12 نفر در کارون جان باختند

کارون 12 نفر را به کام خود کشید.ساختن سد و پیشرفت از ارکان یک جامعه توسعه‌یافته است اما این روزها بعضا این ادوات پیشرفت، به‌جای خدمت به انسان‌ها تبدیل به ابزار کشتار شده است. وزارت نیرو تنها برای احداث سد کارون 3 تلاش کرده است، بدون آنکه توجه کافی به تکمیل راه‌های ارتباطی بین روستاهای خوزستان و چهارمحال بختیاری کرده باشد؛ راه‌های ارتباطی‌ای که اکنون مستغرق در دریاچه سد کارون 3 هستند. در پی این کم‌توجهی وزارت نیرو، عصر روز چهارشنبه، نهم مردادماه یدک‌کش شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران که به سوی روستاهای سادات حسینی، شیوند، غریبی‌ها و میراحمد در حرکت بود، هنگام پهلو گرفتن در ساحل دریاچه کارون 3، با صخره برخورد کرد و تکان شدید موجب شد که مینی‌بوس که در عرشه یدک‌کش قرار داشت، به‌گوشه‌ای پرتاب شود و با سرنشینان خود به درون آب فرو رود. 12سرنشینی که شامل زنان و کودکان بودند و قدرت دفاع از خود را نداشتند و همراه با آرزوهایشان غرق شدند. کوچک‌ترین آنها دختری
2ساله و بزرگ‌ترینشان زنی 48 ساله بود. در راستای این حادثه استاندار خوزستان، یک روز عزای عمومی در شهرستان ایذه اعلام کرد.

کم‌توجهی به انجام تعهدات قانونی 

از زمان آبگیری سد کارون ۳ در سال ۱۳۸۳ و زیر آب رفتن پل قدیمی «گدار شهپیر»، روستائیان و عشایر بختیاری ساکن روستاهای «سادات حسینی» در شمال شرقی ایذه، دچار گرفتاری شده‌اند. شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (آب و نیرو) به تعهدات خود برای احداث راه‌های روستایی که در اثر عملیات سدسازی تخریب شده و به زیر آب رفته‌اند عمل نکرده و در عوض، با قرار دادن یدک‌کش، اقدام به جابه‌جایی مینی‌بوس‌های حامل مسافر می‌کند. هومان خاکپور، دیده‌بان طبیعت بختیاری، درباره این حادثه به آرمان می‌گوید: «بر اثر احداث سد کارون 3، راه‌های ارتباطی بین قسمتی از خوزستان و روستاهای توابع لردگان و چهارمحال بختیاری به زیر آب رفت. اما وزارت نیرو به‌جای عمل به تعهداتش در راستای ترمیم راه‌های از دست‌رفته، یدک‌کش‌ها و لنج‌هایی که بعضا دارای استاندارد و امنیت کافی نبودند را برای رفت‌وآمد مردم این استان‌ها به کار گرفت.» این کارشناس محیط زیست تاکید می‌کند: «حدود 10 سال است که از آبگیری سد کارون 3 می‌گذرد، اما وزارت نیرو با اینکه قبل از شروع کار ضمانت داده بود نسبت به ترمیم راه‌هایی که زیر آب می‌روند اقدام کند، بعد از تکمیل سازه به وعده خود عمل نکرد که موجب شد این اتفاق بیفتد. البته این مساله سال‌هاست که توسط مردم و مسئولان این مناطق پیگیری می‌شود، اما وزارت نیرو نسبت به آن کم‌توجهی می‌کند. در سال‌های گذشته اتفاقاتی برای مردم ایذه و لردگان و روستاهای توابع بر اثر نبود راه‌های خشکی بوجود آمده است. به‌طور مثال در سال گذشته کودکی دوساله دچار عقرب‌گزیدگی شد، اما به‌دلیل نبود امکانات در روستا و اتمام ساعت کاری لنج‌ها و یدک‌کش‌ها به بیمارستان نرسید و جان سپرد. زیرا این لنج‌ها تنها از 8 صبح تا عصر سرکار هستند و با نزدیک شدن به شب ارتباط به‌طور کل با آن طرف آب قطع می‌شود.

مسئولیت بر عهده شرکت آب نیروست

نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس با تسلیت به خانواده‌های داغدار این حادثه اظهار کرد: درخصوص تکمیل جاده نیمه‌تمام و رهاشده این منطقه بارها تذکرات کتبی و شفاهی به مسئولان داده‌ام، اما متاسفانه هر بار با کم‌توجهی مواجه شده و پاسخی سربالا شنیده‌ام. حجت‌ا... درویش‌پور که در مجلس سخن می‌گفت اضافه کرد: مسئولیت این حادثه برعهده شرکت آب نیروست و برای اتفاقی که رخ داده باید پاسخگو باشد! وی ادامه داد: تعدادی مسئول سهل‌انگار در کارهایی که برعهده‌شان نهاده می‌شود به سردی رفتار می‌کنند و ضرر و زیان آن را مردم باید متوجه شوند. نماینده مردم ایذه و باغملک در مجلس عنوان کرد: شرکت آب نیرو سدی زده و راه دسترسی برای مردم درست نکرده و باید امروز پاسخگوی اتفاق افتاده شده باشد.از سوی دیگر وی تاکید کرد: از آنجا که در کنار این رودخانه هیچ امکاناتی از قبیل غریق نجات و حتی جلیقه نجات وجود ندارد، مردم برای کمک به غرق‌شدگان وارد آب شده و موفق می‌شوند 4 نفر را از آب بیرون بکشند و متاسفانه12 نفر دیگر جان به جان آفرین تسلیم کردند.مجموعه روستاهای سادات‌حسینی در شهر دهدز با جمعیتی بالغ بر 12 هزار نفر، 15 روستا و 2 هزار و 400 خانوار با گذشت هشت سال از آبگیری سد کارون 3 هنوز در محاصره آب قرار دارند. اهالی این روستاها سال‌هاست که از دوبه و قایق برای عبور از دریاچه سد کارون استفاده می‌کنند. هومان خاکپور، دیده‌بان طبیعت بختیاری از دیده‌های عینی خود در این منطقه می‌گوید: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که بعد از به زیر آب رفتن راه‌های ارتباطی بر اثر ساختن سد کارون 3 به‌وجود آمد، مساله کوچ عشایر است. بر اثر آبگیری سد، مسیر کوچ عشایر از بین رفته است. زیرا عشایر ییلاقشان را در چهارمحال و قشلاقشان را در خوزستان می‌گذراندند که اکنون با مستغرق شدن راه‌های ارتباطی، عشایر برای کوچ مجبورند با یدک‌کش تردد کنند و دام‌های خود را نیز با همان وسیله از راه آب بگذرانند که از طرفی گاهی دام‌ها بر اثر تکان‌های یدک‌کش به داخل آب می‌افتند و غرق می‌شوند و از سویی دیگر به دلیل ایستادن در صف‌های طولانی انتقال، بعضا این افراد دچار تنش‌های اجتماعی می‌شوند. این کارشناس تاکید کرد: با اینکه اکنون 2 ماه از فصل کوچ عشایر می‌گذرد، هنوز تعدادی از آنها به‌دلیل سختی تردد با یدک‌کش کوچ خود را عقب انداخته‌اند.

ناخدای بار و راننده مینی‌بوس را گرفته‌اند

معاون بهره‌برداری سد نیروگاه سازمان آب و برق خوزستان در رابطه با این موضوع گفت: در حادثه غرق‌شدن مینی‌بوس که توسط بارج (کشتی مسطح بزرگ) جابه‌جا می‌شد، راننده مینی‌بوس و 4 مرد نجات پیدا کردند اما متاسفانه 3 پسربچه، 5 زن و 5دختر غرق شدند. وی با اشاره به اینکه درحال حاضر مراحل قضایی و قانونی این حادثه طی می‌شود، گفت: هم ناخدای بار و هم راننده مینی‌بوس بازداشت هستند. راننده مینی‌بوس از این لحاظ که هنگامی که سرنشینان داخل مینی‌بوس بودند ماشین را رها کرده مقصر اصلی است و کارشناسان رسمی باید دراین مورد نظر دهند. معاون بهره‌برداری سد نیروگاه سازمان آب و برق خوزستان با تاکید بر تعهداتی که پیمانکاران در موضوع حمل‌ونقل دارند، به ایسنا گفت: بی‌احتیاطی و عدم رعایت مسائل ایمنی از سمت مینی‌بوس این حادثه را رقم زده و برای بارج که مسیر کوتاهی را با سرعت محدود در 5 دقیقه طی می‌کند، حادثه‌ای رخ نداده است. جعفری با اشاره به اینکه جزئیات فوری و قضایی این حادثه روشن نیست، گفت: کارشناسان رسمی باید دراین مورد نظر دهند اما آنچه روشن است، اینکه راننده مینی‌بوس سهل‌انگاری کرده و با توجه به گواهینامه موجود وی حق مسافرکشی نداشته و مینی‌بوس هم بیمه بدنه نداشته است. معاون بهره‌برداری سد نیروگاه سازمان آب و برق خوزستان تاکید کرد: بارج‌ها با سرعت محدود تردد دارند و از صبح تا غروب مسافران را جابه‌جا می‌کنند و در شهر نیز به‌طور اورژانسی رفت‌‌وآمد دارند. هنگام تحویل‌گرفتن یکی از بارج‌ها در ایستگاه سادات‌حسینی دریاچه سد کارون 3، یک مینی‌بوس که در حالت دنده خلاص بود جابه‌جا شده و بخشی از آن در دریاچه افتاده که این حادثه منجر به غرق‌شدن 12 نفر از 17 سرنشین ماشین شده است.از سویی دیگرهومان خاکپور دیده‌بان منابع طبیعی بختیاری، می‌گوید: «اعلام این موضوع که راننده مینی‌بوس یا ناخدای بارج مقصر این حادثه هستند، پاک کردن صورت مساله است. وقتی نظارت درستی بر ایمنی یدک‌کش‌ها وجود ندارد یا وزارت نیرو نسبت به انجام تعهداتش کم‌توجهی می‌کند، اعلام این‌گونه مسائل به دردناک شدن داغ حادثه‌دیدگان کمک می‌کند. مسئولان وزارت نیرو به‌جای مقصر شناختن افرادی که هیچ مسئولیتی در این زمینه ندارند از بار مسئولیت خود کم می‌کنند و بهتر است از مردم داغدیده عذرخواهی کنند و نسبت به اجرای تعهداتشان در راستای ترمیم راه‌های تردد که زیر آب رفته‌اند اقدام کنند.»

احداث پل روی کارون 4

یکی دیگر از مشکلاتی که برای عشایر این استان به‌وجود آمده از بین رفتن سیستم سنتی کوچ است. خاکپور در رابطه با احداث طولانی‌ترین پل چهارمحال بختیاری روی کارون 4 به آرمان می‌گوید: «با آبگیری سد کارون 4 و زیر آب رفتن تنها پل این ایل‌راه، دام عشایر از طریق چند دستگاه لنج از دریاچه سد عبور داده می‌شوند و ترافیک ایجاد شده، هرساله در اردیبهشت‌ماه تنش‌ها و نزاع‌هایی در بین طوایف مختلف عشایری منطقه به‌وجود می‌آورد. متأسفانه این مشکلات روند تمایل عشایر به کوچ ماشینی را شتاب بخشیده که چرای زودرس نیز یکی از پیامدهای خسارت‌بار این برهم خوردن نظام ایلی و کوچ عشایر است.این پل که به‌جای ساختن راه‌های خشکی در راستای از بین رفتن جاده‌ها بر اثر آبگیری سد کارون ساخته شده است، تنها به تردد خودرو از چهارمحال بختیاری به خوزستان اختصاص دارد و روی این پل تنها یک عرض 12 متری وجود دارد، جهت عبور خودروها و هیچ فضایی در کناره‌ها به عشایر برای عبور با دام‌هایشان داده نشده است. این مساله باعث شده که عشایر دام‌هایشان را با ماشین جا‌به‌جا کنند و کوچ از حالت سنتی خود خارج شود. اما با وجود ادعای وزارت نیرو که با احداث این پل مشکلات تردد روستائیان بین مناطق ایذه و خوزستان و لردگان و غیره حل می‌شود، هرگز این اتفاق نیفتاده است و همچنان روستاها با یدک‌کش‌هایی که امنیت چندانی ندارند جا‌به‌جا می‌شوند.» با تمام این تفاسیر 12 نفر با آرزوها و آمال‌هایشان زیر آب دریا دفن شدند و تنها مقصر این حادثه تلخ، راننده اتوبوس روستا معرفی شد که دستگیرش کرده‌ و پرونده را بسته‌اند.