هرج و مرج شبانه در خیابان‌های تهران

تدبیر24» روزنامه اطلاعات درباره تخلفات رانندگی شبانه در خیابان ‌های تهران به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: رانندگی در تهران به دلیل ترافیک و نوع رانندگی شهروندان آن کار ساده‌ای نیست، اما رانندگی در شب‌ های تهران داستان علی حده‌ای است، داستانی حادثه ای، عجیب و باورنکردنی!‏

 

در گزیده ای از این گزارش می خوانیم:

 

داستان از آنجایی شروع می‌شود که نیروهای پلیس راهنمایی به سمت خانه‌هایشان روانه می‌شوند، حوالی 10 هر شب. در این ساعت، علاوه بر خروج نیروهای پلیس از خیابان‌ها، آرام آرام از میزان ترافیک شبانگاهی کاسته می‌شود. این دو عامل باعث می‌شود تا برخی از رانندگان، خیابان‌ها را محلی برای مسابقه یا تفریح با خودروی خود بپندارند و برخی دیگر نیز بنا به عادت و شاید برای ارضای حس «زرنگی» با خودروی خود و خیابان‌ها، هر کاری بکنند. ‏

دنده عقب گرفتن در اتوبان ‌های شب‌های تهران، امری عادی تلقی می‌شود. مسابقات سرعت خودروها از دیگر مواردی است که شب ‌های تهران را هیجانی‌تر می‌کند! پارک دوبله، عدم رعایت حق تقدم و عبور از چراغ ‌های قرمزی که فاقد دوربین کنترل هستند، از موارد شایع ‌تر است.‏

 

** شب ‌های عجیب تهران

 

راننده خطی مسیر میدان هفت تیر به پل پارک وی در مورد تخلفات شبانه رانندگی می‌گوید: شب‌ها ساعت 10 به بعد که پلیس حضور فیزیکی در خیابان ندارد، فقط مسیرهایی که دوربین وجود دارد، در امان است.

آقای دیگری که مسافر خطی است ادامه می‌دهد: در مناطق مسکونی که دوربین وجود ندارد، شب‌ها بسیاری از رانندگان هرطور که راحت هستند رانندگی می‌کنند و اساسا هیچ مقرراتی را رعایت نمی‌کنند. وی به تصادفی که اخیرا در نزدیکی منزلش رخ داده اشاره می‌کند و می‌گوید: دو خودروی سواری در یک خیابان فرعی با هم کورس گذاشته بودند که یکی از آنها به داخل پیاده رو منحرف و وارد یک سوپرمارکت شد. ‏

خانم ن. که دیگر مسافر خطی است، جریمه ‌ها را کم می‌داند و معتقد است که این ارقام برای بسیاری از افراد جامعه پول تو جیبی است و برای همین تاثیری در کاهش تخلفات ندارد. او معتقد است متخلف باید نقره داغ شود تا شاید تخلف خود را تکرار نکند. ‏

 

مهدی 29 ساله با خودروی شخصی خود شب‌ها مسافرکشی می‌کند.

 

آقای م. الف هم مسافرکش شخصی است. او نیز معتقد است عامل اصلی ترافیک، رانندگی بد است و نه هیچ چیز دیگر. وی از رانندگی بانوان بسیار گله مند است و معتقد است رانندگی کاری مردانه است و بهتر است خانم‌ها رانندگی نکنند.

 

** تخلفات لاکچری!‏

 

همه ما خودروهای گران قیمتی را دیده‌ایم که در حال تخلف رانندگی هستند. از سرعت بالا و ویراژ دادن در اتوبان ‌ها تا نزدن راهنما و پاک دوبله. یک نگاه سنتی در جامعه وجود دارد که هر کسی متمول ‌تر است، حتما مبادی قانون است، اما این کلیشه همیشه با واقعیت تطبیق نمی‌کند.‏

‏این نوع تخلف به ویژه مقابل سوپرمارکت‌ها، غذاخوری ‌ها و فروشگاه ‌هایی که بیشتر مورد رجوع هستند، اتفاق می‌افتد. توقف دوبل و تریپل در مقابل فروشگاه‌ ها و غذاخوری‌ها، به قدری در ترافیک شب‌ های تهران موثر است که خود یک گزارش مستقل از علت‌ ها، انگیزه‌ ها و دلایل عدم برخورد با آن می ‌طلبد.‏

 

** پارک دوبله در مقابل غذاخوری ‌ها

 

یک شب وسط هفته مقابل اغذیه فروشی ‌های خیابان ستارخان قیامت است. مردی میانسال خودرو نسبتا گرانقیمت خود را مورب، پشت دو خودروی دیگر در لاین میانی خیابان پارک کرده، تا برای خرید غذا به یکی از فروشگاه‌ ها برود. ‏

صدای بوق اعتراض خودروهای در حال‌گذر در خیابان ستارخان به گوش می‌رسد و مرد میانسال به همراه خانواده‌اش به داخل یکی از اغذیه فروشی‌ها می‌رود.

‏

در خیابان سهروردی تقاطع شهید قندی هر شب همین موضوع تکرار می‌شود. از آنجایی که محل تجمع غذاخوری دقیقا سر پیچ است، این موضوع ترافیک بیشتری ایجاد می‌کند. بسیاری از کسانی که مجبورند این مسیر را هر شب طی کنند، از راه‌های فرعی و کوچه، میان بر می‌زنند تا گرفتار ترافیک نشوند. ‏

یک پسر جوان به همراه دوستانش به گونه‌ای مقابل آبمیوه فروشی توقف کرده‌اند که تقریبا راهی برای عبور خودروها وجود ندارد. راننده قصد دارد، منتظر بماند تا یکی از خودروهای پارک شده از پارک بیرون بیاید، تا جای آن پارک کند. او در برابر اعتراض خودروهای پشت سر خود، ناسزاهایی را بیان می‌دارد. بالاخره یکی از خودروها از پارک در میآید و پسر جوان جای او پارک می‌کند.‏

این داستان تکراری شبانه، در نقاط دیگر شهر هم دیده می‌شود. آبمیوه و ویتامینه فروشی‌های خیابان حافظ دیگر موردی است که با وجود عریض بودن خیابان، هر شب ترافیک و بوق و هیاهو دارد. مرد مسنی به همراه خانواده خود در کنار خیابان پارک دوبل کرده و مشغول نوشیدن آبمیوه هستند.

خانم مسنی در پیاده روی خیابان سهروردی به گزارشگر روزنامه اطلاعات می‌گوید: در نزدیکی منزل ما چند غذا خوری کنار هم وجود دارد، این غذاخوری‌ ها شب ‌ها پاتوق بسیاری از مردم است. متاسفانه همه می‌خواهند دقیقا جلوی در غذاخوری مورد نظر توقف کنند و ترافیک وحشتناکی ایجاد می‌کنند، در حالی که چند متر جلوتر همیشه جای پارک وجود دارد و این عاملی است که ما هر شب با آن درگیر هستیم.

 

** خلاف در مقابل دیدگان پلیس!‏

 

متاسفانه وضعیت شبانه مقابل غذاخوری‌ ها به گونه ‌ای است که شائبه همکاری برخی از ماموران با صاحبان فروشگاه ‌های اغذیه را ایجاد می‌کند. بعضا حتی مشاهده شده پارک‌های دوبل و بسته شدن خیابان در حالی صورت گرفته که پلیس در محل حضور داشته است.

 

** رانندگی و خرده بورژ وازی

 

حسین پایین محلی کارشناس فرهنگی در این مورد می‌گوید: بیشک مردمی که در یک جامعه زندگی می‌کنند دارای هنجارهای مشترکی هستند که البته برخی از این هنجارها ریشه در پیشینه تاریخی و فرهنگی دارد و برخی از ارزش‌ها حاصل قانون است، و برخی دیگر نیز عرف است که می‌ توان در نگاه روسو از آن به قرارداد اجتماعی یاد کرد.

این فعال فرهنگی، تخلف در حوزه رانندگی را پا گذاشتن بر‌ ارزش ‌های جامعه می‌خواند و می‌گوید: تخلف رانندگی هر ساله در کشور خسارات مالی، معنوی و انسانی بسیاری به جا می‌گذارد که هزینه زیادی را به جامعه تحمیل می‌کند. از مجریان قانون نیز انتظار می رود اقدامات پیشگیرانه و همین‌ طور سختگیرانه‌ای را نسبت به اعمال قانون داشته باشند.

‏

وی در پایان گفتگوی خود با گزارشگر روزنامه اطلاعات تاکید می‌کند: این احساس که من پول دارم پس هرچه بخواهم می‌خرم، درخود این پیام را دارد که پس هر کاری هم بخواهم انجام خواهم داد.‏

 

** حق دارند!‏

 

آریا در یک نمایشگاه خودرو در خیابان سهروردی کار می‌کند. او معتقد است، کسی که برای خرید یک خودرو صدها میلیون یا حتی بیش از یک میلیارد تومان هزینه می‌کند، می‌خواهد از امکانات آن خودرو که از جمله آن سرعت بالاست استفاده کند.

او می‌گوید: خود شما هم اگر چنین مبلغی را برای تهیه خودرو هزینه کرده باشید، به خودتان این حق را می‌دهید که هر جا لازم بود توقف کنید، با هر سرعتی رانندگی کنید و پشت چراغ قرمز نایستید! این افراد مالیات بیشتری می‌دهند، پس حق دارند!‏

 

**دور دور، تفریح و مزاحمت ‏

 

برخی خیابان‌ های محله ‌های مرفه، محلی برای تفریح صاحبان خودروهای گران قیمت شده است. در این خیابان ‌ها، شما می‌توانید در فاصله زمانی اندک، یک خودرو را بارها ببینید. در واقع این خودروها در مسیری مشخص می‌گردند و راکبان آن در حال بازی با همدیگرند. ‏

 

** جریمه ‌ها کارساز نیست

 

افشین امیری روانپزشک در این مورد معتقد است: اگر دفعه اولی که فرد خلافکار مرتکب تخلف شد، جریمه شود، تکرار نمی‌کند، اما از سویی این جریمه یا تنبیه باید ارتباط زمانی داشته باشد، یعنی اگر بلافاصله بعد از انجام تخلف جریمه نشود، اثر آن خیلی کم است.

به گفته این روانپزشک، دو گروه رفتار قابل تفکیک هستند. گروه اول رفتارهای سازگارانه که شامل همه رفتارهایی که است که ما خوب می‌پنداریم. مثل اهل خانواده بودن، رعایت قانون و... گروه دوم رفتارهای غیرانطباقی و ناساگارانه هستند.

این نوع رفتارها همانطور که از اسمش پیداست، رفتارهایی هستند که خلاف و علیه عرف و قانون صورت می‌گیرند. به گفته دکتر امیری، شکل گیری رفتارها در هر دو گروه ابتدا با یادگیری در اجتماع و خانواده است. فرد اولین بار شبیه این رفتار را می‌بیند و یاد می‌گیرد؛ اما ادامه آن به تقویت مثبت یا منفی ارتباط دارد، به عبارت دیگر به نتیجه‌ای که از رفتار خود می‌بیند. اگر رفتار موجب عواقب بد شد، برای فرار از تنبیه از آن دوری می‌کند و برعکس اگر پاداش گرفت،آن را ادامه می‌دهد.‏

 

** رفتار به وسیله «پیامد» کنترل می‌شود‏

 

اما فرد خاطی چرا به تخلف ادامه می‌دهد. این استمرار به دلیل پاداشی است که از تخلف دریافت می‌کند. مثلا زودتر به مقصد می‌رسد، یا وقتی پارک دوبله می‌کند، هم در وقت خود و هم احتمالا در هزینه پارکینگ سود می‌برد، بدون اینکه عواقبی برایش داشته باشد. ‏

افشین امیری در پایان گفتگوی خود با گزارشگر روزنامه اطلاعات تاکید می‌کند: در نهایت اینکه هر رفتار با «پیامد» کنترل می‌شود و اگر می‌خواهیم رفتار رانندگی اصلاح شود، باید پیامدهای آن را واقعی کنیم.‏