حسین بختیاری ادامه داد: حضور شما را در رأس سازمان با تفکر مترقیانه فعالسازی بخشهای مختلف از جمله صنایع دستی و گردشگری و میراث فرهنگی بهصورت عادلانه و با بهکارگیری همه ظرفیتها، فرصت مناسبی برای شکوفایی سازمان تلقی میکنیم. تعبیر زیبا و مناسب شما از صنایع دستی و میراث فرهنگی بهعنوان دو بال برای جهش بخش گردشگری، نشان از تدبیر مدبرانه و توجه به همه بخشها برای رشد و شکوفایی همزمان سازمان دارد.
او گفت: قطعا بهطور همزمان بهکارگیری همه ظرفیتهای بخشهای سهگانه سازمان، ضامن تحقق عادلانه و واقعی برنامههای شما خواهد بود. به همین دلیل تأکید میشود که در برنامهریزی و سیاستگذاری همه بخشها باید بهصورت عادلانه مورد حمایت و توجه قرار گیرند تا منویات نظام و دولت بهطور حداکثری در این حوزه محقق شود.
دبیر شورای عالی تشکلهای صنایع دستی بیان کرد: اقدامات مخرب و غیرکارشناسانه در دولتهای هفتم، هشتم، نهم و دهم در حوزه صنایع دستی باعث رکود و عقبماندگی و انفعال صنایع دستی ایران شده و تحرکات اخیر در دولت یازدهم نیز بهطور کامل نتوانسته این جاماندگی را جبران کند. به همین دلیل، این حوزه بویژه در بخش بازرگانی و صادرات برای تحول بیشتر در تولید، باید مورد توجه قرار گیرد. برنامههای مختلف از جمله فعالسازی فروش و صادرات، برگزاری نمایشگاهها و ساماندهی تولید، صدور مجوزها، اعطای تسهیلات بانکی و اخذ امتیاز، ثبت شهرهای جهانی و برگزاری اجلاس هجدهم شورای جهانی در اصفهان، تدوین و تصویب طرح حمایت از اساتید و هنرمندان صنایع دستی در مجلس، از برنامههای معاون صنایع دستی در دولت یازدهم بوده که البته با تصویب و اجرای مناسب طرح حمایت از اساتید و هنرمندان، میتواند در رونق تولید و صادرات صنایع دستی، همچنین ارائه خدمات حمایتی به هنرمندان از جمله مسئله مالیات بر ارزش افزوده، بیمه، راهاندازی صندوق توسعه صنایع دستی، موثر و کارساز باشد.
تعامل دولت و بخش غیردولتی در صنایع دستی امری لازم است
بختیاری با بیان اینکه بازرگانی، صادرات صنایع دستی و مشارکت دولت و بخش غیردولتی میطلبد تا با اخذ مجوزهای لازم برای راهاندازی هلدینگ صنایع دستی، رکود و عقبماندگی این بخش را جبران شود، گفت: تعامل دولت و بخش غیردولتی در این حوزه، امری لازم و ضروری بهشمار میرود که مدیریت مدبرانه رئیس سازمان را نیاز دارد.
او همچنین با اشاره به فعالسازی دفتر امور بینالملل در معاونت صنایع دستی، ادامه داد: مدتی است که با ایجاد دفتر غرب آسیا در تهران، این امر محقق شده است. ایران میتواند برای مشارکتها در سرمایهگذاری خارجی در حوزه صنایع دستی کارساز باشد. همچنین مشارکت انجمنها و سازمانهای غیردولتی در ثبت جغرافیایی آثار صنایع دستی و حمایت از فعالیت این بخش میتواند در ثبت جهانی صنایع دستی ایران بسیار موثر باشد.
دبیر شورای عالی تشکلهای صنایع دستی با بیان اینکه این اقدامات بدون تدابیر معاون صنایع دستی امکانپذیر نبود، اظهار کرد: امیدواریم راهاندازی بازارچه، مجتمعها، خانهها و گالریهای صنایع دستی که بخشی از آن در دولت یازدهم محقق شد، به رونق تولید و فروش صنایع دستی با قوت و سرعت بیشتری، بویژه با مشارکت سازمانهای دیگر از جمله شهرداریها و نهادهای دولتی و بخش خصوصی ادامه پیدا کند.
بختیاری در بخش دیگری از صحبتهایش به برگزاری حراجهای نظارتشده آثار صنایع دستی اشاره کرد و گفت: برگزاری این حراجیها گام دیگری در جهت رشد صنایع دستی بهشمار میرود که باید مورد توجه قرار گیرد.
او همچنین اعلام کرد: برگزاری جلسات و تشکیل اتاق فکر با حضور فعالان صنایع دستی بهطور منظم میتواند به مشارکت در سیاستگذای در این حوزه کمک کند. اگر میخواهیم ضرورت توجه به صنایع دستی را یادآور شویم، باید بگوییم همانطور که در دولتها به ثروت نفت و معادن توجه شده، باید به ثروت نمایان هزاران میلیاردی صنایع دستی نیز توجه شود و آن را جدی بگیریم.
صنایع دستی در دولت یازدهم جراحی شد
ناصری نایب - رئیس مجمع هنرمندان صنایع دستی و اتحادیه کرمانشاه - نیز گفت: در دولت یازدهم نگاه ویژهای به صنایع دستی شد و تشخیص دادند که در این حوزه باید جراحی انجام شود. آقای نامورمطلق - معاون صنایع دستی - این جراحی را شروع کرد و با پیوند علم، به این کار استمرار بخشید و در حال حاضر ما در نیمه راه هستیم.
او ادامه داد: نگاه اجتماعی نسبت به صنایع دستی با وجود جراحیهای انجامشده به جایگاه خود نرسیده است. تشکل فراکسیون صنایع دستی در مجلس، تعامل با آموزش و پرورش که نهادی بنیادین است، مدیریت مستحکمی را برای استمرار کار میطلبد. به همین دلیل نیازمندیم که این دوره نقاهت را مدیریت کنیم.
ناصری ادامه داد: صنایع دستی در نگاه اجتماعی، ضعیف است. به همین دلیل نیاز به اعتباری برای تبلیغات در این حوزه وجود دارد. ما انتظار داریم، در مبلمان شهری از المانهای سنتی استفاده شود. همچنین صداوسیما در دکور خود از صنایع دستی استفاده کند.
رضایی - رئیس اتحادیه تعاونی صنایع دستی و همچنین رئیس کمیسیون اتاق بانوان - نیز در این جلسه خطاب به مونسان گفت: با توجه به سابقه درخشان شما در منطقه آزاد کیش، این انتظار وجود دارد که بحث همافزایی، سرمایهگذاری و تجارت صنایع دستی را بهطور همزمان با گردشگری رقم بزنیم. ۱۷۲۰ تعاونی و ۲۶ اتحادیه در این حوزه وجود دارد تا قابلیت این بخش دیده شود.
مجید شاهوران جم - نماینده هنرمندان صنایع دستی و معاون اتحادیه استان فارس - نیز اظهار کرد: براساس اصل ۴۴ قانون اساسی، بحث برونسپاری مربوط به بخش تعاون است. بنابراین اگر نگاه ویژهای به بخش تعاون داشته باشید، میتوان با واگذاری اماکن نمایشگاهی و فروشگاهها به تعاونیها و اتحادیهها، قدم خوبی در این زمینه برداشت.
خیالتان از نظر تبعیض راحت باشد
علیاصغر مونسان - رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری - بعد از شنیدن صحبتهای نمایندگان تشکلهای صنایع دستی، اظهار کرد: نخستین جلسه بخش خصوصی را با صنایع دستی شروع کردیم، زیرا توجه ویژهای برای آن قائل هستیم. اگرچه سعی ما این است که سه بخش صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی همافزا باشند، تا دو هدف بزرگ را تأمین کنیم و نقش خود را در اقتصاد ملی جدیتر نشان دهیم. بخش دوم در حوزه ما، ایجاد اشغال است. بنابراین خیالتان از نظر تبعیض راحت باشد، زیرا دو مزیت بزرگ در سازمان وجود دارد که به هویت کشور برمیگردد؛ یکی از آنها میراث و دیگری صنایع دستی است.
او ادامه داد: در حوزه میراث که آثار تاریخی بخشی از آن محسوب میشود و آیینها و سنتها نیز بخش دیگر که به واسطه تاریخ کهن، ظرفیت بزرگی را برای ما ایجاد کرده است. در صنایع دستی نیز استادان بزرگی داشتیم. همچنین تنوع صنایع دستی ایران را هیچ کشور دیگری ندارد که این نیز مزیت بزرگی برای ما محسوب میشود.
مونسان ادامه داد: صنایع دستی هویتبخش است و میتواند اثرات اجتماعی وسیعی داشته باشد. همچنین این هنر - صنعت میتواند از روستاها و شهرهای کوچک شروع شود و در شهرهای بزرگ هم ادامه یابد. میتواند تا عمق روستاها نفوذ و از مهاجرت روستاییان جلوگیری کند. بخش اشغال یکی از نکات مهم دیگر است. همه ما میدانیم که در صنایع دستی با عددهای کوچک ۵۰ میلیون تومانی میتوان به شغل دست پیدا کرد و زمانی که به عرصه صنعت وارد میشویم، این مبلغ به ۵۰۰ میلیون تومان تبدیل میشود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه ما دستمان را به سوی بخش خصوصی دراز میکنیم، گفت: ما نیاز داریم نقش حمایتی و نظارتی را افزایش دهیم. به همین دلیل، آقای نامورمطلق با توجه به حضور در جلسههای مختلف با تشکلهای صنایع دستی میتواند به ما بگوید که چه بخشهایی را میتوانیم در این حوزه واگذار کنیم. نقش ما در این بخش حمایتی است. شاید حمایت از طرحهای بزرگ در حوزه گردشگری، آن را مطرح کرده که انشاءالله این حمایت در بخش صنایع دستی نیز افزایش پیدا کند.
امیدواریم صداوسیما در تبلیغات از ما بیشتر حمایت کند
مونسان بخش تجاریسازی را موضوع مهم دیگری دانست و گفت: اگر بتوانیم تجاریسازی را جا بیندازیم، بازار ایجاد میکند که امر مهمی است، گرچه ممکن است مشکل باشد. باید در صنایع دستی بتوانیم قیمت تمامشده و کیفیت را ارتقا دهیم. برای ایجاد بازار نیز کار سختی نداریم و فقط باید محصول را معرفی کنیم که این موضوع نیز به تبلیغات برمیگردد. دو حوزه بازار و صنایع دستی انحصاری است. بنابراین میتوان گفت، رقیب خارجی در این حوزه نداریم. از طرفی امید داریم صداوسیما در بخش تبلیغات از ما حمایت بیشتری کند.
مونسان ادامه داد: یکی از موضوعات جدی اقتصاد مقاومتی، صنایع دستی است. برندسازی نیز میتواند به هویت صنایع دستی کمک کند. حیف است که صنایع دستی بهصورت فلهای عرضه شود، باید برنامهای برای آن داشته باشیم تا صنایع دستی صاحب برند شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همچنین به حراجها اشاره کرد و گفت: چند سالی است که حراجهای هنری پا گرفتهاند و روز به روز اقتصاد هنر را تقویت میکنند. امیدوارم با برنامهریزی معاون صنایع دستی حراجها بتواند به این حوزه رونق دهد.
او همچنین تأکید کرد: ما از معاونتهای گردشگری و میراث فرهنگی درخواست کردیم تا با در اختیار گذاشتن فضاهای میراثی، با حفظ استانداردهای این حوزه با معاونت صنایع دستی هماهنگ باشند. همچنین معاونت گردشگری نیز کمک کند تا در دکوراسیون هتلها، صنایع دستی شکل بگیرد. امیدواریم این فرهنگسازی را بتوانیم از حوزه گردشگری شروع کنیم. در حال حاضر نیز آثار هنرمندان در برجهای گرانقیمت مورد استفاده قرار میگیرند.
ایجاد سالانه ۱۴۰هزار شغل در حوزه صنایع دستی و گردشگری
مونسان با اشاره به طرح اشتغال در این حوزه، اظهار کرد: طرح ایجاد ۷۰هزار شغل در حوزه صنایع دستی آماده شده است. الزاماتی را برای دولت در نظر گرفتهایم که اگر با آن موافقت شود، میتوان ۷۰هزار شغل در حوزه صنایع دستی و ۷۰هزار شغل دیگر در حوزه گردشگری، در مجموع سالانه ۱۴۰ هزار شغل ایجاد کرد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ریاست سازمان در بحث توسعه صنایع دستی در مناطق آزاد چه برنامهای دارد؟ گفت: ظرفیتهای منطقه آزاد درونی است، زیرا این مناطق بخشی از کشور محسوب میشوند. برای مثال جزیره کیش، محور گردشگری دارد و مناطق آزاد دیگر رویکرد صنعتی دارند؛ اما شهرهای با هویت در حوزه صنایع دستی مد نظر ما هستند. در حال حاضر ۴۰ هتل در کیش در حال ساخت است که آنها را ترغیب میکنیم تا فضای داخلی هتلها را با هویت سنتی طراحی کنند.
او همچنین به بحث فروش اینترنتی اشاره کرد و گفت: بخش فروش اینترنتی در حوزه صنایع دستی کمهزینه است، اما عمق زیادی دارد. به همین دلیل مذاکراتی با معاونت فناوری رئیسجمهور داشتهایم.
مونسان همچنین در پاسخ به یکی دیگر از حاضران درباره مشکلات مربوط به حوزه ارسال صنایع دستی بهصورت هوایی و همچنین رایزنهایی در حوزه صنایع دستی برای برقراری پل ارتباط بین صادرکنندگان، اظهار کرد: من در اینباره با آقای ظریف - وزیر امور خارجه - صحبت کردم. اینکه بخواهیم در این زمینه رایزن داشته باشیم، هزینهبر است که نه وزارت خارجه هزینه آن را دارد و نه در توان ماست. به همین دلیل شاید شرایط رایزن فراهم نباشد و سفارتخانهها باید نقش اقتصادی در این زمینه را ایجاد کند. از طرفی بخش حمل و نقل هوایی، گران است و ما باید بتوانیم از حمل و نقل دریایی و زمینی استفاده کنیم. حمل و نقل دریایی آسانترین و ارزانترین راه برای این کار محسوب میشود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در پاسخ به پرسش دیگری درباره حضور نیافتن رئیسجمهور در نمایشگاههای صنایع دستی که در روز جهانی و بهار صنایع دستی برگزار میشود نیز توضیح داد: ما ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از برگزاری نمایشگاه صنایع دستی، از رئیسجمهور برای دیدن نمایشگاه دعوت کردیم که با توجه به مشغله زیاد ایشان و درخواست دیرهنگام ما، این امر محقق نشد.
عشرت سیروس - عضو انجمن سفال و سرامیک -، حسین غزنوی - عضو انجمن سفال و سرامیک -، علی یزدی - صادرکننده صنایع دستی -، محمد خانیزاده - عضو هیأت مدیره هنرمندان و مرمتگران فرش دستباف - از جمله دیگر حاضران در این جلسه بودند.