تدبیر24: متن کامل برنامههای محمود گودرزی وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان که از سوی رئیسجمهور تقدیم رئیس مجلس شده، منتشر میشود:
ورزش از نگاه حضرت امام خمینی (ره)
«عقل سالم در بدن سالم است. ورزش همانطور که بدن را تربیت میکند و سالم میکند، عقل را هم سالم میکند و اگر عقل سالم شد، تهذیب نفس هم دنبال او باید باشد. شما همانطور که ورزش میکنید و اعصاب خودتان را قوی میکنید و انشاءالله برای مملکت و آتیه مملکت مفید واقع خواهید شد، لازم است که همه ابعاد وجودی خودتان را تحت تربیت ورزشی درآورید.»
از خدای تبارک و تعالی خواهانم که شما جوانها را که ذخیره این کشور هستید و مایه امید ملت و اسلام هستید هرچه بیشتر موفق کند که در همه ابعاد انسانی ورزش کنید. یک بعدش این بعدی است که شما متخصص در آن هستید و امید است که بعدهای دیگری هم که انسان دارد و انسانیت دارد در شما رشد کند. ورزشکارها همیشه اینطور بودند که یک روح سالمی داشتند. از باب اینکه توجه به شهوات نداشتند، توجه به لذات نداشتند، توجه به یک فعالیت جسمی داشتند که عقل سالم در بدن سالم است و شما اگر دقت کنید در حال جامعهها و طبقات جامعه میبینید که آنهایی که در عیش و عشرت میگذرانند، حقیقتا عیش و عشرت نیست؛ بدنها افسرده، روحها پژمرده و کسالت سر تا پای آنها را گرفته است. اگر دو ساعت عشرت میکنند، بیست و دو ساعت در ناراحتی او هستند و آنهایی که اهل خدا هستند، توجه به خدا دارند، ورزش جسمی میکنند و ورزش روحی، آنها در تمام مدت، اشخاصی هستند که پژمردگی در آنها نیست، افسردگی در آنها نیست و این یک نعمتی است از خدا یتبارک و تعالی که خداوند نصیب همه بکند، انشاءالله».
«ورزشکارها دو وظیفه دارند: یک، ورزش جسمانی برای قوه پیدا کردن، قدرت پیدا کردن. وقتی قدرت جسمانی پیدا شد، دفاع از مملکت میتواند بکنند... یکی هم پرورش روحانی که اگر پرورش روحانی در انسان پیدا بشود آن وقت قدرت جسمانیاش هم مضاعف میشود و شما کوشش کنید که آن قدرت را هم، که قدرت الهی است. آن قدرت هم به برکت اسلام و به برکت مولا امیرالمومنین، سلامالله علیه، در شما پیدا بشود که یک مرد روحانی قوی و جسمانی قوی بشوید که هم جانب روحتان قوی باشد و هم جانب جسمتان قوی باشد.»
رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره ورزش
از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی ورزش پدیدهای ارزشی، فرهنگی و اخلاقی است که در صورت برخورداری از شرایط لازم همراه با زنده نگهداشتن شعائر دینی و معنوی میتوان موجبات پیشرفت کشور را از طریق تربیت نیروی انسانی سالم، عالم، با همت و دیندار رقم بزند و همت، عزم و اراده، ایستادگی و ایمان ملت ایران را به جهانیان نشان دهد. در دیدگاه ایشان نگاه تکبعدی به ورزش مطرود است و همواره باید به ورزش نگاه علمی، دقیق و همهجانبهای داشت که در سایه آن هر دو بعد قهرمانی و همگانی ورزش امکان رشد و ظهور و بروز داشته باشد و جامعه نیز از ثمرات ارزشمند آن بهرهمند و برخوردار گردد.
تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی به ضرورت پاک بودن محیط ورزش از «ریا و دروغ» و دور بودن ورزشکاران و قهرمانان از «چاپلوسیف تملق، دروغگویی و دورویی» نکتهای اساسی و محوری برای ورزش کشور در جهت مقابله با انواع آسیبها و تهدیداتی است که ورزش و ورزشکاران را هدف قرار داده است. براساس نگاه ایشان، در دنیایی که بیایمانی و لاابالیگری تبلیغ میشود و خطر اخلاقی ورزشکاران را تهدید میکند، ورزش و قهرمانان ورزشی نیاز جدی به مراقبت دارند، این مسئولیت سنگین بیش از همه برعهده نخبگان ورزشی، مدیران نهادهای ورزشی و رسانههای ورزشی است که ضمن آشنایی و شناخت کامل مسئولیتهای خویش، نسبت به انجام دقیق و تام و تمام وظایف حتی به اندازه ذرهای کوتاهی و اهمال نکنند.
همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین دیدار رئیس جمهور و اعضای دولت یازدهم در بیان مهم ترین اولویتهای کاری دولت در حوزه اجتماعی به پیشرفت در ورزش خصوصاً ورزشهای همگانی تاکید داشتهاند.
نکات مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره تربیت بدنی و ورزش
* من به جوانها میگویم: تحصیلف تهذیب، ورزش. تحصیل کنید، یعنی نیروی خرد، فکر، مغز، علم در شما تقویت شود.
* ورزش قهرمانی لازم است. ورزش قهرمانی در واقع نخبهپروری در باب ورزش است، این میشود یک قله، تا قله نباشد، دامنه نیست. وقتی یک قله درست شد، آن وقت دامنه یعنی ورزش عمومی شکل خواهد گرفت. بنابراین بنده به ورزش قهرمانی معتقدم، به این قهرمانهایی هم که میروند و پرچم کشورمان و سرود ملی کشورمان را اینجا و آنجا به چشم و گوش مردم دنیا میرسانند، علاقهمندم، از آنها هم تشکر میکنم، خیلی هم دوستشان میدارم.
* به ورزش اهمیت دهید. من به خصوص روی ورزش تاکید میکنم. من ورزش را به عنوان یک کار بینالمللی، نمایشی و هیجانی، در درجه دوم میدانم، در درجه اول، ورزش برای تقویت و سلامت جسم است، که این را برای همه جوانان کشورمان از زن و مرد لازم میدانم. خود را برای رساندن این بار به منزل آماده کنید.
* برای جوانان ورزش کردن یک سرمایه اندوزی است. من اعتقاد دارم ورزش برای همه یک فریضه عمومی است. ورزش برای سلامت و حفظ نشاط است. این هم سرمایهای است که تا اواخر عمر، برای شما میماند.
براساس رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر با قهرمانان و دستاندرکاران ورزش کشور «منشور چهاردهگانه ورزش» به شرح زیر استخراج و تنظیم شده است که باید در سیاستگذاریها و برنامهریزی برای ورزش در سرلوحه امور مسئولان اجرایی قرار گیرد.
یک: قهرمانان و پهلوانان ورزشی کشور سفیران هویت، تشخص، عزم راسخ، هوش بالا، ایمان و پایبندی به شریعت ملت ایران هستند.
دو: ورزشکاران قهرمان همانند قلهای هستند که زمینهساز حرکت آحاد مردم بویژه استعدادهای جوان، به سمت قلهها میباشند. قهرمانان مظهر تواناییهای یک ملت هستند و به همین علت، اعتماد به نفس و اعتماد ملی مردم را افزایش میدهند.
سه: همت و اراده محکم و هوش بالا راه دستیابی به سکوهای قهرمانی ورزشی است و این امر اعتماد به نفس و اعتماد ملی مردم را افزایش میدهد.
چهار: تبلیغ جهانی ارزشها و صفات برجسته یک ملت در اثر حضور ورزشکاران در میدانهای بینالمللی با حفظ اخلاق و روحیه جوانمردی و رعایت جوانب شرعی پدید میاید.
پنج: حضور بانوان و دختران ورزشکار با رعایت حجاب شرعی در میدانهای بینالمللی و فوقالعاده بودن این حضور بسیار مهم و با ارزش است. حضور یک زن مسلمان ایرانی و دارای حجاب در میدانهای ورزشی بینالمللی و ایستادن بر سکوی قهرمانی همگان را به جهت این حضور به تکریم وا میدارد و کار با عظمتی را به نمایش میگذارد. تاکید بر قدردانی از زنان ورزشکار که با حجاب و متانت و وقار در میدانهای بینالمللی ورزشی حاضر میشوند مطالبه جدی معظم له از همه مسئولان و آحاد جامعه است.
شش: حضور جانبازان و معلولان در عرصه ورزش و موفقیتهای ایشان بستری برای پیام رسانی ورزشکاران است. ایستادن یک ورزشکار جانباز یا معلول بر سکوی قهرمانی دنیا با همه سختیها و آسیبهای جسمی نشان از عزم و اراده قوی آن ورزشکار و همچنین همت بالا و تشخص یک ملت به شمار میرود.
هفت: زنده نگه داشتن شعائر دینی و معنوی در میدانهای بینالمللی توسط ورزشکاران قهرمان، بر زبان آوردن نام ائمه علیهمالسلام و یا سجده و دست به دعا برداشتن آنان در حین مبارزات و موفقیتها و سر دادن اذان پس از فتح قلهها و رعایت عفاف دینی توسط زنان ورزشکار مورد تایید و تاکید است و انجام آن موجب برجسته شدن معنویات در دنیایی است که جوانان به سمت بیایمانی و لاابالیگری سوق داده میشوند.
هشت: اقدام بسیار باارزش و تلاش بسیار مهم و حساس در مقابله با رژیم غاصب صهیونیستی انصراف ورزشکاران ایرانی از مسابقه با ورزشکاران این رژیم میباشد که مورد تاکید است.
نه: ایجاد زمینه بروز استعدادهای جوانان ایرانی در عرصههای مختلف که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی محقق شد و پیشرفتها و موفقیتهای جوانان ایران در رشتههای ورزشی نشانگر ظرفیت و استعداد بالای جوانان در رشتههای گوناگون میباشد. سرمایهگذاری برای تربیت این استعدادها و پرورش آنها به سمت قهرمانی مورد تاکید است.
ده: ورزش قهرمانی موتور محرک ورزش همگانی و قهرمانان ورزشی مروجان ورزش همگانی هستند. لزوم توجه بیش از پیش به ورزش همگانی و منوط بودن پیشرفت یک کشور به نیروی انسانی سالم، عالم، با همت و دیندار و حل بسیاری از مشکلات اخلاقی جامعه همچون اعتیاد نتیجه فراگیر شدن ورزش همگانی در میان مردم مورد تاکید است.
یازده: قرار گرفتن یک جوان ورزشکار بر روی امواج تبلیغ و توجه به جهانی او را در معرض خطر اخلاقی قرار میدهد و باید از خود مراقبت کند. مغرور نشدنف مردمی و جوانمرد ماندن، با مردم بودن و برای مردم دلسوزاندن از جمله ویژگیهای اخلاقی لازم برای یک ورزشکار است که به ورزشکاران برای حفظ و تقویت این روحیات سفارش میشود. همچنین در بعد فردی و به دلیل اعتاد به نفس بالا در یک قهرمان ورزشی ضرورت دوری از صفات ناپسندی همچون چاپلوسی و تملق، دروغگویی و دورویی مورد تاکید است.
دوازده: ضرورت پاک بودن محیط ورزش از «ریا و دروغ» و دور بودن ورزشکاران و قهرمانان از «چاپلوسی، تملق، دروغگویی و درویی» نکتهای اساسی و محوری برای ورزش کشور در جهت مقابله با انواع آسیبها و تهدیداتی است که ورزش و ورزشکاران را هدف قرار داده است. تلاش برخی برای تخریب فضای ورزشی کشور از طیق ترویج تهمت، دروغ، نزاع موجب گلایه است. متاسفانه سهم رسانههای ورزشی در این کار خلاف کم نیست و من در این خصوص هشدار میدهم. بزرگنمایی موضوعات کوچک و ایجاد فضای دعوا، تلاش برای سوق دادن افراد مصاحبهکننده به سمت حرفهای تند و ناسزاگویی کارهای نادرستی است که بر تقویت نقطه مقابل آن در رسانه ها تاکید گردید.
سیزده: مطالبه از مسئولان ورزشی کشور اولویتبندی رشتههای ورزشی و تاکید بر سرمایهگذاری و اهتمام بیشتر نسبت به برخی رشتههایی که در داخل دارای ریشه تاریخی و تجربه کافی است.
چهارده: توجه ویژه بر روی قواعد علمی رشتههای ورزشی و تحقیقات علمی در این خصوص از مسائل ضروری در ورزش کشور انگاشته شود و اکتفا نشدن به تحقیقات علمی، خارجی و استفاده از توانایی تحقیقات علمی و ارائه نظریههای متخصصان و صاحبنظران جوان که توانایی دستیابی به موفقیتهای بزرگ و خیرهکننده در حوزههای پیچیده علمی را دارا هستند، یک مطالبه جدی است.
دیدگاههای دکتر حسن روحانی ریاست جمهوری اسلامی ایران درباره تربیت بدنی و ورزش
* دولت تدبیر و امید در زمینه ورزش نمیخواهد تصدیگری داشته باشد بلکه باید پشتیبان باشد. ورزش را باید جزء متن و نه حاشیه زندگی دانست، ورزش را باید از ضروریات زندگی بدانیم.
* میخواهم واژه ورزشکار فقط به عنوان لفظ به کار برده نشود بلکه از لحاظ معنا به پهلوانانی نزدیک شود چرا که پهلوانان همواره مرجع و الگو در جامعه بودهاند.
* باید برنامه خاصی برای تربیت اخلاقی ورزشکاران در کنار تربیت فنی و ورزشی آنها در نظر گرفت؛ اخلاقی که با اخلاق ایرانی منافات دارد باید کنار بزنیم و فضاهای ورزشی توام با اخلاق باشد.
* باید موضوع ورزش همگانی در سبد خانوارها قرار گیرد. در بحث ورزش همگانی باید به استعدادها اهمیت دهیم، جمعیت کشور ما یک جمعیت جوان است و ما باید متناسب با این شرایط برنامههای خود را دنبال کنیم.
* یک بعد ورزش سلامت است هم سلامت جسمی هم روحی و اساسا اگر انسانی سالم بود با نشاط هم خواهد بود و ورزش به همراه خود نشاط، اخلاق و تعامل را به جامعه بازمیگرداند.
* باید در ورزش سیاستهای ما افقی باشد نه عمودی. به این معنا که در سیاست عمودی ابتدا استعدادهای خاصی را شناسایی میکنند و همانها را پرورش میدهند تا به رقابتهای بینالمللی بفرستند اما در سیاست افقی فرصت حضور در عرصه ورزش به همگان داده میشود و افراد شایسته از میان جمع آنها انتخاب میشوند.
* دولت باید آنجا که مانع بخش غیردولتی میشود کنار برود و زمینه را برای حضور بخش خصوصی در همه عرصهها از جمله عرصه ورزش، فراهم کند.
* باید امید و نشاط را به جامعه برگردانیم، امید و نشاط در ورزش میتواند تاثیر مناسبی در دیگر عرصهها داشته باشد.
* مساله بانوان و مساله خانواده یک مساله مهم و قابل توجه است. خانمها باید وارد میادین ورزش شوند و ورزش همگانی کنند و برای رقابت به خارج از کشور بروند.
* نقش ورزش در دیپلماسی مهم است. وقتی قهرمانان ایرانی در سراسر دنیا حضور پیدا میکنند و رقابت میکنند نشان میدهد که ما به عنوانایرانی اهل ورزش هستیم و البته دیپلماسی ورزشی خود را بیش از گذشته تقویت کنیم.
* باید عدالت را در حوزه ورزش دنبال کنیم، باید شرایطی یکسان برای بروز ظرفیتهای همگان در عرصه ورزش فراهم باشد.
ورزش و جوانان در قوانین و اسناد بالادستی نظام
الف: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
* اصل سوم: دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است برای نیل به اهداف مذکور در اصل دوم همه امکانات خود را برای امور ذیل به کار برد.
* بند سوم: آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی
ب: سند چشمانداز 20 ساله
* ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه
* برخوردار از دانش پیشرفته و توانا در تولید علم و فناوری متکی به سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی
* برخورداری از سلامت رفاه، امنیت غذایی، تامین اجتماعی، فرصتهای برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر، فساد، تبعیض و بهرهمند از محیط زیست.
* فعال، مسئولیتپذیر، ایثارگر، مومن، رضایتمند، برخوردار از وجدان کار، انضباط، روحیه تعادل و سازگاری اجتماعی، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی و شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن
* دارای تعامل سازنده موثر با جهان براساس اصول عزت، حکمت، مصلحت
ج: منشور فرهنگی تربیتی نسل جوان
این منشور که مورد تایید مقام معظم رهبری قرار گرفته در چهارده عرصه و 98 اصل تدوین گردیده است.
د: ماده 112 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور
دولت مکلف است، به منظور تبیین و تقویت جایگاه جوانان در جامعه، به عنوان سرمایه انسانی و اجتماعی کشور و عنایت و اهتمام ویژه به اعتلا و رشد و تعالی نسل جوانف برنامه ساماندهی امور جوانان، حاوی برنامههای اجرایی، لازم، مشتمل بر: شیوههای اصلاح نگرش عمومی و ایجاد فرهنگ مثبتاندیشی نسبت به جوانان، زمینهسازی برای رشد فکری، علمی، توانمندسازی و ارتقای سطح مشارکت همهجانبه آنان در فرآیند توسعه پایدار کشور، افزایش رفاه و سلامت جسمی و روانی ایجاد شوق، انگیزه و امید به آینده در میان جوانان و رفع دغدغههای شغلی، ازدواج، مسکن و آسیبهای اجتماعی آنان در چارچوب نگرش فرابخشی و به عنوان یک خط مشی محوری با استفاده حداکثری از ظرفیتهای موجود دستگاههای اجرایی و سازمانهای غیردولتی و ظرفیتسازی در کشور و نیز بهرهگیری از اصلاح ساختارهای نظام اداری، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، از طریق اعمال نظام مدیریت راهبردی، در چارچوب برنامه چهارم را ظرف مدت 6 ماه از تصویب این قانون تهیه نماید.
هـ : قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
* ماده 9: به دولت اجازه داده میشود به منظور افزایش سرانه بهرهمندی اقشار مختلف مردم از فضاهای فرهنگی هنری ورزشی و ایجاد زیرساختهای لازم برای توسعه فعالیت فرهنگی، هنری و ورزشی و ایجاد زیرساختهای لازم برای توسعه فعالیتهای فرهنگی و هنری اقدامهای ذیل را انجام دهد:
الف: حداکثر پنجاه درصد هزینه تکمیل مراکز فرهنگی، دینی و قرآنی دارای پیشرفت فیزیکی حداقل پنجاه درصد بخش غیردولتی و همچنین احداث اماکن ورزش همجوار و متعلق به مساجد و کانونهای فرهنگی ورزشی جوانان بسیج را که تکمیل و بهرهبرداری از آنها برای استفاده عمومی ضروری است براساس آییننامه مصوب هیئت وزیران به صورت کمک بلاعوض تامین نماید.
تبصره: در صورت تغییر کاربری اینگونه مراکز با تغییر استفاده از عمومی به خصوصی، معادل ارزش کمکهای دولتی به قیمت روز از دریافتکنندگان این کمکها اخذ میشود.
* ماده 13: دولت مکلف است به منظور توسعه ورزش همگانی،قهرمانی و توسعه زیرساختهای ورزشی اقدامات زیر را انجام دهد.
الف: اعتبارات تملک داراییها سرمایهای و هزینهای مورد نیاز را در ردیفهای مستقل در قالب بودجههای سنواتی منظور نماید.
ب: اعتبار مورد نیاز برای پرداخت تسهیلات در قالب وجوه اداره شده یارانه سود و کارمزد و یا کمکهای بلاعوض به متقاضیان بخش خصوصی و تعاونی برای احداث توسعه و تکمیل واحدهای ورزشی را در ردیف مستقل بودجههای سنواتی پیش بینی نماید.
تبصره: پرداخت هرگونه وجهی از محل بودجه کل کشور به هر شکل به ورزش حرفهای ممنوع است.
* ماده 4: تبصره وزارت جهاد کشاورزی موظف است اراضی ملی غیرکشاورزی به استثنا اراضی واقع در مناطق چهارگانه محیط زیست و خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها را که موردنیاز سازمان تربیتبدنی است، به منظور احداث و توسعه امکان و فضاهای ورزشی تامین و به طور رایگان به سازمان تربیتبدنی واگذار نماید. همچنین وزارت مذکور موظف است با تایید سازمان تربیت بدنی، اراضی را با شرایط فوق که مورد نیاز بخش غیردولتی و تعاونی برای احداث اماکن ورزشی است به قیمت ارزش معاملاتی اعلام شده توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی با اولویت به تعاونیهای ایثارگران واگذار نماید. تغییر کاربری این قبیل اراضی ممنوع است.
* ماده 41: الف: دستگاههای اجرایی و موسسات عمومی غیردولتی ذیربط که از بودجه عمومی دولت استفاده میکنند براساس منشور تربیتی نسل جوان و سند ملی توسعه و ساماندهی امور جوانان مصوب دولت ضمن ایجاد برنامه ساماندهی امور جوانان، ذیل بودجه سلامتی خود از طریق ستاد ملی و استانی سازماندهی امور جوانان اقدامات لازم را جهت اجرایی شدن این اسناد در طول سالهای برنامه عمل آورند.
ب: دستگاههای اجرایی و موسسات عمومی غیردولتی ذیربط که از بودجه عمومی دولت استفاده میکنند با همکاری سازمان ملی جوانان میزان تحقیق شاخصهای مصوب شورای عالی جوانان در خصوص اجرایی نمودن برنامه ساماندهی امور جوانان مورد سنجش و پایش قرار دهد.
* ماده 43: به منظور ساماندهی و اعتباربخشی مرازک مشاوره متناسب با فرهنگ اسلامی ایران و با تاکید بر تسهیل ازدواج جوانان و تحکیم بنیان خانواده تاسیس مراکز و ارائه هرگونه خدمات مشاورهای روانشناختی - اجتماعی نیازمند اخذ مجوز براساس آییننامه مصوب هیئت وزیران است.
برنامه وزارت ورزش و جوانان
ورزش در نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک پدیده فرهنگی، تربیتی و اجتماعی است. تحقق چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران نیازمند وجود نظامها و ساختارهایی است که در آن ملت بزرگ ایران بتوانند ضمن بهرهگیری از مزایای ورزش، در جهت ایجاد و حفظ سلامتی، شادابی و نشاط اجتماعی، ساخت جامعهای پویا در مسیر آرمانهای نظام و انقلاب در مسیر رشد و تعالی معنوی و اخلاقی فردی و اجتماعی نیز گام نهاده و در سایه مدیریتی مدبرانه، «ورزش و جوانن در ارتقای کمی و کیفی امر ورزش و پرداختن به مسائل اساسی جوانان بسیار حایز اهمیت بوده و میتواند به عنوان مهمترین عامل در تحقق چشمانداز و افق ترسیم شده برای آینده کشور محسوب میشود.
با توجه به موارد مذکور، این برنامه با رویکدری واقعگرایانه و آیندهنگر و براساس موارد زیر تهیه و تدوین شده است:
1- دیدگاهها و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی
- بیانات و ابلاغیههای مقام معظم رهبری
- سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404
- سیاستهای کلی برنامعه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
2- قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی
- قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران
3- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
- سند اصول سیاست فرهنگی کشور
سیاستهای فرهنگی در حوزه تربیت بدنی و ورزش
علاوه بر آن، دیدگاهها و انتظارات نخبگان دانشگاهی و کارشناسان ورزشی اخذ گردیده و بر آن اساس، چارچوب برنامه وزارت ورزش و جوانان احصاء و نوشتار حاضر تدوین گردیده است. همچنین با توجه به اهمیت و جایگاه دو موضوع مهم ورزش و جوانان در نظرام جمهوری اسلامی و به منظور دقت و جامعنگری بیشتر درباره هر کدام از بخشهای ورزش و جوانان به تفکیک و در فصول جداگانه، مطالب مطمح نظر قرار گرفته و تقدیم شده است.
فصل اول: حوزه ورزش
بخش یک: مسائل و چالشهای ورزش کشور:
بررسی وضعیت موجود ورزش کشور نشان میدهد که این حوزه دارای دستاوردها و نقاط قوت قابل توجهی است. اما در عین حال نقاط ضعف مهمی نیز قابل شناسایی است. در ادامه، برخی از مهمترین مسائل و چالشهای ورزش کشور به شرح زیر بیان شده است:
* برجسته نبودن اندیشههای دینی و سیاسی حضرت امام خمینی(ره) و دیدگاههای رهبر معطم انقلاب اسلامی در برنامه و مدیریت کلان ورزش کشور
* عدم وجود برنامه راهبردی و کلان در حوزه ورزش کشور متکی بر شاخصهای توسعه و ضرورت تدوین و طراحی نقشه راه و طرح جامع در ورزش کشور برای تعیین اهداف و جهتگیریهای اساسی ورزش.
* فقدان نظام جامعه توسعه فرهنگی، ارزشی و اخلاقی در جامعه ورزش و محیطها و اماکن ورزشی
* فقدان یک نظام جامع ورزش همگانی برای کمک به تامین تندرستی مردم عدم برخورداری کلیه آحاد و اقشار جامعه از فواید ورزش علیرغم تاکیدات مصرح رهبری نظام و قوانین و اسناد بالادستی موجود و ضعف در ایجاد تسهیلات و امکانات لازم برای اجرایی شدن ماده 13 قانون برنامه پنجم توسعه.
* نبود نظام اولویت بندی در ورزش قهرمانی و مشخص نبودن رشتههای ورزشی که سرمایهگذاری در آن دارای توجیه علمی و منطقی است.
* دخالت دولت در امور تصدی و اجرایی ورزش به جای تاکید بر تمرکز در امور سیاستگذاری و هدایت و نظارت کلان ورزش.
* حاکم نبودن نگاه تربیتی به ورزش در مراکز آموزشی و کم توجهی به توسعه و گسترش ورزش در مدارس و دانشگاهها و ضعف در بهرهگیری از ظرفیتها و قابلیتهای ورزش در امر تربیت نوجوانان و جوانان.
* عدم تناسب ساختار و نظام ورزش در ابعاد قهرمانی و همگانی با نیازهای جامعه و ناهماهنگی در بین دستگاههای بخش تربیت بدنی و ورزش.
* اتکای صرف ورزش کشور به منابع دولتی و ناکافی بودن و توزیع ناعادلانه آن در بخشهای مرتبط با ورزش.
* روزآمد نبودن و ناکافی بودن محیط قانونی و حقوقی ورزش.
* ضعف دیپلماسی ورزشی در تعامل با نهادهای بینالمللی و عدم بهرهگیری از فرصتها و موقعیتها
* ضعف در تدوین ملاکها، معیارها و راهبردهای فرهنگی، تربیتی و اجتماعی در تربیت بدنی و ورزش کشور و مفغول ماندن ورزشهای ملی، بومی، سنتی و ورزش پهلوانی
* نبود انسجام لازم در برنامهریزی برای ورزش در اقشار مختلف (دانشآ»وزی، دانشجویی، نیروهای مسلح، کارگری، روستایی و...
* نگرش ناعادلانه و ضعف در توجه خاص به توسعه و تقویت ورزش بانوان کشور و فراهم نبودن امکانات و شرایط لازم و متناسب برای انجام فعالیتهای ورزشی در ابعاد همگانی و قهرمانی برای آنان و توزیع نامناسب منابع به عنوان یک نیاز اساسی نیمی از جمعیت کشور.
* توسعه ناکارآمد و غیر اصولی ورزش حرفهای و عدم زمینهسازی لازم برای ورود و فعالیت بخش خصوصی در ورزش حرفهای با توجه به مشکلات اقتصادی باشگاههای خصوصی و سودآور نبودن آنها
* عدم تناسب بین تربیت نیروی انسانی از نظر کمی و کیفی و هدفمند نبودن جذب، حفظ و ارتقاء افراد موثر در حوزه جوانان و ورزش
* ضعف در نظام نظارتی و ارزیابی عملکرد حوزههای ورزش و جوانان
* غفلت از توجه به ورزشهای پایه و پرمدال و خلاصه شدن کسب مدالهای جهانی و المپیکی در رشتههای کشتی، وزنهبرداری و تکواندو.
* کم توجهی به ورزش اقشار با نیازمندیهای خاص (جانبازان و معلولین، نابینایان، ناشنوایان، پیوند اعضاء)
* کم توجهی به فرهنگ سازی در رسانههای ورزشی و ضعف رسانهها در پرداختن همه جانبه به مسائل اساسی ورزش.
* تغییر در سبک زندگی مردم و کم رنگ شدن ورزش و فعالیتهای ورزشی در گذران اوقات فراغت آنان
* پایین بودن سهم ورزش در سبد هزینههای خانوار
* کم توجهی به امور فرهنگی و ارزشی در ورزش قهرمانی و حرفهای و بروز ناهنجاریهای اخلاقی و رفتاری در محیطهای ورزشی
* توجه ناکافی به توسعه و ارتقاء کیفی مراکز علمی پژوهشی در حوزه ورزش و تربیت بدنی و نبود اتصاف نظام اجرایی ورزش به نظام علمی ورزش کشور
* عدم واسپاری امور اجرایی و مدیریتی ورزش کشور به نخبگان علمی و تجربی و تحمیل هزینههای گزاف به ورزش به دلیل ورود افراد ناآشنا و ناکارآمد به عرصههای مدیریتی این حوزه تخصصی.
* بیتوجهی به تقویت باشگاههای ورزشی در ابعاد حرفهای، قهرمانی و همگانی و فراهم نبودن امکانات و حمایتهای قانونی و حقوقی لازم برای توسعه باشگاه ورزشی به عنوان نهاد مولد در ورزش و پایگاه اصلی استعدادیابی و شکوفایی و رشد استعدادهای ورزشی در ابعاد قهرمانی و حرفهای.
* بیتوجهی به اصل خصوصیسازی باشگاههای دولتی و نیمه دولتی و فراهم نبودن امکانات و راهکارهای قانونی لازم جهت فروش سهام باشگاههای پرطرفدار در بازار بورس.
* بیتوجهی به تقویت وارتقاء عوامل و عناصر اصلی و پشتیبانی کننده چون منابع انسانی، بودجه و منابع مالی، قوانین و مقررات، تحقیق و توسعه، برنامهریزی و نظارت و ضعف در به کارگیری فناوریهای ارتباطی روز آمد در حوزههای ستادی و اجرایی ورزش کشور.
* بیتوجهی به نخبگان و خبرگان ورزشی در هدایت و راهبری ورزش کشور و نبود نظام تصمیمسازی و تصمیمگیری درباره مسائل کلان و تاثیرگذار ورزش با به کارگیری کارشناسان خبره و مجرب ورزش کشور.
* ضعف در ایجاد ساختارهای مدیریتی و اجرایی چابک، روزآمد و متناسب با هماهنگسازی و مدیریت راهبردی ورزش حرفهای، ورزش همگانی، ورزشی تربیتی، و ورزش بانوان و بیتوجهی در بهرهگیری از ظرفیت نهادها و سازمانهای مرتبط و ذیربط.
بخش دو: راهبردها و برنامههای عملیاتی ورزش کشور:
الف - راهبردهای توسعه اخلاقی در ورزش کشور در جهت تحقق شعار «ورزش معنوی، پاک و معرفتی»
استقرار نظام توزیع عادلانه منابع سختافزاری و نرمافزاری ورزش بر مبنای پرداخت حق ورزشی مردم در تمامی استانهای کشور باید رد تدوین و اجرای کلیه برنامههای راهبردی و عملیاتی وزارت ورزش و جوانان به طور جدی مدنظر قرار گیرد.
مسائل و چالشهای اخلاقی ورزش کشور
* برجسته نبودن نقش اندیشههای دینی و سیاسی حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در مدیریت کلان ورزش کشور.
* عدم حاکمیت نظام صلاحیتها و شایستگیهای مدیریت ورزش کشور.
* فقدان رویکرد علمی تخصصی مبتنی بر مهندسی فرهنگی ورزش کشور.
* فقدان مدیریت یکپارچه، مستمر و ملموس ارزشها در ساختار ورزش کشور
* حاکمیت سلائق و علائق به جای حاکمیت قانون و اصول اخلاقی
* نامشخص بودن نقش و جایگاه رسانهها در تحول جو اخلاقی ورزش کشور
* وجوه برخی خلاءهای قانونی و ساختاری در ورزش کشور
*فقدان نظام ترویج آگاهیها و ارزشهای اخلاقی برپایه تمدن اسلامی و ایرانی
* بیتوجهی به توسعه نظام مدیریت حرفهای و به تبع آن ترویج اخلاق حرفهای
* حاکمیت تفکر انضباطی به جای نگرش اخلاقی با رویکرد آموزش و پیشگیری
* فقدان سیستم منسجم و قانونمند مبارزه با فساد سازمان یافته در ورزش
* فقدان نظام هماهنگ شناسایی و معرفی الگوهای اخلاقی ورزش کشور برپایه مصداقهای رفتاری
* فقدان مطالعات راهبردی در حوزه اخلاق ورزشی کشور
* بیتوجهی به ترویج منش پهلوانی و ارزشهای ایرانی و اسلامی از طریق ورزش در عرصههای بینالمللی
* فقدان سازوکارهای مدیریت اخلاق و صیانت از ارزشها در نهادهای حاکمیتی ورزش کشور
* فقدان اطلاعات و آمار صحیح از وضعیت فرهنگی و اخلاقی ورزش کشور
* وجود برخی زمینههای سوءاستفاده سیاسی و اقتصادی از ظرفیتهای موجود در ورزش
* عدم بهرهگیری کافی و مناسب از ظرفیت بینظیر مراجع، علما و روحانیون حوزه علمیه در راستای ترویج ارزشهای معنوی و اخلاقی در ورزش کشور
* یکپارچه نبودن ساز و کارهای قانونی برخورد با جرائم غیراخلاقی در ورزش کشور
* فقدان نظام نامههای اخلاقی کارآمد در نهادهای ورزشی و نبود مکانیسمهای اجرایی شدن مطلوب آنها
* فقدان نظام جامع توسعه فرهنگی و ارزشی محیطها و اماکن ورزشی
راهبردها و اقدامات مرتبط با مسائل اخلاقی در ورزش کشور:
راهبرد 1: شناسایی و استقرار نظام مهندسی ارزش در نهادهای حاکمیتی ورزش کشور
اقدامها:
* شناسایی ارزشهای محوری ورزش کشور مبتنی بر ارزشهای دینی، اعتقادی و دیدگاههای حضرت امام(ره)، مقام معظم رهبری
* طراحی الگوی مهندسی ارزش با مشارکت تمامی ذینفعان ورزش کشور
* ایجاد سازوکارهای عملیاتی استقرار مدیریت ارزش در ساختار وزارت ورزش و جوانان، فدراسیونها و ادارت کل استانها
* بهرهگیری از ظرفیت رسانهها بویژه رسانه ملی در ترویج و نهادینهسازی ارزشها
راهبرد 2: تبیین و تنظیم اصول اخلاقی جامعه ورزش کشور در چارچوب گفتمان نظام اسلامی:
اقدامها:
* شناسایی اصول اخلاقی مطلوب نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه ورزش با مشارکت نهادهای تخصیی - حرفهای به ویژه نهادهای حوزوی و دانشگاهی
* طراحی و ببیین استاندارها و نظامنامههای اخلاقی ورزش کشور
* ایجاد ساز وکارهای عملیاتی اجرای نظامنامههای اخلاقی در ساختار وزارت ورزش و جوانان، فدراسیونها و ادارات کل استانها
* ارزیابی و نظارت بر اجرای نظامنامههای اخلاقی
راهبرد 3: تحقق نظام جامع «اخلاق حرفهای» ورزش کشور:
اقدامها:
* تدوین و استقرار نظام جامع صلاحیتها و شایستگیهای مورد نیاز مدیران ورزش کشور در سطوح مختلف با مشارکت مجلس شورای اسلامی
* استقرار نظام آموزشهای حرفهای ذینفعان ورزش کشور با مشارکت انجمنهای تخصصی ملی و بینالمللی
* تدوین و اجرای ساز و کارهای تشویقی و حمایتی جهت ذینفعان پایبند به اخلاق حرفهای
* توسعه و تنوعبخشی به مجامع صنفی ورزش با محوریت ترویج و نهادینهسازی اخلاق حرفهای
* ایجاد ساز و کارهایی جهت افزایش تعامل ذینفعان ورزش کشور با نهادهای حرفهای دانشگاهی و حوزوی به منظور ارتقاء توان تصمیمگیری اخلاقی آنان
* بازنگری، تبیین و تنظیم شاخصهای مدیریت و باشگاهداری حرفهای بر مبنای پایبندی به اصول و رفتار حرفهای
راهبرد 4: رفع موانع قانونی و اسختاری استقرار اخلاق براساس اصول عدالت و انصاف:
اقدامها:
* شناسایی خلاءهای قانونی و مشکلات ساختاری موجود در بخشهای مختلف ورزش کشور با مشارکت نهادهای تخصصی
* بهرهگیری از توان و اراده دولت و مجلس شورای اسلامی در حل مشکلات و موانع ساختاری ورزش کشور
* یکپارچهسازی آرای حقوقی جرائم انضباطی و اخلاقی ورزش کشور
* ارتقاء آگاهیهای حقوقی و قانونی ذینفعان ورزش کشور از طریق آموزشهای تخصصی و با مشارکت انجمنهای علمی و تخصصی.
راهبرد 5: معرفی فرهنگ و منش پهلوانی از طریق ظرفیتهای بالقوه ورزش کشور در رعصههای مختلف ملی و بینالمللی:
اقدامها:
* ترویج ساختارمند، مستمر و اصولی منش پهلوانی به عنوان فرهنگی منبعث از تمدن ایرانی و اسلامی
* معرفی منش پهلوانی در عرصههای رسمی و بینالمللی و تاکید بر ابعاد معنوی و معرفتی آن به جای ابعاد مادی و رقابتی
* معری ساختارمند الگوهای ورزش پهلوانی بر مبنای مصداقهای مشخص رفتاری با مشارکت رسانههای ورزشی کشور
* همگانی کردن ورزشهای باستانی و پهلوانی با هدف نهادینهسازی فلسفه اخلاقی و ذاتی این دسته از ورزشها نزد مردم
راهبرد 6: ارتقاء نگرش و آگاهیهای اخلاقی کلیه بخشهای ذینفوذ در روزش کشور:
(ورزشکاران، مربیان، مدیران، تماشاگران، راسانهها و خبرنگاران، داوران، حامیان مالی، و...)
اقدامها:
* بهرهگیری از ظرفیت مراجع عظام،؛ علما و روحلانیون و حوزههای علمیه در راستای ترویج ارزشهای معنوی و اخلاقی در ورزش
تدوین و اجرای نظام جامع آموزشهای اخلاقی در کلیه سطوح فردی، اجتماعی و سازمانی
* ارتقای مهارتها و فنون و مواجهه با تعارضات اخلاقی ذینفعان در محیطهای ورزشی
* بهرهگیری از توان هنرمدان در ساخت آثار هنری با محوریت افزایش آگاهیهای اخلاقی در ورزش
*بهرهگیری از توان خبرنگاران و اصحاب رسانه در بهبود نگرشهای اخلاقی و نیز توسعه جریان شفاف و آزاد اطلاعات در چارچوب قانون
*بهرهگیری بلندمدت از ظرفیت رسانه ملی در ساخت برنامههایی با محوریت افزایش آگاهیهای اخلاقی جامعه ورزش
*توجه مضاعف به آموزشهای اخلاقی به عنوان یکی از شاخصهای کلیدی اخذ مناصب مدیریتی و نیز ارتقاء شغلی
راهبرد 7: مبارزه ساختارمند با فسادها و ناهنجاریهای اخلاقی سازمان یافته در ورزش:
اقدامها:
*شناسایی و معرفی مصداقهای عینی جرائم ساختارمند در ورزش بر پایه مطالعات و با مشارکت نهادهای تخصصی
*توسعه مطالعات تخصصی با محوریت شناسایی علل ایجاد فسادهای سازمان یافته در ورزش و راهکارهای مبارزه با آن
*وسعت بخشیدن به دایره پیشگیری و صیانت از آرمان «ورزش پاک» به کمک مشارکتهای داوطلبانه مردم
ب: راهبردهای توسعه فرهنگی ورزش کشور:
شاخصهای توسعه فرهنگی ورزش کشور (بر پایه برنامههای چهارم و پنجم توسعه)
1-تحکیم، تقویت و ارتقای ارزشها و فرهنگ انقلاب اسلامی و ملی در فعالیتهای ورزشی
2-مشارکت موثر بخش تربیت بدنی و ورزش در تربیت اجتماعی و انسانی نوجوانان و جوانان
3-لزوم تقویت هرچه بیشتر معیارها و ارزشهای اسلامی در جامعه ورزشی به منظور رشد ابعاد اعتقادی آنان
4-رعایت ارزشهای فرهنگی، دینی و آداب و رسوم ملی در برنامههای ورزشی
5-حفظ و تقویت ارشهای مذهبی، ملی و حماسی در فعالیتهای فرهنگی ورزشی
6-استفاده بیشتر و همهجانبه از ویژگی تربیتی ورزش در پرورش نوجوانان و جوانان
7-توجه به ورزش به عنوان عاملی مهم در جهت مقابله با تهاجم فرهنگی و آفات اجتماعی
8-ضرورت آموزش آداب اجتماعی از طریق ورزش
9-تقویت فضایل اخلاقی، روحیه ایمان، ایثار و امید به آینده
10-برنامهریزی برای اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی ورزشکاران
11-سالمسازی فضای فرهنگی، رشد آگاهیها و اهتمام به امر به معروف و نهی از منکر
علل افت ارزشهای دینی در ورزش
عدم ارائه الگوی فرهنگی مناسب فردی، اجتماعی و سازمانی در ورزش
عدم استفاده از نیروی متخصص در امور فرهنگی کشور
کمتوجهی رسانهها به امر گسترش فرهنگ و ارزشهای دینی در ورزش
نبود دغدغه فرهنگی در امر برنامهریزی کلان ورزش کشور
نبود نظارت کافی و بیتوجهی به امر به معروف و نهی از منکر
راهبردها و اقدامات مرتبط با توسعه فرهنگی ورزش کشور
راهبرد 1: ترویج فرهنگ و ارزشهای اسلامی و ارتقاء دلبستگی ملی جامعه ورزش
اقدامها:
ترویج فرهنگ انس با قرآن، معارف ائمهاطهار (ع) و همچنین ترویج اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی با هدف تعمیق بینش دینی و معنوی جامعه ورزش
بهرهمندی از ظرفیت بالای ورزش در ارتقاء خودآگاهی ملی و همچنین ایجاد و معرفی هویت و تمدن ایرانی اسلام
بهرهمندی از ظرفیت رسانهای کشور در راستای بهبود بینش عمومی و معنوی جامعه ورزشی کشور
توجه مضاعف به نهادینه کردن ارزشهای اسلامی از طریق گسترش برنامههای تربیتی و آموزشی
توجه مضاعف به ترویج ارزشهای فرهنگی ایثار و شهادت و نیز بهرهمندی مناسب از ظرفیت ایثارگران و خانواده شهدا در بخش ورزش
راهبرد 2: استقرار نظام مهندسی فرهنگی در نهادهای حاکمیتی ورزش کشور:
اقدامها:
تدیون نظامنامه فرهنگی ورزش کشور از طریق شناسایی اصول و اولویتها، نیازها، ظرفیتها و ابزارهای مناسب
پیشبینی تمهیدات لازم در جهت همسویی کامل نظامنامه و برنامههای فرهنگی ورزشی کشور با سیاستهای فرهنگی نظام و به ویژه منویات مقام معظم رهبری
ایجاد ساز و کار عملیاتی اجرای نظامنامه فرهنگی
ایجاد وحدت رویه و هماهنگی برنامههای فرهنگی در میان دستگاههای مرتبط با ورزش
بسیج امکانات، تلاشها و برنامههای فرهنگی در جهت پاسخگویی به نیازهای فرهنگی جامعه ورزش
توسعه ساز و کارهای نظارت و ارزیابی فرهنگی در ورزش
راهبرد 3: ارتقاء و بهبود فرهنگ سازمان در نهادهای حاکمیتی ورزش کشور:
اقدامها:
تبیین اهداف سازمانی جهت نیروهای انسانی و ارایه شاخصهای فرهنگی
ترویج مستمر و ساختارمند ارزشهای اصیل اسلامی و انقلابی توسط سازمانهای ورزشی کشور
ترویج عملی فرهنگ انتقادات و پیشنهادها با محوریت شناسایی موانع، مشکلات و کاستیهای فرهنگی
بهبود مهارتهای فرهنگی، رفتاری و ارتباطی نیروی انسانی ورزش کشور
راهبرد 4: بهبود فرهنگ ذینفعان ورزش کشور (ورزشکاران، مربیان، مدیران، تماشاگران، خبرنگاران، داوران و غیره)
اقدامها:
بهرهگیری از ظرفیتهای بینظیر مراجع، علما و روحانیون حوزه علمیه و ایجاد سازوکارهایی جهت تعامل منظم و مستمر جامعه ورزش با ایشان
بهرهمندی کارآمد و اثربخش از منابع دینی و اعتقادی و رهنمودهای حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبری و مراجع عظام
بهرهمندی از ظرفیت ذینفعان الگو در معرفی ارزشهای فرهنگی مطلوب نظام اسلامی
تدوین سازوکارهای مناسب در جهت شناسایی و ترمیم خلاءهای قانونی ورزش کشور در بخش فرهنگ
تدوین و بهبود شاخصهای فرهنگی ذنفعان با مشارکت انجمنها و نهادهای تخصصی و حرفهای مربوط به خود آنان
توسعه مطالعات فرهنگی ورزش کشور با مشارکت انجمنهای علمی دانشگاهی و حوزوی
برقراری تعامل منظم و سازنده با رسانهها در جهت توسعه فرهنگی و همهجانبه ورزش کشور
توجه خاص به ترویج ارزشهای اسلامی و فرهنگی در ورزش بانوان
تدوین مکانیسم نظارت و ارزیابی عملکرد فرهنگی جامعه ورزش کشور
راهبرد 5: بهبود فرهنگ عمومی ورزش در جامعه
اقدامها:
ترویج فرهنگ ورزش همگانی در سایه بهبود نگرش مردم نسبت به آثار مطلوب ورزش در حفظ سلامتی و ایجاد نشاط همگانی
ترویج فرهنگی کارآفرینی ورزشی
ترویج فرهنگ وقف در ورزش
ترویج فرهنگ توجه و رعایت مالکیت معنوی در ورزش
ترویج فرهنگ داوطلبی در ورزش
بهبود فضای فرهنگی ورزشگاهها و اماکن ورزشی
ج: راهبردها و اقدامات مرتبط با توسعه و ارتقای کمی و کیفی ورزش:
راهبرد 1: توسعه ورزش همگانی و بازنگری در ساختار برنامه ورزش قهرمانی و حرفهای:
اقدامها:
1-برگزاری جلسات شورای عالی ورزش برای یکپارچه نمودن فعالیت دستگاههای مختلف
2-تدوین نظام توسعه ورزشهای بومی، محلی، سنتی، باستانی و ملی کشور
3-تقویت و توجه ویژه به ورزشهای اقشار گوناگون با نیازمندیهای خاص (معلولین و جانبازان، نابینایان، ناشنوایان، پیوند اعضاء و ...)
4-توسعه و تقویت ورزش در مناطق روستایی، عشایری و کمتر توسعه یافته کشور
5-تدوین نظام اولویتبندی رشتههای ورزشی مختلف به لحاظ اقبال عمومی، توسعه و مدالآوری
6-ایجاد سازمان
منبع:برنا