اهمیت کلیدی برجام در تاریخ دیپلماسی ایران

هر آن چه در خصوص برجام و موفقیت های آن از سوی مقامات اعلام شده است، گزارش یک واقعیت و موفقیت قابل قبول برای توافق هسته ای در بافت یک موقعیت نامناسب است.

تدبیر24 »به بیان دیگر برجام به عنوان یکی از نقاط مهم در تاریخ دیپلماسی ایران از اهمیت بسیار کلیدی برخوردار است. شاید بتوان در دیرینه شناسی تاریخی دیپلماسی در ایران، مذاکرات امیرکبیر با دولت عثمانی، مذاکرات صلح در ارتباط با جنگ های ایران و روسیه و مذاکرات مربوط به کنفرانس تهران و در نهایت برجام را در تاریخ دیپلماسی ایران از نقاط مهمی مفروض کرد که در تاریخ دیپلماسی جدید ایران از اهمیت اساسی در فرم اخیر برگزار بودند.

شاید بتوان گفت که برجام یکی از موفق ترین آن ها در تاریخ بوده است، چرا که در عرصه دیپلماسی بسیاری از مذاکرات نتوانسته اند آن چه را که برجام به دست آورده است ، حاصل کنند.

آن چه در رابطه با برجام بیان شده است نماینگر یک واقعیت و موفقیت قابل قبول و مورد وثوق در یک بافت موقعیتی بد بوده است. این بافت موقعیتی بد ناشی از تغییر و تحول در ایالت متحد امریکا از یک دولت نو دموکرات به یک دولت پست نو محافظه کار امریکایی است.

تغییرات دولت امریکا درست در نقطه مقابل هم قرار گرفته اند. فرصت های بسیار مطلوبی در ارتباط با 8 ساله ریاست جمهوری اوباما برای ایران فراهم بود تا بتواند از تفسیر مرفع و گسترده در باب برجام استفاده کرده و در زمینه های دستیابی به موفقیت های بیشتر را فراهم کند.

بنا به دلایل متفاوتی که می توان از آن به عنوان سطوح درونی، میانی - منطقه ای و خارجی-بین المللی یاد کرد این مهم صورت نگرفت. در نتیجه با روی کار آمدن ترامپ زمینه های چالش برانگیزی هدفمند در برابر برجام ایجاد شد.

این چالش برانگیزی هدفمند بر این اساس بود که ترامپ تلاش کرد از برجام و مخالفت با امضای برجام در حد تولید گزاره ای تحت عنوان پاره کردن برجام استفاده کرده و رأی جناح های تندرو در ایالت متحد امریکا را به خود جذب کند. از طرف دیگر تحریک جناح های تندرو و نومحافظه کار در ایران را که تحت عنوان دلواپسان شناخته می شوند، نیز مدیریت نمایند.

با گذشت ماه ها از روی کار آمدن ترامپ، آرام آرام ترامپ نیز نشان می دهد که آن چه که در باب برجام گفته است، نمی تواند تألیف عملیاتی عرضه دارد.

از سوی دیگر کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای جهان در ارتباط و تأکید براجرای برجام به اجماع بیشتری دست یافته است. از این جهت می توان گفت که تا حدود زیادی آن چه در حال حاضر می بینیم نشانگر واقعیت و صدق گفتار تیم دیپلماسی است.

باید بپذیریم که اکنون در ایالت متحد امریکا ترامپ محافظه کار، رئیس جمهور است. همچنان او دارای تیمی است که کاملاً ضد تهران است. اگر چه ترامپ نمی تواند توافقنامه هسته ای را نقض کند، اما در پی ایجاد یک فضای ضد ایرانی از منظر بین المللی به ویژه محاصره منطقه تهران با فرماندهی اسرائیل و عملیات اجرایی عربستان و متحدان آن در منطقه است.

مهدی مطهرنیا، کارشناس مسائل بین الملل

برچسب ها: برجام روزنامه نوآوران منطقه