کتابخانه های در باغ

تدبیر24»روستای 12 هزار نفری فرخ آباد زیبادشت به وسعت ۷۰۰ هکتار تنها روستای شهرستان فردیس استان البرز است.
به دلیل وجود زمین های زراعی و باغهای اطراف روستا، شغل اصلی مردم روستا کشاورزی و مهمترین محصولات باغ های آن گیلاس، زردآلو، گوجه سبز، سیب و گلابی است.
کتابخانه این روستا به نام «فرهنگ» با 400 عضو شامل یک ساختمان 70 متری در طبقه همکف است که از دو اتاق زیرزمین آن به عنوان سالن مطالعه استفاده می‌شود.
این کتابخانه سال 1390 فعالیت خود را با دو نیروی کتابدار و 800 نسخه کتاب اهدایی اداره ارشاد شهرستان فردیس آغاز کرد و موفق شد سه سال متوالی یکی از 10 روستای برگزیده جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» شود.

** دسترسی آسان کشاورزان به کتاب
مسئول کتابخانه فرهنگ درباره این روستا و فعالیت های کتابخانه به خبرنگار فرهنگی ایرنا می گوید: یکی از اقدامات جالب و پرمخاطب این کتابخانه برای جذب مخاطب روستایی نصب قفسه های کتاب در باغ های این روستا است.
ملیحه عرب خانی می افزاید: تعداد زیاد باغ در روستا، فکر ایجاد امکاناتی برای دسترسی آسان کشاورزان و خانواده‌های روستایی به منابع کتابخانه را در این مکان ها را ایجاد کرد بنابراین برای اجرای این طرح و با انتقال قفسه‌های کتاب به باغ‌ها، از مردم دعوت کردیم که از هر فرصتی در خانه و باغ برای مطالعه استفاده کنند.
وی ادامه می دهد: اجرای این طرح که در گام نخست در هشت قطعه از باغ‌های روستا آغاز شد، مشارکت بالای مردم را در پی داشت به‌طوری که پس از گذشت مدت کوتاهی از آغاز آن با کتاب‌های جدیدی مواجه شدیم که مخاطبان پس از مطالعه در قفسه‌ها قرار داده بودند.
به گفته مسئول کتابخانه فرهنگ، استقبال خوب خانواده‌ها از قفسه‌های کتاب، این فعالیت را به طرحی فراگیر در روستا تبدیل کرد و در اماکن عمومی مانند بانک، مرکز بهداشت، مطب‌ های پزشکی و آرایشگاه‌ها گسترش داد و مخاطبان زیادی را به کتابخوانی جذب کرد.
وی اضافه می کند: ارتباط موثر با پایگاه‌های بسیج روستا، معرفی کتابخانه و خدمات آن، برگزاری جلسات کتابخوانی گروهی و جذب اعضای پایگاه‌ها به صورت نیم‌بها، برگزاری همایش‌های آموزشی برای خانواده‌ها با موضوعات روانشناسی، اعتیاد، تربیت فرزند و بررسی روش‌های ایجاد عادت مطالعه در کودکان و نوجوانان بخشی از برنامه‌های متنوع این مرکز برای جذب مخاطبان به کتابخانه است.

** وجود بیش از هشت هزار جلد کتاب
عرب خانی با بیان اینکه در حال‌حاضر کتابخانه روستا دارای هشت هزار و 700 جلد کتاب و 800 عضو است، می گوید: 70 درصد این اعضا را کودکان و نوجوانان روستا تشکیل می‌دهند.
وی با اشاره به موفقیت کتابخانه فرهنگ در کسب رتبه برگزیده جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» در سه سال پیاپی می افزاید: کتابخانه فرهنگ در دو نوبت در گروه 10 روستای برگزیده دوم جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» قرار گرفت و در سال گذشته نیز موفق به قرارگیری در گروه 10 روستای اول دوستدار کتاب شد.
این کتابدار با تاکید بر نقش جوایز جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» در افزایش منابع کتابخانه فرهنگ ادامه می دهد: جایزه دوره‌های اول و دوم، حواله کتاب به مبلغ سی و پنجاه میلیون ریال بود که برای افزایش منابع کتابخانه هزینه شد، در سال گذشته نیز علاوه بر حواله خرید کتاب موفق به دریافت جایزه نقدی شدیم که آن را صرف گسترش فعالیت‌های کتابخانه کردیم.
عرب خانی درباره راه‌اندازی بخش ویژه کودک در کتابخانه فرهنگ می گوید: حدود دو سال پیش با جذب یکی از خیرین، موفق به تفکیک بخش کودک و تجهیز آن به میز و صندلی، قفسه و سایر ملزومات شدیم و در حال‌حاضر خدمات متنوعی را در این بخش به کودکان و نوجوانان ارائه می‌کنیم.

** ارتباط موثر با مراکزی نظیر خانه کتاب
این مسئول کتابخانه درباره افزایش چشمگیر منابع این مرکز در مدت فعالیت آن اضافه می کند: منابع پرتعداد این کتابخانه روستایی از طریق ایجاد ارتباط موثر این مرکز با شورای کتاب کودک، خانه کتاب، خیران استان البرز و اعلام فراخوان‌ها اهدای کتاب در مناسب‌هایی مانند هفته کتاب به‌دست آمده است.
وی با اشاره به لزوم توجه بیشتر به کتابخانه‌های مشارکتی می افزاید: کتابخانه‌های مشارکتی، بازوهای کمکی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هستند بنابراین از این نهاد می‌خواهیم با حمایت بیشتر و ارسال مرتب و کافی منابعی نظیر کتاب و مجله ما را در ارائه خدمات بیشتر به عموم مردم یاری کنند.
عرب‌خانی درباره دیگر برنامه‌های پرمخاطب این مرکز ادامه می هد: با همکاری مرکز بهداشت و مطب‌های مامایی روستا، توانستیم با تعدادی از مادران باردار ارتباط برقرار کرده و آنان را در هفته جهانی شیر مادر به همایشی با این عنوان در کتابخانه دعوت کنیم، حضور تعدادی از پزشکان و کارشناسان، زمینه معرفی کتاب‌های مفید و ارائه آموزش‌های لازم درباره مراقبت از نوزاد و اهمیت شیر مادر را به‌ واسطه حضور در کتابخانه به‌ وجود آورد.

** پیرمردی که عضو افتخاری کتابخانه است
وی با اشاره به خاطره‌ای می افزاید: بهار ۹۴ همزمان با آغاز طرح نصب قفسه در باغ های روستا، هنگام نصب قفسه در یکی از باغ‌ها با پیرمرد کشاورزی حدودا 70 ساله مواجه شدم که با علاقه زیاد به کتاب‌ها و قفسه‌ها نگاه می کرد، در نگاه اول حدس زدم که او سواد خواندن و نوشتن نداشته باشد اما پس از گذشت چند دقیقه به طرف کتاب‌ها آمد و با برداشتن یکی از آنها، شروع به خواندن متن کتاب با صدای بلند کرد.
به گفته عرب خانی، این پیرمرد کشاورز به نام اسماعیل زند امروز یکی از اعضای فعال کتابخانه است که مرتب به کتابخانه سر می‌زند و کتاب‌های جدید به امانت می‌برد هرچند به عنوان عضو افتخاری در برنامه‌های فرهنگی کتابخانه، حضوری فعال دارد.