تدبیر24»یکی از مهمترین راههای مبارزه با فساد و جلوگیری از اشاعه فساد سازماندهیشده در ادارات توجه به شفافیت مدیران در عملکرد و لزوم نظارت بر این نهادهاست. شهرداری تهران از دیرباز به محلی برای رفتارهای خارج از عرف اداری شهرت داشته است. البته شهری که منابع پایدار مالی ندارد و فاقد دیوان محاسبات شهری است، طبیعی است که زمینههای فساد اداری در آن به وجود خواهد آمد و اگر در چنین شرایطی از نظارت بر عملکرد شهردایها امتناع شود، بهطور یقین فساد اداری در شهرداریها ساختارمند خواهد شد. از سوی دیگر، هیچ تردیدی وجود ندارد که تنها با اجرای قانون، شاهد حل این مشکلات اداری خواهیم بود. به هر طریق اصلاحطلبان در انتخابات اخیر شورا شهر با شعار شفافیت به دنبال کاهش مشکلات اداری در شهرداری تهران بودند و حال که با پیروزی لیست امید در این انتخابات همه کرسیهای آنها به آنها رسیده، باید دید که چه عملکردی در جهت تحقق این شعار خواهند داشت. به منظور بررسی این مورد و چگونگی انتخاب شهردار از سوی منتخبان شورای پنجم، شهربانو امانی، عضو شورای شهر آینده، با «آرمان» گفتوگو کرده که در ادامه میخوانیم.
برخی از اعضای شورای پنجم بر عدم فشار رسانهها برای معرفی گزینههای شهردار به منتخبان شورای شهر تاکید کردهاند. شما این موضوع را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا شما نیز اعتقاد دارید رسانهها نباید گزینههای شهرداری تهران را مورد بررسی قرار دهند؟
قبل از هر چیز باید به این نکته اشاره داشته باشم که چهارچوبها و قواعدی بر اساس شاخصههای عمومی برای انتخاب شهردار در شورای منتخب شهر تهران به تصویب رسیده است. از سوی دیگر، بر اساس قانون، اعضای شورای شهر باید شهردار را انتخابکنند، هرچند در فرایند انتخاب شهردار رسانههای عمومی و احزاب تاثیرگذار خواهند بود و گزینههای مطرح برای تصدی پست شهرداری تهران را به اعضای شورای شهر پیشنهاد میدهند. این پیشنهادها به فرایند مطلوبی برای انتخاب شهردار منتهی خواهد شد. شورای پنجم به شفافسازی و افکار عمومی اهمیت ویژهای میدهد، طوری که افکار عمومی میتواند از طرق مختلف به انتخاب شهردار کمک کند. البته در نهایت این اعضای شورا هستند که شهردار را انتخاب میکنند و به او رأی خواهند داد. در این زمینه جامعه باید از شهردار منتخب حمایت کند تا مشکلات شهر تهران در مسیر حل قرار بگیرد. هرچه به افکار عمومی در انتخاب شهردار توجه شود، فرایند انتخاب شهردار شفافتر خواهد شد و شهردار آینده نیز موظف به پاسخگویی میشود.
شورای عالی اصلاحات چه نقشی در انتخاب شهردار تهران دارد؟
در برخی از کشورها پارلمانهای شهری داری 150 تا 200 عضو است و اعضای این پارلمان شهردار را انتخاب میکنند. در برخی از کشورها نیز شهردار با رأی مستقیم مردم معرفی میشود. در کشور ما مکانیزم خاصی برای انتخاب شهردار وجود ندارد. با توجه به اینکه شورای عالی اصلاحات از بین 700 نفر21 نفر را به مردم معرفی کرده و مردم تهران نیز بهرغم وجود لیستهای موازی به لیست شورای عالی رأی دادند، در نتیجه مردم فرایند شورای عالی را پذیرفتهاند و اعضای شورای شهر در انتخاب خود فرایند شورای عالی را هم در کنار سایر فرایندها در نظر دارند؛ با وجود این، در ایران ساختاری وجود ندارد که بتوان از نظر جمع نخبگان و مردم برای انتخاب شهردار استفاده کرد. دراین حالت طرح گزینههای مختلف در رسانهها به نفع اعضای شورای شهر است.
این روزها گزینههای مختلفی بهعنوان شهردار آینده تهران در رسانهها و محافل سیاسی مطرح میشود. در نهایت، منتخبان شورای پنجم با چه مکانیزمی شهردار تهران را انتخاب خواهند کرد؟
به لحاظ قانونی اعضای شورای شهر باید شهردار تهران را انتخاب کنند. اعضای شورای پنجم نیز بعد از جمعبندیهای مختلف به آییننامه خاصی برای انتخاب شهردار رسیدهاند. هر یک از اعضای شورا بر اساس آییننامه میتواند سه نفر را بهعنوان شهردار به شورا معرفی کند. اعضای شورای شهر بر سر این مکانیزم به توافق رسیدند و با رأیگیری میان گزینهها، نامزدهایی که حداقل 7 رأی داشته باشند، در مرحله بعد برنامههای خود را به اعضای شورای شهر اعلام خواهند کرد تا اعضای شورای پنجم نامزدهای واجد شرایط را مورد ارزیابی قراردهند و در نهایت دو نفر به مرحله آخر راه خواهند یافت و از بین دو کاندیدای راهیافته به مرحله نهایی یکی بهعنوان شهردار معرفی خواهد شد. با این شرایط احتمال اینکه شهردار تهران 21 رأی داشته باشد، دور از انتظار نیست، زیرا اعضای شورای شهر در انتخابها با یکدیگر هماهنگ هستند.
درگذشته شاهد بودیم تمامی 21 عضو شورای شهر به عدم خروج خود از شورا تا پایان دوره شورای پنجم تاکید کردند. آیا تاکید بر این موضوع همچنان تا پایان مسیر انتخاب شهردار ادامه خواهد داشت، یا ممکن است مسیر دیگری در پیش گرفته شود؟
تمامی اعضای شورای شهر از هماکنون با وجود اختلافاتی که امکان دارد با یکدیگر داشته باشند، بر هماهنگی کامل اتفاق نظر دارند. مردمی که به لیست امید در تهران رأی دادند، چشم امید به شورای پنجم دارند؛ در نتیجه تلاش خواهد شد، اعتماد و انسجام اعضای شورای شهر حفظ شود. این اتحاد برای حل مشکلات شهر تهران تنها به اعضای شورای پنجم خلاصه نمیشود و اعضای برجسته شورای چهارم با علاقه با منتخبان شورای پنجم همراهی میکنند تا از ابتدا با کمک همه اعضای شورای شهر و با حمایت رسانهها و نهاهای مدنی و جبهه اصلاحطلبان شورای پنجم در مسیر حل مشکلات گام بردارد.
اصلاحطلبان توقع دارند اعضای شورای شهر به صورت شفاف مردم را درجریان تمامی زوایای اداره شهر تهران قرار دهند. در این میان، صحبتهایی هم مبنی بر تشکیل شهرداری شیشهای مطرح شده است. اعضای شورای شهر تا چه اندازه به این مسائل توجه دارند؟
شورای منتخب اکنون هم در حال اعلام برخی گزارشات از روند انتخاب شهردار است. از سوی دیگر جریان اصلاحات معتقد به نظارت افکار عمومی و رسانههاست. از این رو همه بر لزوم شفافسازی عملکرد شهرداری و نظارت مضاعف بر عملکرد شخص شهردار تاکید دارند تا سمنها و رسانهها بر عملکرد شهرداری تهران نظارت داشته باشند. در این راستا تلاش میشود گزارشات مختلف از روند کار اعضای شورای شهر و نظارت آنها بر شهردار و شهرداری را در اختیار مردم قرار گیرد.
شهردار تهران تا چه اندازه میتواند به شفافسازی عملکرد شهرداری تهران سرعت ببخشد؟
کلیددار شهر تهران کسی خواهد بود که شخصا به ارائه گزارش به مردم، نظارت مطبوعات و نظارت شورا پایبند باشد. البته اصلاحطلبان خدمات شهرداری تهران در طول 12 سال گذشته را نفی نمیکنند، بلکه از خدمات شهردار گذشته باید تقدیرکرد. ضعفها باید مطرح شود تا کارشناسان راه حلهای مختلفی را در اختیار مردم قرار دهند. اعضای شورای پنجم قطعا از نظارت استقبال خواهند کرد. اساس کار شورای پنجم بر نظارت و شفافیت برای سالمسازی و پیشگیری از فساد است. اگر نظارت بدون تخریب در دستور کار قرار بگیرد، شاهد اصلاح ساختار اداری شهرداری خواهیم بود.