برجام؛ نقطه اوج تلاش‌های دیپلماتیک در تعامل با دنیا

تدبیر24»محمدجواد رنجکش در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به 23 تیر ماه، روز گفت‌وگو و تعامل سازنده با جهان اظهار داشت: از قرن نوزدهم به بعد در دنیا اتفاقاتی مانند انقلاب صنعتی، وابستگی متقابل دولت‌ها به هم و رشد روزافزون تجارت میان کشورها رخ داد که کشورها و دولت‌ها نمی‌توانستند صرفا با اتکا به توانایی‌ها ومنابع خود امورشان را اداره کنند، در قرن بیستم این اتفاق‌ها بیشتر می‌شود و همچنین تعداد کشورها هم افزایش می‌یابد.

وی ادامه داد: انقلاب اطلاعات ارتباطات رخ می‌دهد و همه‌ افراد در کمترین زمان از همه‌ حوادث و رویدادها در دنیا مطلع می‌شوند و جنس اتفاق‌هایی که در دنیا می‌افتد به گونه‌ای است که دیگر کشورها نمی‌توانند نسبت به آن بی‌تفاوت باشند و اگر از منظر مدیریت بحران بنگریم به تنهایی قادر به رفع این مشکلات نیستند.

وی خاطرنشان کرد: امروزه هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که بتواند در کشور خود را به روی دنیا ببندد و مدعی شود همه‌ امور اقتصادی، شهروندی و همه‌ کارکردها را خودش اداره می‌کند. برای مثال منطقه خاورمیانه مشکلات متعددی دارد که یکی از آن‌ها تروریسم است، امروزه تروریسم منحصر به یک یا دو کشور دنیا نیست و همه‌ کشورهای موجود در منطقه خاورمیانه درگیر عارضه‌ای به نام تروریسم و بنیادگرایی هستند؛ بنابراین رفع این مشکل یک اقدام دسته‌جمعی بین‌المللی را می‌طلبد.

این استاد روابط بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: هر کشوری بایستی در سیاست خارجی خود با کشورها و واحدهای سیاسی دیگر دنیا یک تعامل سازنده مبتنی بر اهداف و منافع ملی کشور و همچنین امکانات و مقدورات ملی داشته باشد تا بتواند نیازهای داخلی خودش را پاسخ دهد.

وی با بیان این‌که «متاسفانه ما بعد از انقلاب از سال 1358 تا به الان در مراحل مختلف تحریم‌های یک‌جانبه و چند جانبه را تجربه کردیم» خاطرنشان کرد: به دلیل ماهیت انقلاب اسلامی و سیاست خارجه در مقاطعی نظام بین المللی و کشورهای قدرتمندی سعی کردند از ابزار تحریم برای وادارکردن فشار بر ایران استفاده کنند.

وی با اشاره به این‌که «مطالعاتی که در دنیا صورت گرفته تحریم در سیاست خارجه درصد موفقیت پایینی حدود یک و دو درصد را دارد»، اظهار داشت: در کشورهایی مانند ما که متکی بر درآمدهای نفتی هستیم و بسیاری از کالاهای داخلی را هنوز جانشین‌سازی نکرده‌ایم، مجبوریم از سایر کشورها واردات داشته باشیم و وجود تحریم‌ها برای کشور ما سازگار نیست.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل بیان کرد:  دیپلماسی در دولت یازدهم به نوعی سعی کرد از طریق تنش‌زدایی با سایر کشورهای بین‌الملل کمی خطرات، تهدیدها، تحریم‌ها و حتی سایه جنگ را از کشور دور کند و برجام هم در همین راستا شکل گرفته است و ذات و سرشت برجام یک نوع اعتمادسازی با دنیای بیرون است. برجام نمایانگر این است که کشور ایران به همه‌ تعهدات  خود پایبند است و درصدد دسترسی به تسهیلات هسته‌ای نیست و آن‌چه اهمیت دارد انرژی صلح آمیز هسته‌ای است، ما حتی برای این‌که اعتماد بین‌الملل و تعامل با دنیا را بدست آوریم حاضریم برخی تعهدات را بپذیریم تا دنیا درک کند که ایران تهدید منطقه و تهدید جهانی نیست و برجام نقطه‌ اوج تلاش‌های دیپلماتیک و صلح جویانه‌ی دولت یازدهم در تعامل و آشتی و سلام دوباره‌ای به جهان بود.

وی با بیان این‌که «دولت یازدهم برگ برنده‌اش بحث سیاست خارجی بوده است»، عنوان کرد: در اواخر دولت دهم با توجه  به افزایش و تشدید تحریم‌ها تقریبا تمام نامزدهای انتخاباتی یک شعار خیلی اساسی داشتند و آن تغییر در سیاست خارجه بود، دولت یازدهم هم با این رویکرد چرخشی را در سیاست‌های خارجه انجام داد و پرونده‌ هسته‌ای ایران از شورای امنیت ملی به وزارت امور خارجه محول شد.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: به نظر من کارنامه‌ی دولت یازدهم در سیاست خارجی بسیار موفق بوده ولی راهکاری‌هایی را هم می‌شود ارائه کرد تا در دولت بعدی کمی نقاط ضعف جبران و نقاط قوت تقویت شود.

وی بیان کرد: من فکر می‌کنم سکان وزارت خارجه در دولت دوازدهم  هم به آقای ظریف و تیم تحصیل کرده ایشان سپرده خواهد شد، ولی خوب است که در دولت فعلی بر دیپلماسی رسانه‌ای و عمومی بیشتر کار شود و از نسل گذشته که در شرف سن بازنشستگی و کهولت است لایه‌ای برداشته شود و لایه‌ای جدید از نخبگان تزریق شوند؛ چراکه این‌ مسائل به تقویت سیستم دیپلماسی و سیاست خارجه ایران کمک کند.