تدبیر24»حال و هوای سیاست این روزها گاهی ابری و گاهی ملایم است. گاهی دلواپسان به رئیسجمور منتخب هجمه میبرند و گاهی مردم با حمایت از دولت دموکراسی را به رخ رقیب میکشند. در انتخابات اردیبهشت گذشته، 24میلیون نفر به روحانی رأی دادند تا او چهار سال دیگر به عنوان رئیسجمهوری اسلامی ایران به فعالیت خود ادامه بدهد. اکنون نوبت به چینش کابینه دوازدهم رسیده و احتمالا روحانی و مردانش از هر پیشنهادی برای گزینش چهرههایی کارآمدتر و بهتر استقبال میکنند. در این راستا عبدا... ناصری، تحلیلگر سیاسی، با «آرمان» گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
در برخی رسانهها این جمله به نقل از شما آمده بود که رئیسجمهور در انتخاب وزرا برای کابینه دوازدهم به جمعبندی نهایی رسیده است. ممکن است در این ارتباط بیشتر توضیح دهید؟
پیش از هر نکتهای اجازه بدهید تاکید کنم که من در این رابطه گفتوگویی با هیچ یک از رسانهها انجام ندادهام و برای اولین بار است که با روزنامه «آرمان» در مورد این موضوع صحبت میکنم. از این رو لازم است مطالب منتشرشده از قول من در سایر رسانهها را تکذیب کنم. در ارتباط با سوال نیز من در این حد اطلاع دارم که رئیسجمهور کارگروههایی را برای پیشنهاد وزرا به ایشان تشکیل داده بود که این کارگروهها پیشنهادات خود را ارائه دادهاند و نمایندگانی نیز از سوی رئیسجمهور با برخی از گزینههای مطرحشده برای تصمیمگیری و حضور در کابینه دیدارهایی داشتهاند، اما از اینکه آقای روحانی به جمعبندی نهایی رسیده باشد یا نه خبری ندارم و بار دیگر هر نوع مصاحبه با رسانههای دیگر در این ارتباط را تکذیب میکنم. بحث دیدار رئیس جمهور و مقام معظم رهبری نیز دیداری سنتی از قدیم بوده که همیشه بهصورت هفتگی برقرار میشده و هیچ ارتباطی با مسائل این روزها ندارد و طبیعتا مساله کابینه دوازدهم مورد توجه قرار میگیرد.
در عین حال، این روزها برخی موضوعات درباره چینش کابینه دوازدهم مطرح میشود؛ به عنوان مثال، شنیده میشود که وزرای موفقی چون آقای زنگنه صرفا به دلایلی مانند کهولت سن از کابینه دوازدهم کنار گذاشته خواهند شد. آیا شما درباره مسائلی از این خبر خاصی دارید؟
به اعتقاد من، رئیسجمهور حتما وزرایی که در دولت نخست خود عملکرد موفقی داشتند، مانند وزرای نفت، بهداشت و امور خارجه را حتی بهرغم سن بالا تغییر نخواهد داد، چرا که این افراد برندهای کابینه هستند و با عملکرد موفق خود دستاوردهای زیادی برای کابینه داشتند. از طرف دیگر آقای روحانی تاکید داشته که میانگین سنی کابینه را تا جایی که میتواند، در دولت دوم خود پایین میآورد.
به نظر شما با توجه به حمایتهای بدون چشمداشت اصلاحطلبان از آقای روحانی، آیا این بار مدیران این جریان در کابینه دوازدهم حضور خواهند داشت؟
اصلاحطلبان در سال 92 و همچنین سال 96 هم اعلام کردند که هیچ نوع سهمخواهی از آقای رئیس جمهور ندارند و پیشنهادی هم در راستای گرایشات حزبی و سیاسی خود به رئیسجمهور ارائه ندادند. باید تاکید کرد که این میثاق کماکان به قوت خودش باقی است. اینکه آقای روحانی به دنبال وزرای با شناسنامه، شاخص و برجسته جریان اصلاحطلبی برود، تصمیم خود ایشان است. جریان اصلاحات، بهویژه چهرههای شاخص آن، پیشنهادی برای عضویت یا استفاده از اصلاحطلبان در ترکیب کابینه به آقای روحانی ارائه نکردهاند. با صحبتهایی که آقای روحانی داشتند که طی آن به جامعه رأی خود قول حتمی داد کابینه خود را تغییر دهد و مشاوران او هم بر این امر صحه گذاشتند، جامعه در مورد تغییر بیش از نیمی از کابینه در انتظار به سر میبرد. اگر این اتفاق رخ ندهد، طبیعتا آقای روحانی دچار یک چالش مدنی جدی خواهد شد.
در برخی محافل سخن از انتخاب وزرا از میان نمایندگان مجلس است. این موضوع را چطور تحلیل میکنید؟
به نظرم برخی نمایندهها بر سر زبانها هستند، اما پیشبینی من این است که آقای روحانی نمایندهای را برای حضور در کابینه از مجلس بیرون نخواهد آورد.
تغییراتی که برای کابینه مطرح میشود؛ آیا در سطوح دیگری مانند معاونت اطلاعرسانی یا مشاوران رئیسجمهور هم اتفاق میافتد؟
تغییرات در این سطوح خیلی مهم و چشمگیر نیست و مهمتر از اینها تغییرات در کابینه است. با این همه، نباید این نکته را فراموش کرد که اگر آقای روحانی حتی 80 درصد کابینه را با چگالی بسیار بالا و همسو با پایگاه رأی خود تغییر دهد، اما در تیم اطلاعرسانی تغییرات اساسی صورت نگیرد، در چهار سال آینده برای افکارسازی دچار مشکلات جدی خواهد شد. این یک ارتباط دوطرفه است، چرا که دولت و وزارتخانهها برای تحق وعدهها تلاش میکنند، اما اگر اطلاعرسانی و اقناعسازی افکار عمومی به نحو منطقی و مطلوب صورت نگیرد، دولت در ارتباط با جامعه مدنی پشت سر خود، مشکلات اساسی خواهد داشت. مثال بارز این مساله برجام است. برجام برند اول آقای روحانی در دولت نخست او و بدون شک یک افتخار ملی و حاکمیتی است. به عنوان یک کارشناس کوچک رسانه بر این باورم که شخص آقای ظریف و تیم مذاکرهکننده در عرصه فضای مجازی و شبکههای اجتماعی همزمان با گفتوگو و مذاکرت فعال بود و متعاقب آن رسانههای همسو با دولت و اصلاحطلب همسان با آنها پیش رفتند، اما حوزه اطلاعرسانی و سخنگوی دولت عملا هیچکاری برای مهمترین کار دولت که برجام بود، نتوانست انجام دهد. اگر آقای ظریف یا هر وزیر دیگری با استفاده از شبکههای اجتماعی مانند توئیتر یا تلگرام کار اطلاعرسانی حوزه خود را انجام دهند، به این معناست که باید تمام زمان خود را برای اطلاعرسانی صرف کنند و طبعا با این شرایط نمیتوانند به توفیقات دیگری دست پیدا کنند. با توجه به اینکه صداوسیما نیز عملا همراه دولت نیست، آقای روحانی برای تغییرات در این حوزه شخصا تصمیمگیری کند.
بخش قابل توجهی از جامعه و کارشناسان معتقدند که تغییرات اصلی و زودهنگام در دولت باید در حوزههای سیاسی و اقتصادی صورت گیرد. این تغییرات را چگونه میبینید؟
به هر صورت مردم و پایگاه رأی آقای روحانی قطعا به تغییرات اساسی در تیم اقتصادی دولت چشم دارند. البته تیم اقتصادی دولت صرفا شامل وزارت اقتصاد نمیشود، بلکه سایر وزارتخانهها و سازمانهای تاثیرگذار اقتصادی نیز در این راستا تعریف میشوند. رسیدگی به مسائل اقتصادی جزو مطالبات مردم است که آقای روحانی باید هرچه سریعتر با تغییرات بنیادین در این حوزه به این مطالبات پاسخ دهد. از سوی دیگر در حوزه سیاسی نیز بدنه رأیدهندگان به آقای روحانی خواهان تغییرات بسیاری هستند که در صدر این تغییرات وزارت کشور است، آنهم نه صرفا تغییرات در خود وزارتخانه، بلکه تغییر در سطح برخی از استانها اعم از استانداران، فرمانداران و بخشداران که به نوعی کابینه محلی محسوب میشوند.
اولویت تغییرات با اقتصاد است یا سیاست داخلی؟
نمیتوان برای چنین موضوعاتی دست به اولویتبندی زد، بلکه باید تغییرات در این حوزهها هماهنگ و همسان پیش رود، همانطور که وزرای کابینه نیز هماهنگ معرفی میشوند.