در جهان سیاست و در حکومتهای مبتنی بر مردمسالاری همواره شاهد بروز و ظهور اپوزیسیون سیاسی هستیم.
تدبیر24 » در بسیاری از این نظامهای سیاسی، اپوزیسیون درحقیقت دارای جایگاه تعریف شدهای در درون نظام سیاسی هستند و نسبت به این جایگاه برای این دسته از کنشگران سیاسی، حقوق خاصی درنظر گرفته میشود. در نظام جمهوری اسلامی نیز چه بخواهیم و چه نخواهیم گونهای از اپوزیسیون وجود دارد که به عبارت بهتر و به این دسته از فعالان سیاسی اصطلاحا دولت درسایه نیز میگویند. رئیس دولت اصلاحات، آیتا...هاشمیرفسنجانی و فراکسیون امید در مجلس درحقیقت اپوزیسیون در سایه هستند. اپوزیسیون درون نظام عموما قائل به فعالیت قانونی در چارچوب قانون اساسی هستند. مهمترین تعریفی که از ویژگی اپوزیسیون جمهوری اسلامی میتوان داشت،«نجابت» است. اگر نگاهی کوتاه به اپوزیسیون سایر نظامهای سیاسی دردنیا بیندازیم، بدون شک هیچ کدام از آنها را به اندازه اپوزیسیون ایرانی نجیب و اخلاق مدار نخواهیم یافت. در کجای دنیا اپوزیسیونی را میتوان پیدا کرد که درنحوه مخالفت با جریان اصلی به این اندازه خویشتندار و نجیب باشد که در رفتار آیتا... هاشمی رفسنجانی، رئیس دولت اصلاحات، محمدرضا عارف و اعضای فراکسیون امید درمجلس، شاهد آن هستیم. البته ایراد به اپوزیسیون درون نظام بسیار وجود دارد، اما هر ایرادی به اپوزیسیون درون نظام بگیریم از نجابت، سلامت نفس و پاکی ذات و تقوای درونی آنها نمیتوان چیزی نگفت. بسیار پسندیده بود که مسئولان قدر اپوزیسیون خود را میدانستند و اندکی با این مخالفان که در چارچوب قانون اساسی در واقع منتقدان درون نظام هستند و براي اصلاح، مشکلات، معایب و اقدامات مسئولان را نقد منصفانه میکنند به نحوی بهتری مدارا میکرد. زیرا اگر قدر این اپوزیسیون را ندانند و به نجابت آنها احترام نگذارند، هستند گروههایی که این روزها با ادبیاتی نو نسبت به زمانی که در قدرت بودند وارد عرصه کنش سیاسی با مسئولان شده و اتفاقا حیا، نجانت و سلامت نفس اصلاحطلبان را ندارند. افرادی که یک بارسکان قوه مجریه را دردست داشتند و در آن هشت سال ضربات سنگینی به جامعه ایران زدند که با این سادگی قابل جبران نیست. اپوزیسیون درون نظام واصلاحطلبان قصد اصلاح مشکلات براي کاراتر شدن کشور را دارند، اما مشخص نیست کنشگرانی که از هم اکنون قصد دارند، خود را نه اصولگرا بلکه اپوزیسیون تعریف کنند در بازگشت به قدرت چه ضربات سنگینتری نسبت به قبل به جامعه بزنند.
صادق زیباکلام ،استاد دانشگاه