ابزارهاي ترامپ عليه ايران

تدبیر24»اکنون آن جو تغييري نکرده است. ممکن است کنگره و مطبوعات آمريکا برخي کارهاي نامتعارف اين رئيس‌جمهور ويژه را نپسندند يا حتي موضوع استيضاح يا عدم کفايت او را مطرح کنند، اما درباره سياست ايران‌ستيزي با او همراه‌اند. اگر دادگاه‌هاي آمريکايي اجراي فرمان‌هاي عدم صدور ويزاي او را نمي‌پذيرند براي اين است که نمي‌خواهند به استناد اقدا‌مي‌ خلاف اصول اخلاقي و حقوق‌بشري، اتباع کشور ديگري را به اتهام عدم رعايت حقوق بشر، از ديدار بستگان خود محروم کنند. آمريکا‌‌ مي‌داند که دولت پيشين آن کشور ملغي‌کردن تحريم‌هاي شوراي امنيت را با صدور قطع‌نامه، ديگر پذيرفته و در گزارش‌هاي خود به کنگره نيز  پايبندي ايران را به تعهدات برجا‌مي ‌تأييد کرده است، اما برجام سند دوستي ايران و آمريکا نيست. ظاهرا تنها موضوعي که هر دو کشور درباره آن توافق دارند، تداوم شرايط گذشته است. وزير نفت ايران چندين‌مرتبه اعلام کرده درهاي صنعت نفت ايران براي همکاري با شرکت‌هاي آمريکايي در چارچوب قراردادهاي منصفانه باز است، با توجه به اينكه شرايط از جهاتي مهيا نيست. بايد ديد ريشه اصلي اختلاف در کجاست. طرح مسئله ضديت آمريکا با مصدق و حمايت آن کشور از دولت زاهدي عملا به تاريخ پيوسته است. 

موضوع پذيرش شاه بيمار ايران نيز با مرگ او و قرارداد الجزاير منتفي است، اما مسئله و بهانه اصلي اين خصومت، نگراني اسرائيل و آمريکا از تداوم سياست‌هاي تهديدآ‌ميز نسبت به اسرائيل است. با اينکه وزير خارجه ايران چندبار اعلام کرده که ايران در اقدام نظا‌مي ‌عليه هيچ کشوري پيش‌قدم نخواهد شد، اين بهانه مطرح است که ايران، اسرائيل را يک کشور‌‌ نمي‌داند. همچنين ادامه حمايت ايران از گروه‌هاي مقاومت فلسطيني به اين نگراني دامن‌‌ مي‌زند. ترامپ جايي براي ترديد باقي نگذاشته است که تمايلی به درگيري نظا‌مي‌ و رويارويي پياده‌نظامش با ايران ندارد، بلکه ترجيح‌‌ مي‌دهد کشورهاي رقيب را در منطقه به جان يکديگر بيندازد و آنها را تضعيف کند. آمريکا و اسرائيل از اينکه عربستان به‌شدت مسلح شود نيز در درازمدت خشنود نيستند زيرا نگران آن هستند که تغييري ناگهاني در نظام سلطنتي، عربستان را نيز وارد جرگه مقاومت عليه اسرائيل کند، اما عجالتا عربستان از تحولات عراق و انسجام دولت مرکزي متکي به حمايت اکثريت شيعه نيز راضي نيست و دست از تحريک براي تضعيف آن برنخواهد داشت، زيرا عراق ثروتمند توانايي آن را دارد که راه صنعتي‌شدن و پيشرفت را با سرعت بيشتري بپيمايد. عربستان براي تضعيف عراق از ضربه‌زدن‌هاي نيابتي به آن کشور فروگذار نخواهد کرد. اظهارات اخير تيلرسون، وزير خارجه آمريکا، در پاسخ تقاضاهاي صريح عربستان و امارات درباره تلاش براي تغيير نظام ايران را نيز‌‌ مي‌توان در قالب همان حمايت بي‌قيدوشرط آمريکا از اسرائيل و درواقع پاسخي به تبليغات پيشين درباره تغيير نظام در ايران دانست. آمريکا‌‌ مي‌کوشد با ادامه تهديد و ايجاد مزاحمت، با روند توسعه اقتصادي ايران مقابله کند، زيرا اين توسعه در شرايط آرامش و تعامل بين‌المللي امکان‌پذير است؛ به همين دليل در توافق با روسيه نيز ناحيه مجاور جنوب لبنان و بلندي‌هاي جولان و بخشي از مرز اردن را مشمول آتش‌بس کرده است تا درواقع اسرائيل گذشته از بلندي‌هاي جولان، داراي سپر حفاظتي مضاعفي شود. به‌هرحال در اين رابطه حمايت ايران از قطع‌نامه‌هاي شوراي امنيت و پشتيباني از حقوق مردم فلسطين با همراهي کشورهاي عربي‌‌ مي‌تواند از فشارها بکاهد.