تدبیر24» روزه ماه مبارک رمضان از جمله اعمالی است که بر انسانها واجب شد، اما وجوب این امر محبتی از جانب خداوند برای تزکیه، رشد و ارتقای انسانهاست. حال برای افطار و باز کردن این روزه نیز اهل بیت (ع) توصیهها و سفارشاتی بیان کردند که در ادامه به روایتی از امام صادق (ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) خطاب به امیرالمومنین (ع) اشاره میکنیم:
یا ابا الحسن! ماه رمضان به ما روی آورده است. قبل از افطار دعا کن؛ چراکه جبرئیل نزد من آمد و گفت: «ای محمد! هر کس در ماه رمضان قبل از افطار، این گونه دعا کند، خدای متعال این دعای او را مستجاب و روزه و نمازش را قبول میکند، و 10 دعا [ی دیگر او را نیز] مستجاب میکند، گناه او را میآمرزد، غم و غصهاش را از بین میبرد، گرفتاریهایش را بر طرف و حاجات او را برآورده میکند، او را به مطلوبش میرساند، عملش را همراه با اعمال پیامبران و صدّیقان بالا میبرد و در روز قیامت، چهرهاش از ماه شب چهارده درخشانتر است.گفتم: «ای جبرئیل! آن دعا چیست؟» گفت: بگو:
متن دعا:اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ، وَ رَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفِیعِ، وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ ، وَ رَبَّ الشَّفْعِ الْکَبِیرِ، وَ النُّورِ الْعَزِیزِ، وَ رَبَّ التَّوْراةِ وَ الْإنْجِیلِ وَ الزَّبُورِ، وَ الْفُرْقانِ الْعَظِیمِ.
أَنْتَ إِلهُ مَنْ فِی السَّمواتِ وَ إِلهُ مَنْ فِی الْأَرْضِ لا إِلهَ فِیهِما غَیْرُکَ، وَ أَنْتَ جَبَّارُ مَنْ فِی السَّمواتِ وَ جَبَّارُ مَنْ فِی الْأَرْضِ لا جَبَّارَ فِیهِما غَیْرُکَ، أَنْتَ مَلِکُ مَنْ فِی السَّمواتِ، وَ مَلِکُ مَنْ فِی الْأَرْضِ، لا مَلِکَ فِیهِما غَیْرُکَ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ، وَ نُورِ وَجْهِکَ الْمُنِیرِ، وَ بِمُلْکِکَ الْقَدِیمِ.یا حَیُّ یا قَیُّومُ، یا حَیُّ یا قَیُّومُ یا حَیُّ یا قَیُّومُ، أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی أَشْرَقَ بِهِ کُلُّ شَیْءٍ، وَ بِاسْمِکَ الَّذِی أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمواتُ وَ الْأَرْضُ، وَ بِاسْمِکَ الَّذِی صَلُحَ بِهِ الْأَوَّلُونَ، وَ بِهِ یَصْلُحُ الآخِرُونَ.
یا حَیّاً قَبْلَ کُلِّ حَیٍّ، وَ یا حَیّاً بَعْدَ کُلِّ حَیٍّ، وَ یا حَیُّ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی، وَ اجْعَلْ لِی مِنْ أَمْرِی یُسْراً وَ فَرَجاً قَرِیباً، وَ ثَبِّتْنِی عَلى دِینِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ عَلى هُدى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ عَلى سُنَّةٍ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.وَ اجْعَلْ عَمَلِی فِی الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ، وَ هَبْ لِی کَما وَهَبْتَ لأَوْلِیائِکَ وَ أَهْلِ طاعَتِکَ، فَانِّی مُؤْمِنٌ بِکَ، وَ مُتَوَکِّلٌ عَلَیْکَ، مُنِیبٌ إِلَیْکَ، مَعَ مَصِیری إِلَیْکَ، وَ تَجْمَعُ لِی وَ لِأَهْلِی وَ لِوَلَدِی الْخَیْرَ کُلَّهُ، وَ تَصْرِفُ عَنِّی وَ عَنْ وَلَدِی وَ أَهْلِی الشَّرَّ کُلَّهُ.
أَنْتَ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ بَدِیعُ السَّمواتِ وَ الْأَرْضِ، تُعْطِی الْخَیْرَ مَنْ تَشاءُ، وَ تَصْرِفُهُ عَمَّنْ تَشاءُ، فَامْنُنْ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.ترجمه دعا:
خدایا! اى پروردگار روشنى بزرگ و اى پروردگار تخت بلند، و اى پروردگار دریاى پر میان، و اى پروردگار شفع، بزرگ و نور ارجمند، و اى پروردگار تورات و انجیل و زبور و قرآن عظیم، توئى معبود هر کس که در آسمانها است و معبود هر کس که در زمین است، و جز تو معبودى در میان آنها نیست، و توئى قاهر و مسلط بر هر که در آسمانها و هر که در زمین است، و جز تو قاهرى در میان آنها نیست، و تویی پادشاهى در هر کس که در آسمانهاست و پادشاه هر که در زمین است و جز تو پادشاهى در میان آنها نیست، از تو میخواهم به حق نام بزرگت و بنور ذات بزرگوارت، و عظمت و پادشاهى دیرینهات، اى زنده و اى پاینده، اى زنده و اى پاینده، اى زنده و اى پاینده. و از تو می خواهم به حق آن نامت که هر چیز بدان پرتو گرفت، و بدان نامت که آسمانها و زمین بدان روشن گشت، و بدان نامت که پیشینیان بدان شایستگى یافتند و پسینیان بدان شایسته شوند، اى زنده پیش از هر زنده، و اى زنده پس از هر زنده، معبودى جز تو نیست، درود فرست بر محمد و خاندان محمد و بیامرز گناهان مرا، و در کار من آسانى و گشایشى نزدیک مقرر فرما، و مرا بر دین محمد و خاندان محمد و بر هدایت محمد و خاندان محمد و بر سنت (و روش) محمد و خاندان محمد که درود بر او و آنان باد پا بر جا و ثابت قدم بدار، و عمل و کردار مرا در فراز جایگاه پذیرفته قرار ده، و به من ببخشاى چنانچه بدوستان و فرمانبردارانت بخشودى زیرا که من به تو ایمان دارم و بر تو توکل کنم، و بدرگاه تو انابه کنم با اینکه (میدانم) باز گشتم به سوى تو است، هر آنچه خیر و خوبى است (از تو خواهم که) همه را براى من و پدر و مادر و خاندان و فرزندانم گرد آورى، و هر آنچه بدى است همه را از من و پدر و مادر و خاندان و فرزندانم بازگردانى، و تویی مهر پیشه و نعمت بخش، پدید آرنده آسمانها و زمین، عطا فرمایی خیر (و خوبى) را به هر که خواهى، و بگردانى آن را از هر که خواهى، پس به مهر و رحمت خویش بر من منت بگذار اى مهربانترین مهربانان.منبع: اقبال الاعمال سید بن طاووس، ج1، ص114 / صحیفه علویه، متنفارسى، ص 220