دو برابر شدن تعداد حاشیه نشینان در دولت قبل

در حال حاضر برآورد می شود که حدود ۱۹ میلیون بدمسکن در بافتهای ناکارآمد میانی، فرسوده، تاریخی و حاشیه شهرها زندگی می کنند که از این تعداد جمعیت حاشیه نشین ۱۱ میلیون نفر است و وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم می گوید مسکن مهر نه تنها نتوانست به معضل حاشیه نشینی پایان دهد بلکه این راهکار هیچ جذابیتی برای حاشیه نشینان نداشت و انتقال قابل توجه و قابل ذکری از حاشیه به مسکن مهر صورت نگرفت.

در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶، برخی کاندیداها به مساله حاشیه نشینی اشاره کردند که وزیر راه و شهرسازی معتقد است این افراد برنامه و درکی برای حل این معضل نداشتند و صرفا به عنوان یک موضوع جذاب انتخاباتی و برای جلب آرای آنان اقدام به طرح موضوع کردند.

دولت تدبیر و امید در شهریورماه سال ۱۳۹۳ سند ملی بازآفرینی شهری را به تصویب رساند. بر اساس این سند، ستاد بازآفرینی شهری شکل گرفت و متعاقب آن، جلسه‌های ستاد در تهران با حضور وزیر راه و شهرسازی و نمایندگان بیش از  ١٩ دستگاه اجرایی و همچنین در تمام استان‌ها با حضور استاندار و یا معاون وی و نمایندگان همین ١٩ دستگاه و به همین ترتیب در تمام شهرستان‌ها تشکیل شد.

رکن اقداماتِ صورت‌گرفته، تقسیم سکونت‌گاه‌ها به محلاتِ مشخص و در عین حال در ارتباط ساختاری با مادرشهرها است تا امکان شکل‌گیری حس همبستگی اجتماعی در سطح کوچکترین واحد سکونت‌گاهی بین افراد فراهم آید و همچنین امکان ایجاد فضاهای عمومی چون مدرسه، خانه محله، بازار، مسجد، ورزشگاه، درمانگاه و فضاهایی از این دست که امکان ایجاد پیوستگی و همبستگی اجتماعی را بین افراد شکل می‌دهد، فراهم آید. از سوی دیگر، حل مسائل حقوقی مالکیت بر اراضی و پشتیبانی برای دسترسی افراد به تسهیلات بانکی محور عملیاتی دیگری است که مورد توجه است. محور عملیات سوم، ایجاد تأسیسات زیربنایی و تنظیم شبکه معابر و اقدامات دیگری از این دست است که از حوصله این یادداشت خارج است. در پایان تأکید این یادداشت بر این نکته است که راهکار اساسی حاشیه‌نشینی در ایران فراخوانی و انضمام این خیل عظیم جمعیت و سکونت‌گاه‌ها به شهرها است به نحوی که کسی خارج از متن باقی نماند.

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره آخرین اقدامات دولت درخصوص بازآفرینی شهری به ترسیم هشت گام برای این منظور اشاره کرد و به ایسنا گفت: تبیین چارچوب نظری، تدوین اصول، مبانی، سیاست ها و راهبردهای بازآفرینی شهری، تشکیل شبکه همکاری مشترک در سطح ملی، استانی و شهری، تدوین برنامه جامع بازآفرینی شهری، ظرفیت سازی و نهادسازی، ابزار سازی، طرح ریزی بازآفرینی شهری، بازآفرینی در عمل و گفتمان سازی اهم برنامه های شرکت عمران و بهسازی شهری را تشکیل می دهد.

محمدسعید ایزدی اظهار کرد: در رویکرد نوین و با توجه به نقش دولت دراین فرایند به عنوان سیاست گذار، حمایت کننده و تسهیل گر، از تعریف و اجرای پروژه های بزرگ مقیاس، دولت محور، بی توجه به زمینه و ارزش های آن و با رویکرد کسب و کار بشدت پرهیز شده است. علی ایحال برای ترغیب بخش خصوصی، ارائه الگوهائی به جامعه مخاطب و اجرای تعهدات دولت در بخش زیر ساخت و خدمات، مجموعه برنامه و اقدامات اجرائی تعریف و عملیاتی شده اند.

وی ادامه داد: در این میان با توجه به ضرورت گسترش اقدامات و ایجاد جریان های خودیار، مبادرت به تعریف و اجرای پروژه های خرد مقیاس، با قابلیت اجرای سریع، تاثیرگذار بر محیط پیرامون بر اساس خواست و نیاز ساکنان نموده و تلاش گردیده است الگوئی برای تدام این جریان توسط سایر نهادهای ذی مدخل گردد (پروژه های محرک توسعه).  اجرای بیش از ۲۷۹ پروژه توسعه خدمات و ارتقای  زیرساخت های محلی با مشارکت دستگاه های مختلف، خرید و مرمت بیش از ۱۲۰ ساختمان ارزشمند بمنظور حفاظت و بهره برداری مجدد، توسعه و ارتقای قلمرو عمومی در مقیاس محلی و شهری در شهرهای گرگان، نائین، بیرجند، کاشان، بوشهر، یزد، شیراز، رشت، تبریز، ارومیه، ... از جمله اقدامات و برنامه های اجرائی بشمار می روند.

به گفته ایزدی، توجه به موضوع کیفیت یکی از اهدافی است که در الگوهای جدید اجرائی در مرکز توجه قرار گرفته است. در چارچوب نظام بودجه ریزی اهرمی، دولت با اختصاص بالغ بر ۶۰۰۰ میلیارد ریال منابع در اجرای طرح ها و برنامه های خود طی سه سال گذشته توانسته است مبلغی بر ۱۱۰۰۰۰ میلیارد ریال منابع بخش خصوصی – نهادهای عمومی و مردمی را بسیج و به کار ببندد.