارشی از سه دوره تربیت مربی اخلاق حرفه‌ای در دستگاه قضایی ارائه کرد گفت: در سال 94، 68 کارگاه اخلاق حرفه ای با 8950 شرکت کننده و در سال 95، 84 کارگاه با 12553 شرکت کننده جمعاً 172024 نفر ساعت در دادگستری های سراسر کشور برگزار شده است.
وی افزود: تهیه الگوی اخلاق سازمانی و مدیریت اخلاقی در قوه قضاییه، اجرای کارگاه های فرهنگ سازمانی و پیوست نویسی فرهنگی، طرح الگوی معنویت سازمانی، آسیب شناسی و طراحی مدل مواجهه اخلاقی با مشکلات سازمانی، مدل شناسایی متغیرهای روانی و اجتماعی اثرگذار در عملکرد قضات از دیگر طرحهای معاونت فرهنگی قوه قضاییه در این زمینه است.