مهم‌ترين اولويت دولت

تدبیر24»اين موضوع بارها در ايام تبليغات انتخاباتي از سوي رياست محترم جمهور مطرح شد. در دو سخنراني ايشان طي مراسم تنفيذ و تحليف نيز مورد تاكيد قرار گرفت و در بيانات مقام معظم رهبري نيز به‌طور ويژه به آن پرداخته شده است. بنابراين مي‌توان گفت مهم‌ترين چالش پيش روي دولت دوازدهم مساله اشتغال است. آقاي رييس‌جمهور در گزارشي اعلام كردند دولت يازدهم مفتخر است سالانه ٦٠٠ هزار شغل ايجاد كرده است. براي درك بهتر اين رقم و هدف‌گذاري‌هاي آتي دولت بهتر است به آمار بنگريم. ابتداي دولت نهم به رياست آقاي احمدي‌نژاد شاغلين كشور ٢٠ ميليون و ٦٠٠ هزار نفر بودند. اين رقم در پايان دولت دهم يعني پس از ٨ سال همچنان ٢٠ ميليون و ٦٠٠ هزار نفر بود. معناي اين گزاره اين است كه اگرچه عده‌اي در طول اين هشت سال سر كار رفتند اما عده‌اي نيز شغل از دست دادند به‌طوري كه در ٨ سال خالص اشتغال صفر بود. حال به دولت يازدهم نگاه مي‌كنيم. پايان سال ٩٥ تعداد شاغلين كشور ٢٣ ميليون نفر گزارش شده است. يعني از آن رقم ٢٠ ميليون و ٦٠٠ هزار نفر در پايان دولت دهم به عدد ٢٣ ميليون نفر رسيديم كه نشان‌دهنده ايجاد اشتغال براي ٢ ميليون ٤٠٠ هزار نفر است. بنابراين مي‌توان گفت سالانه ٦٠٠ هزارنفر در دولت يازدهم داراي شغل شدند. اين كار خيلي بزرگي است كه انجام شده اما براي دولت دوازدهم هدفگذاري بيشتري صورت گرفته است. طبق هدفگذاري رياست جمهوري، دولت بنا دارد در دوره دوم خود سالانه نزديك به يك ميليون شغل ايجاد كند. اين خواسته و وعده آقاي رييس‌جمهور به معناي يك اتفاق بسيار بزرگ است كه سياست‌هاي خاص خودش را مي‌طلبد. به‌طوري كه مي‌دانيم ايجاد شغل نيازمند سرمايه‌گذاري است. بنابراين اينكه به ازاي هر شغل چقدر سرمايه‌گذاري مي‌كنيم تعيين‌كننده است. در صنايعي نظير پتروشيمي و صنايع پالايشگاهي به ازاي هر يك شغل بايد يك ميليون دلار سرمايه‌گذاري كرد. به‌طور مثال براي يك پالايشگاه كه ٣٠٠ ميليون دلار هزينه مي‌كنيم انتظار داريم ٣٠٠ شغل ايجاد شود. اما بعضي رشته‌ها به ازاي هر يك شغل سرمايه‌گذاري كمتري لازم دارند و بايد دولت دوازدهم به سمت اين برود كه رشته‌هايي انتخاب شود كه سرمايه كمتري بخواهد. با اين توضيح، در اولويت اول، رشته‌هاي دانش‌بنيان قرار مي‌گيرند. آقاي ستاري، معاون علمي و فناوري رييس‌جمهور منابعي در اختيار داشته‌اند براي تشويق خلاقيت و نوآوري جوانان كه عملكردشان نشان داده با كمترين سرمايه‌گذاري مي‌توان اين خلاقيت‌ها را حركت داد. البته نبايد از نظر دور نگه داريم كه اين مشاغل عمدتا شغل‌هاي پر ريسكي است و نبايد فكر كنيم همه سرمايه‌گذاري‌ها كه در حوزه مشاغل دانش‌بنيان صورت مي‌گيرد منجر به ايجاد شغل مي‌شود. بايد انتظار داشته باشيم كه بعضا شكست هم بخورد. اما كساني مي‌توانند از فرصت‌ها استفاده كنند كه به سمت نوآوري و دانش مدرن مي‌روند. لذا نخستين توصيه بنده به دولت دوازدهم براي ايجاد اشتغال توجه به رشته‌هاي دانش‌بنيان است. دومين توصيه اين است كه به سمت گردشگري برويم. ما هنوز ظرفيت‌هاي‌مان در اين حوزه كامل شكفته نشده است. گردشگري داخلي موازنه‌كننده درآمد بين گروه‌هاي پردرآمد و كم درآمد است. در بسياري از مناطق پردرآمد افراد پس انداز مي‌كنند و اين پس‌انداز را در مناطقي كه استعداد گردشگري دارند خرج مي‌كنند و اين خيلي خوب است چرا كه موجب توزيع درآمد در جغرافياي ايران مي‌شود. ما نياز داريم كه به اين اتفاق توجه ويژه‌اي داشته باشيم. البته رونق گردشگري نيازمند زيرساخت‌هايي نظير حمل و نقل و امكان اسكان است. علاوه بر هتل‌سازي موضوع كاشانه مهمان نيز اهميت دارد. ما در مناطق آزاد اين را تجربه كرديم و نتايج خوبي گرفتيم. كاشانه مهمان به اين شكل است كه مردم هر منطقه بتوانند قسمتي از فضاي زندگي خود را به گردشگر بدهند. اين موجب درآمد بيشتر ميزبان هم مي‌شود. رشته ديگري كه بايد به آن بپردازيم صنايعي نظير پوشاك، كفش و چرم، غذايي و تبديلي است كه بسيار اشتغالزا هستند. من موافق نيستم اجازه دهيم كالاهاي مشابه داخلي به آساني وارد شود. بايد سخت‌گيري‌هايي انجام شود تا از صنعت داخلي هم حمايت شود. ما در اين صنايع توانمندي داريم. واردات اين نوع كالاهايي كه در داخل توان ساخت آن را داريم به معناي صادرات شغل است. آيا كشوري كه ميليون‌ها بيكار دارد شغل صادر مي‌كند؟ درست است كه ضريب بيكاري ما ٥/١٢درصد است اما اين رقم در كل نيروي كار است. اگر به جوان‌ها نگاه كنيم نرخ بيكاري ٦/٢٩ درصد است كه نگران‌كننده است. بنابراين آن رقم ٥/١٢ نبايد حواس ما را پرت كند. آقاي رييس‌جمهور بسيار به اين موضوع تاكيد دارد و من معتقدم بخش بزرگي از اين اشتغال حدودا يك ميليون نفري در سال بايد از طريق شركت‌هاي دانش‌بنيان، صنعت گردشگري و صنايع مصرفي و تبديلي تامين شود.