استان سیستان وبلوچستان جوانترین استان کشور و استان گیلان پیرترین استان کشور است.
تدبیر24»اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران درخصوص میانگین و میانه سنی جمعیت استانهای کشور نشان میدهد هماکنون استان سیستان وبلوچستان جوانترین استان کشور به لحاظ جمعیتی و استان گیلان پیرترین استان در میان ۳۱ استان کشور است.
میانگین سنی جمعیت ایران در سال ۱۳۹۵ برابر ۱/ ۳۱ سال محاسبه شده که در مقایسه با سال ۱۳۹۰، معادل ۳/ ۱ سال افزایش را نشان میدهد. در سال ۱۳۹۵ میانگین سنی مردان برابر ۹/ ۳۰ و زنان ۳/ ۳۱ سال بوده است. میانه سنی جمعیت ایران در سال ۱۳۹۵ برابر ۳۰ سال است که در مقایسه با سال ۱۳۹۰ در مجموع ۳ سال افزایش را نشان میدهد.
همچنین میانگین سنی جمعیت کشور در استان سیستان و بلوچستان، جوانترین استان به لحاظ میانگین سنی، معادل ۵/ ۲۳ سال است؛ بعد از استان سیستان و بلوچستان استانهای هرمزگان و کهکیلویه وبویر احمد به ترتیب با میانگین سنی ۱/ ۲۷ و ۶/ ۲۸ سال جوانترین استانهای کشور به لحاظ میانگین سنی هستند. این در حالی است که میانگین سنی در پیرترین استان کشور، گیلان، برابر با ۵/ ۳۵ سال گزارش شده است که بعد از گیلان، استانهای مازندران و تهران به ترتیب با میانگین سنی ۳۴ و ۲/ ۳۳ سال، پیرترین استانهای کشور محسوب میشوند.
استان سیستان و بلوچستان و همچنین استانهای هرمزگان و کهکیلویه و بویر احمد به واسطه مسائلی همچون سطح بالای محرومیت (محرومیتهای شغلی، بهداشتی، آموزشی، درمانی و. . . ) و همچنین نامساعد بودن شرایط آب و هوایی جزو استانهای مهاجر فرست محسوب میشوند و همین موضوع یکی از عواملی است که منجر به پایین بودن میانگین سنی در این استانها شده است، البته نرخ زاد و ولد در این استانها نیز بهطور قطع یکی از مهمترین عوامل جوانتر بودن جمعیت در آنها در مقایسه با سایر استانها میتواند باشد. بنا بر اعلام مرکز آمار، هماکنون کمتر از ۵۰ درصد جمعیت در استان سیستان و بلوچستان شهرنشین هستند.
این درحالی است که همچنین مهاجرتپذیری برخی دیگر از استانها مانند استانهای مازندران و گیلان که به دلیل شرایط مناسب آب و هوایی یکی از اصلیترین مقصدهای مهاجرت معکوس از پایتخت و نواحی با شرایط آب وهوایی نامساعد هستند نیز میتواند بهعنوان یکی از دلایل قوی در افزایش میانگین سنی این استانها موثر باشد. هماکنون بسیاری از متقاضیان مهاجرت معکوس از شهرهای آلوده وصنعتی به شهرهای شمالی، بازنشستگان و سالمندانی هستند که تمایل دارند در شهرهای خوش آب و هوای شمالی سکونت کنند و این عامل بهطور قطع یکی از عوامل موثر در افزایش میانگین سنی در این استانها محسوب میشود.
براساس تعریف مرکز آمار ایران، میانگین سنی، متوسط سن افراد یک جامعه است و از تقسیم مجموع حاصلضربهای هریک از سنین منفرد در فراوانی افراد در آن سن به کل جمعیت، حاصل میشود. به گزارش «دنیای اقتصاد» میانگین سنی جمعیت فعلی کشور حاکی از نیاز مبرم جامعه ایرانی به تامین مسکن مصرفی است؛ میانگین سنی اعلام شده از سوی مرکز آمار کشور نشان میدهد هماکنون متوسط سنی جمعیت در کشور یعنی جمعیت ۱/ ۳۱ ساله، از آنجا که در سن تشکیل خانواده وازدواج قرار دارد، ضرورت تامین واحد مسکونی مصرفی در مناطق مختلف کشور را بیش از پیش نمایان میکند.
به اعتقاد کارشناسان، لازم است سیاستگذاران حوزه مسکن با توجه به این آمار، سیاستها وبرنامههای منسجمتری را برای پاسخ به نیاز مصرفی مسکن در کشور طراحی و عملیاتی کنند، چراکه متوسط سن جمعیت کل کشور حاکی از قرار گرفتن گروههای زیادی از افراد در فهرست متقاضیان خانهاولی است. همچنین آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار نشان میدهد، برای هر دو جنس (زن و مرد) میانگین سنی در نقاط شهری به مراتب بیشتر از نقاط روستایی است. میانگین سنی مردان و زنان در نقاط شهری به ترتیب برابر ۳/ ۳۱و ۶/ ۳۱ سال و در نقاط روستایی ۷/ ۲۹و ۵/ ۳۰ سال است.
نکته قابلتوجه اینکه میانگین سنی زنان اندکی از میانگین سنی مردان بالاتر است. این موضوع به دلیل بالاتر بودن امیدزندگی زنان در مقایسه با مردان است. انتظار میرود در سالهای آتی با افزایش شکاف امید به زندگی بین زنان و مردان و زنانه شدن سالمندی جمعیت، فاصله موجود بین میانگین سنی زنان از میانگین سنی مردان همچنان بیشترشود.