ایران پل ارتباطی خاورمیانه با جهان می‌شود؟

آخوندی بخش قابل توجهی از برنامه‌های این وزارتخانه را در افق چهار ساله پیش رو را به گسترش نفوذ حمل و نقل ایران در منطقه اختصاص داده و به نظر می‌رسد در صورت تداوم این مسیر می‌توان انتظار داشت جایگاه ترانزیتی فراموش شده کشور بار دیگر فعال شده و ایران را به عنوان پل ارتباطی منطقه در نظر گرفته خواهد شد.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی وزیر راه و شهرسازی، سهم ترانزیتی ایران در صورت رفع موانع فراسازمانی و در جهت تحقق سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی باید به شکل قابل توجهی ارتقا پیدا کند. تشویق به برقراری خطوط دریایی، هوایی، زمینی و ریلی گردشگری با هماهنگی آژانس‌های مسافرتی اقدام دیگری است که با کنار هم قرار گرفتن الگوهای اقتصادی می‌تواند حمل و نقل ایران را در حوزه ترانزیتی و مسافری به شکل قابل توجهی توسعه بخشد.

بر این اساس در حوزه زیرساخت‌ها و خطوط اصلی ریلی، وزارت راه و شهرسازی ایران آماده شده با انعقاد قراردادهای فاینانس خارجی در راستای احداث قطار سریع‌السیر تهران- قم- اصفهان و برقی کردن خط ریلی تهران- مشهد، گرمسار- اینچه‌برون و تهران- تبریز راه گسترش نفوذ خطوط ریلی ایران را توسعه بخشد.

در کنار آن توسعه ریل به مراکز انبوه بار و همچنین افزایش طول آزادراه‌ها به ۷۵۰۰ کیلومتر، افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر تجاری به ۲۶۳ میلیون تن و ظرفیت فرودگاه‌ها به ۱۴۴ میلیون نفر در پایان برنامه و همچنین افزایش پروازهای خارجی به کشورهای پیرامون از طریق فرودگاه های استان‌های مرزی شرایط را برای ارتقای سطح توانایی حمل و نقل ایران فراهم کند.

در کنار آن وزارت راه و شهرسازی برنامه‌ریزی خواهد کرد که با نوسازی و تکمیل سامانه‌های ارتباطی و کمک‌ناوبری آسمان ایران را به پل ترافیکی بین مناطق اروپا- اقیانوسیه و اروپا- خاورمیانه تبدیل کند.

همان طور که در چهار سال گذشته نیز اقدامات قابل توجهی جهت توسعه بنادر ایران صورت گرفته بود، در دولت دوازدهم نیز توسعه و تجهیز امکانات بنادر، فعال سازی بنادر کوچک، توسعه خطوط ریلی در درون بنادر بزرگ، توسعه پس‌کرانه‌ها و همچنین توسعه و تجهیز پایانه‌های مرزی زمینی، ریلی و هوایی در دستور کار این بخش خواهد بود. در کنار آن به منظور بهبود شرایط برای حضور بخش خصوصی در حمل و نقل ایران، ارتقای رویکرد بازرگانی در این حوزه مورد توجه قرار خواهد گرفت که یکی از اصلی ترین محورهای آن واگذاری مدیریت بنادر کشور به صورت مشارکت عمومی- خصوصی خواهد بود که در این راستا واگذاری عملیات نگهداری و بهره‌برداری از فازهای ۱ و ۲ بندر شهید رجایی در دستور کار این بخش قرار می‌گیرد.

همچنین ایران برنامه دارد با استفاده از جذب سرمایه گسترده داخلی و خارجی فرودگاه امام خمینی و هفت فرودگاه بین‌المللی دیگر را توسعه دهد و همچنین شرایط را برای فعال سازی دوباره فرودگاه‌های کوچک آماده کند. فرودگاه‌هایی که با ورود هواپیماهای ATR توانسته‌اند دگرگونی قابل توجه را در دستور کار خود قرار دهند.

نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی کشور یکی دیگر از اصلی‌ترین اولویت‌های این بخش در چهار سال آینده خواهد بود که کاهش شدت مصرف سوخت در آنها اولویتی مهم در نظر گرفته شده است. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته متوسط طول ناوگان باری باید از ۱۷.۳ به ۱۵ سال، اتوبوس از ۱۲.۷ به ۱۲.۵ سال، مینی‌بوس از ۲۴.۶ به ۱۸ سال و سواری بین‌شهری از ۸.۲ به ۸ سال کاهش پیدا کند. در کنار آن توسعه ناوگان فعال در بخش‌های مختلف نیز اولویتی مهم خواهد بود که افزایش تعداد ناوگان هوایی فعال کشور از ۱۴۸ فروند کنونی به ۲۲۸ فروند در پایان برنامه ششم یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های آن خواهد بود.

همان‌طور که در طول چهار سال گذشته نیز متنوع‌سازی تامین مالی پروژه‌های زیربنایی به عنوان اولویتی جدی مطرح شده، وزارت راه و شهرسازی برنامه دارد با ایجاد منابع مالی پایدار از طریق تخصیص صندوق توسعه حمل و نقل و جلوگیری از پراکندگی تخصیص اعتبارات، تکمیل پروژه‌های اولویت‌دار را سرعت بخشد. در کنار آن اقدام در جهت تشکیل شرکت لیزینگ ریلی برای تامین واگن‌های جدید نیز از سوی این وزارتخانه پیگیری خواهد شد.

در حوزه ریلی همچنین افزایش سهم قطارها در جابجایی ۱۸ درصدی مسافران حومه‌ای و طراحی ۳۳ ایستگاه راه‌آهن برای اجرای سیاست شهرسازی ریل پایه به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های این بخش در طول سال‌های آینده در دستور کار قرار خواهند گرفت.