سیاستمداران ایران در زمین آمریکا بازی نکنند

اکنون نیز کنگره و سنای آمریکا با تصویب تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران بر این ریسمان پوسیده چنگ می‌زنند و سعی دارند از این طریق ایران را وادار به کنشی کنند تا به این ترتیب زمینه برای نقض برجام از سوی‌ آمریکا فراهم شود.

شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز طی گفت‌‌وگویی رسانه‌ای اعلام کرده است: آمریکا به دنبال خروج از برجام با هزینه ایران است که قطعاً این فرصت از سوی ما در اختیار این کشور قرار داده نخواهد شد. شمخانی این نکته مهم را نیز متذکر شده است که البته این به مفهوم حفظ برجام با هر هزینه‌ای نیست.

در همین خصوص به گفت‌و‌گو با فیاض زاهد، استاد دانشگاه و فعال سیاسی اصلاح‌طلب پرداختیم. او نیز معتقد است که دیپلمات‌های ایران باید ضمن خویشتن‌داری، این نکته مهم را در نظر داشته باشند که در زمین آمریکا بازی نکنند. متن گفت‌و‌گو با این استاد دانشگاه تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.

    ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان چندی پیش صراحتاً اعلام کرده بود که در صورت نقض برجام توسط آمریکا، ایران نیز گزینه‌های دیگری روی میز دارد. اکنون به نظر می‌رسد که درخصوص برجام، مقامات آمریکایی منتظر کنشی دال بر نقض این توافق‌نامه هسته‌ای از سوی ایران هستند. به نظر شما باتوجه به این‌که به تعهد به برجام به معنای حفظ این توافق با هر هزینه‌ای نیست، پایبندی به مفاد این توافق جامع هسته‌ای تا چه حد ضروری است؟

اعتقاد دارم که جناح تندرویی که در کاخ سفید مستقر شده است، ترکیب نانوشته‌ای را ایجاد می‌کند. ترکیب نوشته درواقع سیاست‌های کاخ‌سفید، ترامپ و نهادهای مرتبط با دولت جدید آمریکاست و لابی صهیونیستی و عربستان سعودی نیز از فعال‌ترین گسل‌های هم‌پیوند آشکار در جهت نقض برجام است. اما در این خصوص شاهد پیوندهای نانوشته‌ای نیز هستیم و آن تندروهای داخل کشور هستند که به ظاهر خود را مخالف سیاست‌های ایالات متحده آمریکا نشان می‌دهند اما در حقیقت کنش‌هایی‌ را در راستای تأمین منافع آمریکا و مثلث سعودی و اسرائیل از سوی‌شان شاهد هستیم. به‌رغم لفاظی‌های برخی تندروهای پایداری، برجام و کلیت آن با تأیید مقام معظم رهبری، شورای عالی امنیت ملی امضا شده است و در این خصوص ظریف و روحانی هیچ یک اختیاری برای امضای این برنامه جامع هسته‌ای نداشتند. در شرایط کنونی امریکایی‌ها در این فکر هستند که با ایجاد جنگ روانی، سیاستمداران ایران را عصبانی و وادار به کنشی علیه مفاد برجام کنند تا در حوزه‌های امنیتی، سیاسی، نظامی و بین‌المللی اقداماتی را مرتکب شویم و آمریکا در صحنه بین‌الملل ما را به عنوان کشور ناقض تعهدات برجام معرفی کنند. پرتاب ماهواره ارتباطی به انجام فعالیت‌های موشکی که البته آن نیز در پروتکل‌های برجام پیش‌بینی نشده است، ندارد اما تلاش رسانه‌ای غرب بر این است که ایران را ناقض برجام نشان دهند.

   در شرایط کنونی شاهد هستیم که کنگره امریکا اقدام به تصویب تحریم‌های جدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران کرده است. به نظر شما این تهدیدات و تصویب تحریم‌های جدید علیه کشورمان تا چه حد جوابگو و قابل‌تحقق خواهد بود؟ آیا می‌توان این‌طور ارزیابی کرد که فقط مصرف رسانه‌ای دارد؟

بخش اعظم آنچه که اکنون شاهد هستیم جنگ روانی است که آمریکایی‌ها راه انداخته‌اند. آمریکایی‌ها تاکنون اصول بنیادین برجام را نقض نکرده‌اند اما حواشی زیادی در این خصوص ایجاد کرده و تلاش می‌کنند تا روح برجام را خدشه‌دار کنند و با عصبانی کردن سیاستمداران ایران حوزه بازی را از زیر پای ما بیرون بکشند و ایران را به سوی زمینی که خود آن را مهیا کرده‌اند، هدایت کنند. دیپلمات‌های ایران باید این نکته را در نظر داشته باشند که با خویشتن‌داری و تعامل و ادبیات دیپلماتیک با جامعه جهانی مسائل را حل کنند.  

   دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران در چنین شرایطی باید چه دیپلماسی را در پیش گیرند؟

دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران باید این نکته مهم را در نظر داشته باشند که در زمین آمریکا بازی نکنند. درحقیقت نباید به سمتی حرکت کنیم آشی را که آمریکایی‌ها طبخ می‌کنند، ما آن را اصطلاحاً هَم بزنیم.

در چنین شرایطی ضروری است که دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران بسیار خویشتن‌دار بوده و کاری کنند که هزینه پاره شدن برجام به حساب آمریکایی‌ها نوشته شود.