سرعت رشد کند شد

میزان نقدینگی از ۱۲۵۳ هزار میلیارد تومان پایان سال قبل با رشدی معادل ۰.۹ درصد در فروردین ماه همراه شده که البته این رشد در مقایسه با دوره فروردین ماه سال ۱۳۹۵ به اسفند ۱۳۹۴ که ۰.۶ درصد گزارش شده بود اندکی رشد دارد اما در قیاس بازه زمانی طولانی تر با کاهش همراه است.

این در حالی است که میزان رشد نقدینگی در فروردین ماه امسال نسبت به همین ماه در سال قبل حدود ۲۳.۷ درصد رشد داشته، ولی نسبت رشد در فروردین ۱۳۹۵ به همین ماه در سال ۱۳۹۴ حدود ۲۹.۶ درصد گزارش شده بود. در این حالت تا حدود شش درصد از رشد نقدینگی کاسته شده است.

اما در حالی اجزای اصلی نقدینگی را پول و شبه پول تشکیل می دهد که رشد پول اضافه و از رشد شبه پول کاسته شده است. در حال حاضر پول حدود ۱۵۵ هزار میلیارد تومان از حجم نقدینگی را تشکیل می دهد که با رشد ۲۱.۴ درصدی نسبت به فروردین سال گذشته همراه بوده است. این رشد نسبت به ۱۲.۲ درصدی که برای فروردین ۱۳۹۵ به فروردین ۱۳۹۴ ثبت شده بود تا بیش از ۹ درصد افزوده شده است.

در سویی دیگر حجم عمده ای از نقدینگی را شبه پول که غالب آن سپرده های بانکی است تشکیل می دهد که در فروردین ماه امسال با رشد ۲۴ درصدی در قیاس با فروردین سال قبل به ۱۱۰۹ هزار میلیارد تومان رسیده است. این میزان رشد نسبت به حدود ۳۲ درصد فروردین ۹۵ به فروردین ۱۳۹۴ تا هشت درصد کاهش دارد.

در حالی نقدینگی از سال ۱۳۸۰ تا کنون تا بیش از ۱۲۰۰ تریلیون و از ۱۳۹۰ تا ۹۰۰ هزار میلیارد تومان رشد داشته که یکی از موضوعات مورد انتقاد کارشناسان نیز بوده است. از چرایی رشد بالای نقدینگی، کنترل آن و از سویی میزان نفعی که باید اقتصاد از حجم بالای ۱۲۰۰ هزار میلیاردی ببرد.

تنگنای اعتباری بانکها و کاهش قدرت تسهیلات دهی آنها با وجود نقدینگی ۱۲۰۰ هزار میلیاردی موضوعی است که گاها در انتقاد به رشد بالای آن مطرح می شود. موضوعی که بانک مرکزی تاکید دارد با وجود اینکه افزایش نقدینگی به معنای رشد سپرده ها و نقدینگی در بانکهاست اما نباید این افزایش را با تنگنای اعتباری بانکها مرتبط دانست چرا که کاملا متفاوت بوده و این رشد لزومابه معنای حل مساله کمبود نقدینگی در شبکه بانکی نیست.