نظارت بر انتخابات درکشور ما تحت مسئولیت نهاد عالی شورای نگهبان است. البته درقانونی یا استصوابی بودن آناختلاف نظر وجود دارد، با این حال در اعمال نظارت عالی همگی متفق القول هستند که این شورا در چارچوب مقرارت و بررسی عملی دارای اختیارات قانونی است، اما برای این اعمال نظارت شورای نگهبان با استفاده از نهادهای دیگری مانند هیات نظارت وهیاتهای اجرایی که تحت امر شورا انجام وظیفه میکنند به عنوان بازوهای نظارتی برفرایند انتخابات حراست ومراقبت دارند.
تدبیر24 » براین اساس آنچه مسلم است انتخاب افراد درستادهای انتخاباتی با هدف نظارت بر روند انتخابات بنا به شرایطی انجام می گیرد که ایجاد اعتماد فقدان اشتغال به سوء شهرت و خوشنامی از آن زمره است. این افراد حتی از میان کارمندان دولت می توانند باشند،اما عمدتا از معتمدان و بومیهای محلی انتخاب می شوند که انتخابات در آنجا برگزارمیگردد. این افراد تحت نظرشورای نگهبان از اختیارات نظارتی و اجرایی قوی ای برخوردار هستند. از آنجا که هیات مرکزی نظارت، انجمنهای نظارت، هیاتهای اجرایی و ناظرین استان قانونا وعرفا برچگونگی فرایند انتخابات نظارت دارند، مسلما انتخاب این افراد باید با وسواس ودقت خاصی صورت میگیرد زیرا جانبداری جناحی وگروهی، فساد مالی و هرگونه تخلفی که به مداخله غیرقانونی آنها در روند انتخابات بینجامد، در نهایت میتواند منجر به ابطال انتخاباتگردد. برهمین اساس درانتخاب این اشخاص سعی میگردد که صداقت، امانت وصلاحیت رفتاری آنها مورد تایید باشد. براساس ضوابط موجود این افراد حتی می توانند از میانکارمندان دولت انتخاب شوند، هرچند درقانون منعی برای این افراد به عنوان نخستکارمند دولت و سپس ناظر درستادهای انتخاباتی پیشبینی نشده است. ضمن آنکه با وحدت ملاک می توان گفت که قطعا این افراد خود وحتی نزدیکان آنها نباید ازکاندیدای انتخابات باشند. بنابراین انتخاب این افراد از میان کارمندان و مدیرانی که در بخشهای مختلف فرهنگی و اجرایی مشغول به کار هستند، طبیعی است. اما اگر عضو هیات نظارت از جهات دیگر منعی برای حضور در نهادهای نظارتی مذکور نداشته باشد، مانعی برای اشتغال وی درسازمان مربوطه در طول دوران انتخابات نیست. به هیچ وجه نباید فراموش کرد که در این هیاتها برخی از افرادی که وابسته به وزارتکشور، استانداری و فرمانداریها هستند به نحوی همکاری و گاها نظارت مدیریتی بر روند انتخابات دارند. بنابر این خدمت آنها دردولت مانعی برای استخدام آنها در هیاتهای نظارتی نیست. اما طبیعتا باید در انتخابات درنظر گرفته شود که افراد حائز شرایط عمومی از جمله بیطرفی وعدم ارتباط جناحی وحزبی با افراد درگیر انتخابات یا کاندیدا باشند درغیر اینصورت شائبه دخالت به ویژه در زمان رای دادن افراد در انتخابات به وجود خواهد آمد.
علی نجفیتوانا ، حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری