تدبیر24»شنبه شب، موضوع برنامه جهان آرا در شبکه افق، قرارداد با توتال بود که کاری
پسندیده محسوب می شود اما در بخشی از برنامه که بیانات رهبرانقلاب درباره
قراردادهای نفتی پخش شد، متاسفانه با تقطیع و مونتاژی بود که عملا باعث
ایجاد تناقض محتوایی در سخنان ایشان شد؛ موضوعی که باید در راستای صیانت
از حریم رهبری برای جلوگیری از تکرار نسبت به آن حساسیت نشان داد.
پیش از توضیح بیشتر برای این که تلقی نشود این نوشته به معنی حمایت تام و
کامل از قرارداد با توتال است، ضروری است یادآوری شود موضع روزنامه همان
است که کارشناس خراسان به عنوان کسی که مدت هاست به صورت تخصصی در این
زمینه کار کرده است، در یادداشت و گزارش روز شنبه منتشر کرد. خلاصه موضع ما
این است که قرارداد باتوتال در این حوزه نفتی به این دلیل که این حوزه از
میدان های مشترک است و استحصال آن نیاز به فناوری دارد که بخشی از آن هنوز
بالفعل در دسترس ما نیست و در بهترین حالت رسیدن به آن زمانبر است،
قرارداد خوبی می تواند باشد اما سابقه توتال، منافع آن در همین میدان با
رقیب ما یعنی قطر و نگرانی از سهل گیری ها و اعتمادی که مسئولان فعلی وزارت
نفت به این قبیل شرکت ها دارند، به گونه ای است که باعث نگرانی می شود و
در نتیجه هم در جزئیات قرارداد و هم در اجرای آن باید دقت فراوانی به خرج
داد و این اطمینان حاصل نمی شود مگر آن که حتما نهادی نظارتی، فرادولتی و
با حضور شخصیت های حقوقی و کارشناسان نفتی، برای تایید جزئیات قرارداد و
همچنین نظارت بر اجرای قرارداد در طول تمام این 25 سال ایجاد شود.
حال که مشخص شد خراسان درباره آینده قرارداد با توتال در عین موافقت با
کلیات، نگران جزئیات و اجرای درست آن است و معتقد به تدبیر جدی در این
باره، اجازه دهید به انگیزه اصلی این یادداشت بپردازیم.
رهبرانقلاب در 12تیرماه سال 95 پس از صحبت های انتقادی دانشجویان درباره
مسائل مختلف از جمله قراردادهای نفتی می فرمایند: «البتّه شما اشکالاتی
مطرح می کنید؛ این اشکالات بعضی وارد است، بعضی وارد نیست. من حالا این جا
بعضی از مطالبی را که دوستان گفتند یادداشت کردهام؛ خب، نفْس این اظهار و
این طلبکاری، خیلی قیمت دارد و من توصیهام این است -حالا یادداشت هم
کردهام که بگویم- که این طلبکاری را از دست ندهید؛ این طلبکاری چیز بسیار
خوبی است. علاج مشکلات هم همین طلبکاری شماست؛ این که حالا بعضیها می
گویند علاج کنیم، علاج چیست؟ علاج همین طلبکاری است که حالا اگر وقت شد، من
توضیحاتی و شرح بیشتری انشاءا... خواهم داد.
بعضی از اشکالات نه، وارد نیست؛ مثلاً فرض بفرمایید در مورد این
قراردادهای جدید نفتی که حالا محلّ بحث است، هنوز چیزی در این زمینه تصویب
نشده؛ هنوز هیچ چیز مسلّمی وجود ندارد. اوّل که این مسئله مطرح شد، ما یک
تذکّراتی دادیم به مسئولین؛ گفتیم خب شما برای این که بدانید اشکالات این
مدل قرارداد و این شیوه قرارداد چیست، باید با کسانی که در اقتصاد نفتی
واردند مشورت کنید. رفتند بحث کردند، یک جلسهای تشکیل دادند و از کسانی از
اقتصاددانها دعوت کردند که آن ها هم اشکالات را بیان کردند و بنا شد
اصلاح بشود. یک نوشتهای به من دادند که ما بررسی کردیم، تحقیق کردیم،
معلوم شد که این ویراست شانزدهم است، یعنی 16 بار این کیفیّت قراردادها و
این گزارش ویراستاری شده؛ مدام اصلاح شده، تصحیح شده. بعد که به دفتر ما
مراجعه شد، دفتر ما گفتند این کافی نیست، چون بعد از این باز اصلاحات دیگری
هم لازم بوده که انجام بگیرد که هنوز انجام نگرفته. بنابراین تا وقتیکه
این اصلاحات انجام نگیرد و این کار بهمعنای واقعی کلمه، مطابق منافع کشور
نباشد این اتّفاق نخواهد افتاد و این نوع قرارداد بسته نخواهد شد. ما هم
گفتهایم که تا وقتی قضیّه نهایی نشده، هیچ قراردادی نباید بسته بشود.
اتّفاقاً در جلسه استادان دانشگاه، یکی از کسانی که این جا سخنرانی کردند،
همان شخصیّت محترمی بود که در آن جلسه مسئولین دولتی شرکت کرده بود و این
جا هم نظرات خودش را که نظرات کاملاً متین و مستحکمی بود، در اشکالات بر آن
شیوه قرارداد مفصّل ذکر کرد. بعد هم یک راهحلّی وجود داشت که آن راهحل
را هم ایشان اشاره کرد که در آن نوشتهها هم آمده. یعنی اینجور نیست که
حالا اجازه داده بشود که هرجور می خواهند این قراردادها را انجام بدهند؛
نه. البتّه مطالبه شما خوب است؛ شما مطالبه کنید، شما بخواهید؛ هیچ اشکالی
ندارد.»
سخنان رهبری درباره قراردادهای نفتی این جا تمام می شود و بعد به موضوع
دیگری از نکاتی که دانشجویان در انتقادهایشان مطرح کرده بودند یعنی ماجرای
خرید هواپیما اشاره می کنند و می فرمایند: «موارد دیگری هم بود. حالا
[مثلاً] کارهای مربوط به اقتصاد مقاومتی. خب این گفته شد که حالا به جای
این که جادّه را درست کنند می روند سراغ هواپیما؛ این حرف درستی است، یعنی
ما هم این اشکال را داریم؛ منتها این را توجّه داشته باشید و من هم بارها
قبلاً گفتهام که رهبری نمی تواند در تصمیمگیریهای موردیِ دستگاههای
گوناگون دولتی مدام وارد بشود و مدام بگوید این باشد، این نباشد؛ این نمی
شود.»
آن چه در برنامه جهان آرا از بیانات رهبر انقلاب پخش شد به این شکل بود
که ابتدا چند جمله اول صحبت که حاکی از مخالفت ایشان با نظرات دانشجویان
درباره قراردادهای نفتی است حذف شده است که شاید به تنهایی حذف آن قابل
توجیه باشد اما این حذف وقتی دچار مشکل می شود که جمله ای از جای دیگر
صحبت قطع و بلافاصله به بیانات مربوط به قراردادهای نفتی مونتاژ شده است.
جمله ای که تقطیع و مونتاژ شده است این است که «منتها این را توجّه داشته
باشید و من هم بارها قبلاً گفتهام که رهبری نمی تواند در تصمیمگیریهای
موردیِ دستگاههای گوناگون دولتی مدام وارد بشود و مدام بگوید این باشد،
این نباشد؛ این نمی شود.» همان طور که روشن است این جمله مربوط به بخش
خرید هواپیماست و با حذف کردن جملاتی که نشان می دهد این جمله مربوط به بخش
دیگر صحبت است ، قطع شده و بلافاصله بدون کوچک ترین فاصله ای به بیانات
ایشان درباره قراردادهای نفتی اضافه شده است و این مونتاژ به گونه ای صورت
گرفته است که حتی کلمه ربط «منتها» حفظ شده است و بیننده هیچ فاصله ای بین
این دو احساس نمی کند و در نتیجه برایند آن چه پخش شد این مفهوم را پیدا
می کند که ایشان به ماجرای قراردادهای نفتی ورود نمی کنند این در حالی است
که این جمله با اصل بیانات ایشان که جزئیاتی از ورود ایشان را توضیح داده
اند تناقض محتوایی ایجاد می کند که به هیچ وجه در شان فردی حکیم و در بیان
بلیغ نیست. روشن است که این بیانات به معنی تایید قرارداد با توتال توسط
رهبری نیست چون به فرض رعایت همه بندهای ابلاغی (که قطعی نیست) تایید
الگوی قراردادها به معنای تایید قرارداد توتال نیست که قراردادی خاص با یک
شرکتی خاص، مربوط به میدانی خاص است.
بر اساس آن چه توضیح داده شد، تقطیع و مونتاژ بخشی از صحبت به بخشی دیگر،
آن هم درباره رهبری، به ویژه توسط رسانه ملی، کاری خطرناک و غیرقابل توجیه
است و باید درباره آن حساسیت ویژه به خرج داد که حتما برای جبران و جلوگیری
از تکرار چنین اتفاقی باید صدا وسیما، ضمن عذرخواهی این مسئله را به افکار
عمومی توضیح دهد.
منبع: روزنامه خراسان