زمانی برای درخشش روحانی

 تدبیر24 »گفتمان و کنش کاندیداها در این مناظره‌ها تاثیر بسیاری بر انتخاب و قضاوت افکار عمومی دارد. مناظره‌هایی که در کشورهای آمریکا، انگلستان و فرانسه برگزار می‌شود دارای جامعیت و قدمت بیشتری است، زیرا مناظره‌های انتخاباتی در آمریکا، معمولا در دانشگاه‌های معتبر با حضور رسانه‌های صاحب‌نفوذ برگزار می‌شود و در آن، نمایندگان گروه‌های مختلف آکادمیک سیاسی حضور پیدا می‌کنند. بدین‌ترتیب کاندیداها در برابر آنها، به پرسش کارشناسان پاسخ می‌دهند. در ایران نیز مناظره‌ها از سال 88 به بخش ثابت رقابت‌های انتخاباتی تبدیل شده است. گرچه در سال 88 برخی بی‌اخلاقی‌ها و مسائل ناشی از آن، خاطرات نامطلوبی از خود به جای گذاشت، اما مناظره‌ها گامی رو به جلو در انتخابات ایران شمرده می‌شود. بر این اساس نخستین مناظره انتخاباتی میان 6 کاندیدای ریاست‌جمهوری در هفته گذشته برگزار شد که ‌6 کاندیدای حاضر در آن مناظره‌ را می‌توان به عنوان دو تیم سه‌نفره مورد ارزیابی قرار داد. گروه نخست، حسن روحانی، اسحاق جهانگیری و سیدمصطفی هاشمی‌طبا و گروه دوم، محمدباقر قالیباف، سیدابراهیم رئیسی و سیدمصطفی آقامیرسلیم. اما با توجه به وضعیت کاندیداها و نوع گفتمان آنها در مناظره هشتم اردیبهشت ماه باید اذعان داشت که ستاره نخستین آن ‌مناظره انتخاباتی اسحاق جهانگیری بود. به نظر می‌رسد استراتژی گروه نخست، یک استراتژی کاملا انتخاباتی بود، در حقیقت وظیفه دفاع از عملکرد دولت یازدهم به عهده روحانی و وظیفه تهاجم و پاتک بر عهده اسحاق جهانگیری گذاشته شده بود و مدل مناظره اخیر و استراتژی گروه نخست، سبب گشت که قالیباف بازنده اصلی نخستین مناظره باشد. در نهایت رئیسی کاملا به سایه رفت و در مناظره دیده نشد. به نظر می‌رسد در دومین مناظره که جمعه 15 اردیبهشت با موضوع سیاسی برگزار می‌شود شاهد درخشش حسن روحانی باشیم، زیرا روحانی در حوزه سیاسی سخنان بسیار زیادی برای گفتن دارد، سخنانی که مخاطبان و بخش وسیعی از لایه‌های خاکستری اجتماعی در انتظار شنیدن آن هستند. به‌طور معمول 30 تا 40‌ درصد از جامعه افرادی هستند که به عنوان لایه‌های خاکستری شناخته می‌شوند و این لایه‌های اجتماعی براساس کنش‌ها و رفتار کاندیداهای ریاست‌جمهوری در هفته پایانی دست به انتخاب می‌زنند. به نظر روحانی در روز جمعه می‌تواند این 30‌درصد از لایه‌های اجتماعی را اقناع کند تا یک بار دیگر به دولت و برنامه‌های آن اعتماد کنند. ‌بنابراین رئیس دولت یازدهم باید در مناظره فردا بر گزارش عملکرد خود در حوزه سیاسی تاکید کند و اقداماتی را که می‌تواند در چهار سال دوم دولت خود انجام دهد، به افکار عمومی ارائه دهد. نباید فراموش کرد که رئیسی، قالیباف و میرسلیم هیچ‌یک قادر به ارائه برنامه‌های سیاسی مشخص و مورد استقبال مردم ایران نیستند. رئیسی نه تنها به هیچ‌رو قادر به ابداع، ابتکار و نوآوری‌های سیاسی نیست، بلکه فاقد خاستگاه و پایگاه سیاسی مطلوب است، زیرا جبهه پایداری مهم‌ترین حامی رئیسی است. این جبهه دارای خطاهای سیاسی بسیار زیادی در کارنامه خود به‌ویژه حمایت از احمدی‌نژاد است. انتخاب احمدی‌نژاد و حمایت از او یک خطای بسیار بزرگ بود و تا وقتی این جبهه و پدر معنوی آن به خاطر این حمایت‌ و انتخاب از ملت ایران عذرخواهی نکنند، بعید به‌ نظر می‌رسد افکار عمومی به انتخاب دیگر این جریان اعتماد کند. قالیباف نیز به‌رغم پرخاشگری‌ها و رفتارهای دور از انتظار در نخستین مناظره، از آنجا که خاستگاه تشکیلاتی آرای انتخاباتی ندارد و از سویی به هیچ‌رو مورد پسند و اقبال طبقه متوسط نیست، بزرگ‌ترین بازنده مناظره در کل انتخابات خواهد بود. روز جمعه فرصتی است که تکلیف آرایش نهایی آرای انتخاباتی روشن شود؛ در این صورت به نظر می‌رسد که طراحان استراتژیک کمپین انتخاباتی روحانی و جهانگیری باید تقسیم کار را به‌گونه‌ای انجام دهند که در مناظره جمعه جاری جهانگیری پاس بدهد و روحانی گل بزند تا یک بار دیگر توانایی و شایستگی خود را به رخ افکار عمومی بکشد و به همان حسن روحانی‌‌ای بدل شود که در انتخابات 92 سعید جلیلی و قالیباف را از دور خارج کرد.

فیاض زاهد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب