تامین معیشت مردم در شرایط کنونی یکی از چالش های پیش روی دولت دوازدهم است. مسئله ای که باید در قالب سه راهبرد کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در طول چهار سال دوم دولت دوازدهم مورد توجه قرار گیرد
تدبیر24»رهبر معظم انقلاب نیز در برخی سخنرانی ها و بیانات خود بارها به مسئله
معیشت اشاره کرده و دغدغه خود را در این زمینه برای کارگزاران نظام تبین
کرده اند.هر چند که برخی مساله اقتصاد و معیشت را براساس شرایط زمانی به
آرمان های اصلی یا فرعی انقلاب، تقسیم می کنند اما تحلیل محتوای سخنان حضرت
آیت الله خامنه ای در زمینه عدالت اجتماعی، برابری و اقتصاد مقاومتی نشان
از آن دارد که معیشت مردم می تواند بخشی از آرمان اصلی و هندسه انقلاب
محسوب شود.
1- هر چند که تئورسین های نخستین سال های انقلاب با
مقایسه انقلاب ایران و روسیه اعلام کردند انقلاب کشورمان ، انقلاب نان نیست
و ایمان در آن نقش اول را دارد اما معنایش این نیست که انقلاب برای زندگی ،
اقتصاد، نان و رفاه مردم هیچ گونه برنامه ای ندارد. واکاوی سخنان و گفت
وگوهای بنیان گذار انقلاب در زمینه های مختلف حکایت از آن دارد امام (ره)
توجه ویژه ای به طبقات محروم و مستعضف جامعه داشت.
همچنین در این زمینه
تحلیل دیدگاه مقام معظم رهبری در تبیین آرمان های نظام اسلامی و ابلاغیه
کلی سیاست های اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر انقلاب حکایت از آن دارد که
اقتصاد و رسیدن به پیشرفت اقتصادی از مهمترین دغدغه های رهبر انقلاب است.
معیشت
و تامین آن برای شهروندان جامعه نباید یک هدف فرعی در نظام تعریف شود بلکه
هدف غایی و اصلی هر دولتی نخست تامین رفاه و معیشت شهروندان است.
2-
در یک دهه گذشته کشور در رکود گرفتار و بسیاری از کارگاه های تولیدی تعطیل
شدند؛ نتیجه چنین اقتصادی بیکاری گسترده و پایین آمدن قدرت خرید مردم بود.
در این زمینه انکار مشکلات اقتصادی و ارائه آمار غیر واقعی نه تنها کمکی
در زمینه معیشت به شهروندان نمی کند بلکه موجب می شود حس بی اعتمادی نسبت
به دولت در میان مردم رواج پیدا کند.
رونق اقتصادی یکی از مهمترین
اموری است که باید در زمینه تامین معیشت در دستور کار قرار گیرد. در چنین
شرایطی است که رهبر انقلاب تامین معیشت و شکوفایی اقتصاد ایران را نیازمند
جهاد همگانی می دانند؛ جهادی که باید در آن تمامی گروه ها و جناح های سیاسی
همدل و همراه همدیگر باشند.
3- دولت برای تامین رفاه نسبی
شهروندان در کوتاه مدت باید اولویت را بر توزیع برخی اقلام کالایی در میان
گروه های پایین جامعه قرار دهد تا از این طریق به سبد خانوار اقشار ضعیف
جامعه کمک کند .
هر چند که این سیاست تا حدودی در دولت های نهم و دهم
دنبال شد اما کم توجهی، نبود برنامه های جدی در کنار کمک به شهروندان، موجب
شد تا معیشت پایدار به فراموشی سپرده شود. چنین سیاست هایی هیچ گاه پایدار
نبوده و با کاهش ارزش پول ملی و تورم این برنامه ها کارکرد اصلی خود را از
دست داد.
4- پس از تامین رفاه و کمک به هزینه های جاری خانوارها در
قالب برنامه های کوتاه مدت دولت باید سیاست خود را بر حل معضل بیکاری و
ایجاد طرح های اشتغالزایی قرار دهد. در این شرایط است که حل مساله معیشت به
همراه رفع بیکاری می تواند به عنوان نسخه شفابخش برای معیشت مردم مورد
توجه قرار گیرد.
افزون بر حل مشکل بیکاری بهبود دستمزد شاغلان جامعه
یکی دیگر از اموری است که ضرورت ایجاب می کند در برنامه های میان مدت باید
مورد توجه قرار گیرد زیرا تنها نبود شغل و بیکاری نیست که تاثیر فراوانی در
معیشت مردم دارد، بلکه قدرت خرید و دریافتی یک فرد نیز در این زمینه بسیار
مهم است.
5- پس از اجرایی شدن برنامه کوتاه و میان مدت باید دولت
همزمان بر طرح های بلند مدت تاکید داشته باشد که یکی از این طرح ها مساله
معیشت پایدار
است . در این شیوه از معیشت اصل بر ایجاد رزق و روزی و
ثروت برای افراد یک منطقه و نابودی فقر خواهد بود ، با اتخاذ این رویکرد می
توان امید داشت شهروندان و نسل های آتی دارای فرصت های شغلی پایدار خواهند
بود.
در معیشت پایدار باید دارایی های معیشتی به عنوان مهمترین مولفه
در نظر گرفته شوند. دارایی معیشتی شامل سرمایه طبیعی، سطح مهارت، علم،
بهداشت و سلامت ، تحصیلات، شبکه پشتیبان و سرمایه مالی شهروندان هر کشور
است که در نهایت مورد استفاده دولت ها قرار می گیرد.