تدبیر24»تنها چند روز از آغاز رسمی دوره شهرداری محمدعلی نجفی میگذرد. بررسی دقیق و کارشناسانه وضعیت مالی شهرداری تهران و حل بحرانهای شهری با مدیریت شایسته، دو مطالبه اصلی مردم از شهردار جدید تهران هستند. همزمان بازداشت قائممقام شهردار سابق تهران، حساسیتها را نسبت به مقوله فساد در مدیریت گذشته شهرداری تشدید کرده است. از سوی دیگر عدهای از هماکنون نسبت به عزل و نصبهای نجفی، دو ایراد عمده را مطرح میکنند. نخست اینکه نجفی بانوان و جوانان را فراموش کرده و دوم اینکه شهردار تهران، شأن شورای شهر تهران را رعایت نکرده است. در این باره نعمت احمدی، مدرس دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری به گفتوگو با «آرمان» پرداخته که در ادامه میخوانید.
شهردار تهران سخنانی مبنی بر بررسی پروندههای مالی شهرداری طی سالیان اخیر مطرح کرده است. آقای نجفی چه رویکردی باید در قبال تخلفات شهرداری اتخاذ کند؟
امیدوارم آقای نجفی به شیوهای که متاسفانه گاهی دیده میشود، یعنی صرف رفع تکلیف، عمل نکند. بررسی مدیریت گذشته شهرداری نیازمند اراده جدی است. اگر مردم حس کنند عزمی در برخورد با تخلفات شهرداری سابق وجود ندارد، دلسرد خواهند شد. محمدباقر قالیباف طی یک اقدام پرسشبرانگیز، مجموع اموال خود را چهلمیلیون تومان عنوان کرد؛ این میزان دارایی، کمتر از داراییهای یک کارمند عادی است و میتوان تا حدی مشت را نمونه خروار دانست. طبق قانون، شورای شهر، وظیفه تفریغ بودجه شهرداری را برعهده دارد، اما شورای شهر برای بودجه سالهای 94و 95 به این وظیفه عمل نکرد. شهردار تهران باید بررسی دقیق و موشکافانه عملکرد شهرداری طی 14سال تسلط اصولگرایان بر شهر تهران را اولویت اول خود بداند و در این راه هیچ حب و بغضی به خرج ندهد و همواره بداند که این موضوع، نخستین مطالبه مردم از ساختار مدیریت شهری است. اکنون شهردار باید ضمن بررسی و مداقه در عملکرد مالی شهردار سابق، برخورد با تخلفات را سرلوحه کار خود قرار دهد و شورا نیز برای پیگیری این مشکلات وظیفه دارد. شورا از همین حالا ضرورت دارد بهدنبال پیشگیری از مفاسد باشد. در این دوره 14ساله تسلط اصولگرایان بر شورای شهر، چندین دوره انتخابات ریاستجمهوری، انتخابات شورای شهر و انتخابات مجلس برگزار شد. خرج بسیار بالای این جناح سیاسی در این 12 انتخابات پرسشبرانگیز است. اکنون تحقیق و تفحص درباره ارتباط مخارج اصولگرایان در انتخابات با بودجه شهرداری، یکی از وظایف شورای شهر به حساب میآید. بررسی دقیق پرونده قائممقام قالیباف نیز ضرورت دارد. سخگوی قوهقضائیه اذعان کرد که شریفی، قائممقام شهرداری طی سالیان گذشته بهعلت تخلفات مالی بازداشت شده است. این موضوع، جای تفکر دارد و شاید با رسیدگی به پرونده شریفی بتوان به پروندههای دیگر راه برد.
آیا نیازی به اعلان علنی تخلفات شهرداری سابق وجود دارد؟
بررسی و مداقه قانونی و اخلاقی درباره کشف تخلفات ضرورت دارد. پس از کشف تخلفات باید مصادیق، حجم و مسببان این اعمال غیرقانونی شناخته شوند و عملکرد این افراد در ترازوی عدالت قرار بگیرد. نباید به کارهایی نظیر اتهامپراکنیهای بیمورد، تشویش اذهان عمومی و نشر شایعات بیپایه و اساس اقدام کرد. همگان آگاه باشند که جز در موارد بسیار اندک و محدود، اعلام تخلفات در هر سطحی که باشد، غیرقانونی است و اثرات مثبتی در جامعه برجای نخواهد گذاشت. آنچه اهمیت دارد، عزم راسخ شهرداری در بررسی تخلفات است، نه چیزی دیگر. شهرداری و شورای شهر وظیفه دارند بدون پیشداوری تخلفات را به مراجع قانونی ارجاع دهند. اگرتخلفات اثبات شوند، در صورت لزوم، مرجع رسیدگیکننده، آن را برملا خواهد کرد. البته ظواهر امر نشان میدهد که احتمالا تخلفاتی صورت گرفته است.
نجفی در سخنان خود به این نکته اشاره کرد که تنها در نیمی از سمتها، مدیران اصلی من بر سر کار خود حاضر شدند. به نظر شما، آیا مدیرانی که نجفی تاکنون آنها را انتخاب کرده، توان برآوردن مطالبات مردم را دارند؟
نجفی مدیر توانمندی است و در هر حوزهای، عملکرد درخشانی از خود برجای گذاشته است. چون نجفی مدیر توانمندی است، انتخابهای درستی انجام خواهد داد. منصوبان شهردار تهران نیز بسیاری از مشکلات شهری را رفع خواهند کرد.
یکی از انتقادات برخی اعضای شورای شهر از شهردار فعلی، مشورتنکردن شهردار با شورای شهر درخصوص انتخاب معاونان شهرداری است. آیا شورای شهر حق نظارت بر عزل و نصبهای شهردار را دارد؟
نه، قانون هم چنین موضوعی را بیان نکرده است. لزومی ندارد مدیران شهرداری از شورای شهر رأی اعتماد بگیرند و شورا صرفا حق انتخاب شهردار را دارد. باید این حق را برای نجفی قائل شویم که او در انتخاب همکاران خود مبسوطالید باشد و دست شهردار را نبندیم. اعضای شورای شهر موظف به رعایت چارچوب قانون هستند که یکی از چارچوبها بازبودن دست شهردار در انتخاب معاونان خود و مسئولان شهری است. شورای شهر، نباید شهردار را برای انتصاب معاونانش زیر فشار قرار دهد. نکته دیگری که درباره عملکرد نجفی اهمیت پیدا میکند، این است که نجفی راه قالیباف را ادامه ندهد.
ممکن است درباره جمله آخرتان بیشتر توضیح دهید؟
یکی از ایرادات مدیریتی شهردار سابق، ایجاد معاونتهای پرشمار برای اداره شهر تهران بود. با نگاهی گذرا به شهرهای پیشرفته، میتوان دریافت که شهرداری سه یا چهار معاونت دارد، اما اکنون تعداد معاونتهای شهردار تهران دورقمی شده است. وظایف بسیاری از این معاونتها با هم تداخل دارند؛ فیالمثل عدم هماهنگی معاونتهای عمرانی و حمل و نقل، ازدحام شهری را پدید میآورد، چرا که معاونت عمرانی بدون هماهنگی با معاونت حمل و نقل، مجوز ساخت چند برج را صادر میکند که این موضوع، بهتنهایی مشکلاتی نظیر آلودگی هوا و ترافیک را افزایش میدهد. این موضوع یکی از ایراداتی بود که به مدیریت گذشته وارد میشد و اکنون بهصلاح نیست که نجفی با همان چارت قبلی، شهر تهران را مدیریت کند. ادغام معاونتها و تبدیل شدن نیروهای ستادی به نیروهای اجرایی، بافت مدیریت شهری تهران را چابک میکند. اکنون کوچکسازی در شهرداری تهران ضرورت دارد و تعویق کوچکسازی، مانعی بزرگ برسر توسعه شهر تهران محسوب میشود.
بسیاری از رعایت نشدن سهم بانوان و جوانان در نخستین انتصابات شهردار گلهمند بودند. به نظر شما راهکار شهردار در این موضوع چه میتواند باشد؟
مساله جوانان و بانوان قصه پرغصه کشورماست. وضعیت فعلی در زمینه رعایت حقوق این دو قشر جامعه، نهتنها به عملکرد دکتر نجفی، بلکه به عملکرد همه بخشها برمیگردد. عدهای در اول انقلاب آمدند، ماندند، نرفتند و عرصه را برای حضور دیگران بستند. سالهاست که جوانان و بانوان این مرزوبوم با یک سقف شیشهای ضخیم مواجهند و این موضوع یکی از بزرگترین خطرات برای آینده کشور محسوب میشود. افرادی که در آغاز انقلاب در سنین 25، 26سالگی به مدیریتهای بالا رسیدند، اکنون حتی اجازه نمیدهند چهلسالهها نیز وارد عرصه شوند. در این میان، نجفی در مدیریتهای قبلی، عملکرد قابل تحسینی از خود برجای گذاشته است. او در هر جا که بود، جوانگرایی را سرلوحه کارخود قرار داد و من به عملکرد نجفی امیدوار هستم.