پژواک سکوت در «ژنو»

روز اول حوالی ظهر

ابتدا جلسه داخلی اعضای گروه 1+5 با یکدیگر و بعد از آن ناهار کاری اشتون و ظریف و معاونانشان با میزبانی هیات ایرانی در اقامتگاه سفیر ایران در ژنو برگزار شد. تصاویر دیدار، فضا را مثبت نشان می‌داد همان‌طور که ظریف نیز بعد از آن در یک گفت‌وگوی کوتاه، مذاکرات خود با اشتون را «خوب» توصیف کرد و گفت: درباره روند مذاکرات ایران و 1+5 با یکدیگر گفت‌وگو کردیم. آنها در این دیدار در مورد نحوه روند مذاکرات ایران و 1+5 با یکدیگر گفت‌وگو کردند. بر مبنای آنچه در این جلسه برنامه‌ریزی شده یک مذاکره دوجانبه بین ظریف و اشتون و پس از آن مذاکره با اعضای 1+5 آغاز می‌شود. روز سه‌شنبه یک عضو نزدیک به هیات مذاکره‌کننده در جمع خبرنگاران از پیش‌نویسی خبر داد که در آخرین روز مذاکره دور پیش به ایران ارایه شده بود، اما فرانسه خواست تا موارد دیگری به آن اضافه کند به همین دلیل تهران مذاکره بر سر آن پیش‌نویس را ادامه نداد. در فرصت 10روزه دو مذاکره، هیات ایرانی طرح را با مقامات بالاتر هماهنگ کرده و اصلاحات خود را به آن افزوده‌اند. این‌بار هیات مذاکره‌کننده آماده هستند تا بر سر این پیش‌نویس مذاکره کنند البته با اصلاحاتی. این دیپلمات در جواب سوال خبرنگار «شرق» که چرا در مذاکره پیشین بر سر این پیش‌نویس مذاکره نکردید و اکنون چه اتفاقی رخ داده، گفت: «برای توضیح مفصل در مورد طرح باید به تهران برمی‌گشتیم و از این فرصت استفاده کردیم تا اصلاحات خود را به متن اضافه کنیم.»محمدجواد ظریف بعد از ناهار کاری در جمع خبرنگاران درباره اینکه آیا در مذاکره با خانم اشتون، طرف مقابل با متن جدیدی وارد شد یا متنی که در مذاکرات قبل درباره آن مذاکره می‌شد، روی میز بود؟ گفت: «نه. متن جدیدی نداریم ولی فعلا داریم درباره روند صحبت می‌کنیم.»«سیدعباس عراقچی» عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران هم بعد از نهار کاری گفت: «چنانچه در مذاکرات شب به نتیجه خوبی برسیم، احتمالا امروز (پنجشنبه) درباره متن مذاکره می‌کنیم.» عراقچی تاکید کرده که «اعتماد ازدست‌رفته ایران باید احیا شود.»معاون وزیر امورخارجه درباره نحوه مذاکرات دوجانبه ایران با 1+5 گفت: «احتمالا مذاکره با مجموعه سه‌کشور اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه) به‌صورت چهارجانبه خواهد بود و همچنین به‌صورت جداگانه با نمایندگان کشورهای روسیه، چین و آمریکا مذاکره خواهد شد.» روند مذاکره در دور پیشین نیز مشابه برنامه‌ای بود که قرار است در این دور مذاکره انجام شود. یک دیپلمات نزدیک به هیات مذاکره‌کننده به «شرق» گفت: «موارد اختلافی تهران بر سر پیش‌نویس قبلی بین 10 تا 15مورد است و سه تا چهارمورد آن کلیدی است و اگر آن موارد در مذاکره حل شود، می‌توان در این مذاکره به توافق رسید. اما اگر بخواهند زیاده‌خواهی کنند، امکان رسیدن به توافق اندک است.»

مذاکره بدون خبر

مذاکره روز اول در حالی ساعات اولیه را پشت‌سر می‌گذارد که تا زمان تنظیم گزارش از محتویات مذاکره هیچ خبری نیست و مشخص نیست که مذاکره برمبنای چه برنامه‌ای پیش خواهد رفت. همزمان دور اول گفت‌وگوهای ایران و کشورهای 1+5 با حضور ظریف و اشتون آغاز شد با همان روال قبل؛ اول عکس یادگاری بعد حضور در اتاق مذاکره و لبخند مقابل عکاسان، این دفعه هر دو با کت‌وشلوار مشکی با لبخند و البته جدیت. مذاکره دوجانبه اشتون و ظریف برای تنظیم برنامه کاری مذاکره برگزار شد و بعد مذاکره با نمایندگان مذاکره‌کنندگان 3+3. سومین دور مذاکره ساعات آغازین خود را در خوف و رجا طی می‌کرد. از یک‌سو التهاب مذاکره پیشین و ورود وزرای خارجه به مذاکره مطرح است، سخنگوی فارسی‌زبان وزارت خارجه آمریکا گفته که «در صورت نیاز جان‌کری به مذاکره ملحق می‌شود.»، از سوی دیگر وزیرخارجه ایران با نماینده چین در مذاکرات دیدار می‌کند و بین نماینده چین و عراقچی دیداری انجام می‌شود و گفته می‌شود که چین پیام مکتوبی به عراقچی داده است. اما از محتوای پیام خبری منتشر نشده است. مذاکره با حضور ظریف و اشتون بعد از حدود یک‌ساعت به پایان رسید تا مذاکرات چندجانبه آغاز شود. اگرچه در سالن خبرنگاران شایع شد که مذاکره در کمتر از 10دقیقه به پایان رسیده و این را به نشانه شکست مذاکرات محسوب کردند اما اندکی بعد خبر رسید که مذاکرات چندجانبه بدون حضور ظریف و اشتون و در سطح معاونان از ساعت 9شب به وقت تهران آغاز شد. سومین دور مذاکره در امید و ناامیدی و بین خبر و شایعه در حال انجام است. قرار است این دور مذاکرات در قالب سه‌روز و تا روز جمعه ادامه داشته باشد. مذاکره پیشین نیز در همین شهر که اکنون چهره زمستانی به خود گرفته در سه‌روز (هفتم، هشتم و ۹نوامبر) و با حضور وزرای خارجه ایران، آمریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه، آلمان، قائم‌مقام وزیرخارجه چین و کاترین اشتون در ژنو برگزار شد. قرار بود توافقنامه‌ای بین طرفین به امضا برسد که در ساعات آخر به‌دلیل ارایه برخی اصلاحیه‌ها از سوی گروه 1+5، عملی نشد. ادامه مذاکرات به این دور موکول شد. شواهد نشان می‌دهد که مذاکرات سختی در پیش است. اگرچه وزیرخارجه بریتانیا از احتمال دستیابی به توافق گفته است اما هنوز فرانسه موضع‌گیری مثبتی نسبت به مذاکره انجام نداده است. 

روزنامه شرق