آقای «برجام»

سوابق تحصیلی دانشگاهی ظریف از سال 1356 در دانشگاه ایالتی «سانفرانسیسکو »در رشته روابط بین‌الملل شروع و تا سال 1367 با اخذ دکتری مطالعات بین‌المللی (روابط و حقوق بین‌الملل) از دانشگاه «دنور »آمریکا ادامه یافت .

این دیپلمات دارای سوابق سیاسی و مدیریتی طولانی در وزارت امور خارجه است که از جمله می‌توان به مسئولیت وزارت امور خارجه و ریاست هیات مذاکرات هسته‌ای در دولت  اول تدبیر و امید، معاونت حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه به مدت 10 سال (1371 تا 1381)، سفیر و نماینده دائم در سازمان ملل متحد در نیویورک به مدت 5 سال (1381 تا 1386) و ... اشاره کرد.

 وی در دوران وزارت  خارجه مفتخر به دریافت نشان درجه یک لیاقت شده و هر سال به عنوان وزیر و یا دستگاه نمونه شناسایی شده و پیش از آن نیز در دوره معاونت و سفارت  چندین بار به عنوان مدیر نمونه ملی و دستگاهی انتخاب شده است .

این دیپلمات در مدت حضورش در دستگاه دیپلماسی کشور مسئولیت‌های گوناگون و مهم بین‌المللی نیز برعهده داشته که مهمترین آنها رئیس کمیته حقوقی مجمع عمومی ملل متحد، رئیس کمیسیون فرهنگی یونسکو، عضو گروه حقوقدان برجسته اصلاح منشور سازمان کنفرانس اسلامی، معاون مجمع عمومی ملل متحد، رئیس کمیسیون خلع سلاح ملل متحد و رئیس کمیته سیاسی دوازدهمین اجلاس سران عدم تعهد در «دوربان» است.

وی مسئولیت سیاسی برگزاری اجلاس سران کنفرانس اسلامی در تهران و ریاست ستاد گرزاری اجلاس تاسیسی بین‌المجالس اسلامی در تهران را نیز به عهده داشته است .

سابقه تدریس محمدجواد ظریف در دانشگاه به بیش از دو دهه باز می‌گردد و او به عنوان استاد میهمان در دانشکده روابط بین‌الملل  وزارت خارجه و  دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تدریس کرده است .

این دیپلمات شناخته شده کشورمان در عرصه بین الملل  دارای تالیفات متعددی به صورت مقاله و کتاب درخصوص موضوعاتی چون دیپلماسی چندجانبه، سازمان‌های بین‌المللی، مسائل سیاسی و امنیتی، خلع سلاح و... به زبان‌های فارسی و انگلیسی است که در نشریات معتبر داخلی و بین‌المللی منتشر شده است.

 محمد جواد ظریف همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد برای بار دوم از سوی رییس‌جمهور به عنوان وزیر پیشنهادی برای تصدی مسئولیت دستگاه دیپلماسی به مجلس شورای اسلامی معرفی شد .

چهارشنبه هفته گذشته بررسی برنامه‌های محمد جواد ظریف به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه در دستور کار مجلس قرار  گرفت، در این جلسه محمد علی پورمختار نماینده بهار و کبودرآهنگ در مجلس شورای اسلامی، محمد رضا پور ابرهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، محمدجواد ابطحی نماینده مردم خمینی شهر در مجلس، حسین رضازاده عضو فراکسیون امید، بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید، زهرا ساعی نماینده تبریز  و طیبه سیاوشی نماینده مردم تهران به عنوان مخالفان و موافقان وزیر امور خارجه دولت دوازدهم صحبت کردند .

از نکات حاشیه‌ای مراسم بررسی برنامه های وزیر امورخارجه در مجلس خطاب کردن وی به عنوان « آقای برجام» از سوی ابطحی نماینده خمینی شهر بود .  او حین سخنان خود  به عنوان مخالف سکانداری مجدد ظریف بر دستگاه دیپلماسی کشور ، تا اندازه ای وزارت امورخارجه و عملکرد ظریف را مورد انتقاد قرار داد که وقتی می خواست ظریف را مورد خطاب قرار دهد، به اشتباه به وی گفت «آقای برجام»

البته او وقتی اظهاراتش تمام شد و از پشت تریبون کنار رفت به سمت ظریف رفت و با او مصافحه و دیده بوسی کرد.

 همچنین در حین سخنرانی محمد جواد ظریف در صحن مجلس  شورای اسلامی هنگامی که وی که درباره دستاوردهای برجام سخن می گفت و این که تاکنون چه موانعی به واسطه برجام از سر راه کشور  برداشته شده است، عبدالله سامری نماینده خرمشهر با صدای بلند فریاد زد :«دروغ است، دروغ.»در این لحظه تعدادی از نماینده ها به سمت نماینده خرمشهر رفتند اما  او بار دیگر هتاکی کرده و با صدای بلند فریاد زد « ...، اقتصاد خراب شده، دروغ است».

البته این نماینده بعد از این جلسه در مصاحبه با خبر آنلاین گفت :من فحاشی نکردم ! من به آماری که وزیر ارائه کرد اعتراض کردم که این آمار کذب است و درست نیست. من مگر بچه ام که فحاشی کنم.

او در واکنش به این موضوع که خبرنگاران صدای ناسزاگویی وی را شنیده‎اند و دیده اند که دلخوش یکی دیگر از نمایندگان مجلس جلوی دهان وی را گرفته است، گفت: من اعتراض کردم. فحاشی نکردم!

روز شنبه و در آغاز روز چهارم بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی کابینه دوازدهم، «عبدالله سامری» به سمت  صندلی محمد جواد ظریف رفت و  با  او دیده بوسی کرد. خبرنگاران حاضر در مجلس از این اتفاق به عنوان دلجویی نماینده خرمشهر از ظریف یاد کردند .

وزیر امور خارجه کشورمان نیز روز چهارشنبه  هفته گذشته در بخشی از سخنان خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی ضمن پاسخ دادن به  برخی از اظهارات نمایندگان مخالف خود تصریح کرد : با یاری و همفکری شما سیاست‌های اعتمادسازی در منطقه را با جدیت دنبال می‌کنم و حمایت موثر از کارآفرینان داخلی در بازارهای منطقه را دنبال خواهم کرد. اعتمادسازی با همسایگان ضرورتی انکارناپذیر است. این ضرورت را در برنامه‌ها و ساختار وزارت خارجه مدنظر قرار داده‌ام.

این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد : ایجاد زمینه‌های لازم برای حضور موثر اقتصاد کشور به ویژه بخش خصوصی کشور در زنجیره اقتصاد جهانی، تقویت رابطه با قدرت‌های نوظهور و همسایگان و کشورهای اروپایی و توجه به ظرفیت‌های اقتصادی بازارهای جدید برای دستیابی به اهداف بسیار مهم است.

به گفته وی، اجتناب از تصمیمات و حرکت‌های شتاب‌زده، خودباوری، اتکای به خردجمعی، استقبال از نقد سازنده، همفکری نهادینه با نخبگان دانشگاهی و نمایندگان مجلس، راستگویی در ارتباط با مسئولان و مردم و تنظیم مطالبات عمومی بر مبنای واقعیات، راهنمای جهت‌گیری اجرایی وزارت خارجه خواهد بود.

ظریف ادامه داد:  در پیشبرد سیاست‌ها و برنامه‌ها با موانعی هم از درون و هم از بیرون کشور روبرو هستیم. ملاحظات جناحی، شتابزدگی در تحلیل شرایط پیچیده، عدم انضباط در کلام و گفتار مربوط به مناسبات خارجی از جمله آنها است .

او در واکنش به اظهارات نماینده خمینی شهر در مجلس که مدعی شده بود  ظریف به دنبال این است که در حوزه ی کاری اش تک صدایی ایجاد کند ، تصریح کرد : جناب آقای ابطحی بنده حتما آخرین نفری خواهم بود که تک صدایی را در این کشور به صلاح می‌دانم، بنده چند صدایی را مناسب می‌دانم. البته اقدامات موازی و هماهنگ در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی از چالش‌های دیپلماسی است که باید در دوره جدید با هم‌افزایی و اقناع حل شود.

 محمد جواد ظریف در برنامه پیشنهادی خود به مجلس شورای اسلامی که در رسانه ها نیز منتشر شده با اشاره به دستاوردهای دستگاه دیپلماسی کشور در چهارسال اخیر به برخی از چالش‌های پیش روی سیاست خارجی کشور در عرصه منطقه ای و جهانی اشاره  کرده و در قالب راهبردهای کلان و عملیاتی به توضیح برنامه چهارسال آتی خود در دستگاه سیاست خارجی کشور پرداخته است که متن کامل این برنامه در اینجا قابل مشاهده است .

ظریف در برنامه پیشنهادی خود در تشریح دور نمای شرایط روابط خارجی در پایان دولت دوازدهم آورده است :

در شرایط سیال جهان در حال گذار کنونی، به دلیل تکثر کنشگران و ابزارها، عوامل گوناگون و بعضا ناشناخته ای تحولات روابطخارجی را رقم می‌زنند که بسیاری از آنها در اختیار طراحان وتصمیم گیرندگان هیچ کشور و یاحتی مجموعه کشورها در جامعه جهانی نیست.برهمین مبنا برنامه‌ دولت باید به شدت پویا و منعطف بوده و توان واکنش فوری در برابر رویداداهای غیر قابل پیش بینی را داشته باشد. در باز طراحی ساختار وزارت امورخارجه، ضمن چابک سازی وپاسخگویی به نیازای جدید ( منجمله تقویت دیپلماسی اقتصادی) ساختارهای مناسبی برای پایش روندها و تحولات و پاسخگویی سریع به رویدادهای غیر قابل پیش بینی منظور شده است.

بر اساس برنامه  سیاست خارجی ، به یاری خدا و با هماهنگی و انسجام داخلی، در پایان دولت دوازدهم روابط با کشورهای همسایه گسترش و در موارد ضروری اصلاح شده ، ساز و کاری برای گفت وگوی منطقه‌ای در خلیج فارس توافق و اجرا گشته، طراحی‌های مشترک و اقدام هماهنگ برای بهره برداری بهینه از فرصت‌ها و مقابله مشترک و هم افزا با چالش‌هایی از قبیل افراط ، فرقه گرایی و خشونت عملیاتی گشته، گامهای متقابل اطمینان ساز در حوزه‌های مورد توافق کشورهای منطقه اتخاذ شده و پیوندهای گسترده‌تر اقتصادی، محی طزیستی، فرهنگی و مردمی نهادینه خواهد شد.

با پیگیری هوشمندانه و هدفمند اجرای برجام در جهت منافع ملی و جلوگیری از اقدامات تخریبی مخالفین، محدودیت‌های بیشتری طبق برنامه زمان بندی شده برجام،  قبل از پایان دولت دوازدهم به صورت قانونی و خودکار رفع شده، با ایجاد اطمینان از کارآمدی برجام در فضای اقتصادی بین‌المللی و اتخاذ اقدامات ضروری برای روزآمد کردن نظام بانکی، موانع روانی – عموما غیر تحریمی- برای بهره برداری جدی‌تر از بازارهای مالی و سرمایه بین‌المللی رفع خواهد شد و با تلاش دانشمندان ایرانی با بهره برداری از پیشرفته‌ترین فن آوری جهانی، صنعت هسته‌ای در حوزه راکتور تحقیقاتی اراک و برنامه تحقیق و توسعه دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای خواهد شد. با تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی و با ایجاد انسجام، هماهنگی و هدفمندی لازم در روابط خارجی فعالان اقتصادی، زمینه برای حضور موثر و هوشمندانه اقتصاد کشور در زنجیره ارزش جهانی فراهم شده و آثار این توفیق در جذب سرمایه و فن آوری وافزایش صادرات غیر نفتی و خدمات فنی و مهندسی و در نتیجه کمک به تولید و اشتغال موثر فراهم خواهد شد.