مقابله با تروریسم نشانگر نیات ایران است

این روزها در آستانه سفر رئیس‌جمهور به نیویورک جهت حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل و دیدارهایی که در حاشیه این اجلاس با هیات‌های مختلف خواهد داشت، گمانه‌زنی‌ها و درخواست‌های بسیاری در مورد مسائلی مطرح شده که روحانی در این سفر به آنها خواهد پرداخت. به‌گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، امسال هیات عالی‌رتبه‌ای از ایران، قبل از رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه عازم نیویورک شده تا برنامه‌ها و مقدمات دیدارها را فراهم کنند. سفر رئیس‌جمهور به نیویورک برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان در شرایطی اتفاق می‌افتد که مواضع ضدبرجامی ترامپ در عین مخالفت اروپایی‌ها با وی، به نگرانی‌های زیادی درباره توافق هسته‌ای و سرنوشت آن دامن زده است. از سویی دیگر، با توجه به جنایاتی که در حق مسلمانان میانمار صورت می‌گیرد و خشم افکار عمومی را در گوشه‌و‌کنار جهان برانگیخته، حضور روحانی در این عرصه بین‌المللی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. جعفر قنادباشی، کارشناس روابط بین‌الملل در این زمینه با «آرمان» گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.

دیروز رئیس‌جمهور کشورمان برای حضور در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد راهی نیویورک شد. شما سفر آقای روحانی به آمریکا را در شرایط فعلی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

همان‌طور که آقای روحانی هم پیش از آغاز این سفر تاکید کرد، این حضور فرصت مناسبی برای ایران جهت تشریح مواضع اصولی خود در مورد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی است و رئیس‌جمهور می‌تواند در خصوص وضعیت نابسامان و معادلات ناعادلانه حاکم بر جهان نیز سخن بگوید. در واقع او می‌تواند درباره واقعیت‌هایی که در جهان جاری است و از جانب جریان سلطه به کشورهای مختلف تحمیل می‌شود و کوشش می‌کنند که این مسائل از افکار عمومی مخفی بماند، صحبت کند. حضور رئیس‌جمهور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در واقع فرصتی است که ایران می‌تواند با بهره‌برداری درست از آن بر مهندسی رسانه‌ای خاصی که بر دیگر معادلات جهانی حاکم است، تاثیر بگذارد و با استفاده از آن از سدها و موانع برای افشای برخی واقعیت‌ها عبور نماید. باید خاطرنشان کرد که این سفر رئیس‌جمهور با سفرهای قبلی وی بسیار متفاوت است و این به دلیل روندی است که آمریکای دوران ترامپ در صحنه بین‌المللی در پیش گرفته و همچنین به خاطر سلسله موفقیت‌هایی است که کشورهای محور مقاومت در مواجهه با تروریسم منطقه‌ای کسب کرده‌اند و لذا این وضعیت خاص ایجاب می‌کند که رئیس‌جمهور متفاوت با گذشته در مورد این دو موضوع موضع‌گیری داشته باشد.

موضع آقای روحانی *در مورد مساله اول و موضع‌گیری‌های خاص ترامپ در صحنه بین‌الملل چگونه باید باشد؟

می‌دانیم که طی ماه‌های اخیر با توجه به مخالفت‌های گسترده در سطح دنیا با شیوه برخورد ترامپ با مسائل بین‌المللی، فضا و زمینه خوبی برای اعلام نظرات ایران فراهم آمده است. بنابراین باید از این فضای مساعد و جو مخالف با ترامپ (چه در داخل آمریکا و چه در سطوح بین‌المللی) استفاده کرد و نهایت بهره را برد، چرا که مواضع غیرقانونی و غیرمرتبط رئیس‌جمهور ایالات متحده در مسائلی مانند برجام یا روحیه نژادپرستانه وی که در تضاد با ادعاهای همیشگی آمریکایی‌هاست، انزجار افکار عمومی را در سطح جهانی برانگیخته است. ایران می‌تواند با جلب همراهی و همکاری دیگر کشورها، این رویکرد واشنگتن را محکوم کند و زمینه ایجاد امواج تبلیغاتی مبتنی بر واقعیات را علیه سیاست‌های جاری آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل فراهم بیاورد. کشورهای اروپایی، کشورهای بزرگی مانند چین و روسیه و یا 120 عضو جنبش عدم تعهد علاقه‌مند هستند تا مواضع افزون‌طلبانه و غیرمنطقی آقای ترامپ و برخوردهای او که با عرف بین‌المللی غیرمنطبق است، محکوم شود و آقای رئیس‌جمهور با توجه به اینکه چندسال پیش شعار جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری را مطرح کرد، می‌تواند فردی باشد که توان ایجاد موجی علیه مواضع ترامپ را دارد. ایران باید به دنبال ایجاد جریانی در جهت مخالفت با قدرت‌طلبی آمریکا باشد. شاهدیم که موضع‌گیری‌های ترامپ درحال حاضر به سمت حذف تعهدات آمریکا در برجام حرکت می‌کند، که تشریح آن باید بخش مهمی از سخنرانی رئیس‌جمهور باشد. به عبارتی دیگر، آقای روحانی در صحبت‌های خود می‌تواند بی‌اعتباری آمریکا در عمل به قراردادهایش را به اطلاع جهانیان برساند. طبیعی است این رویکرد در مواجهه با برخوردهای آمریکا خدمتی به جهانیان است و می‌تواند حقانیت ایران را نیز در دنیا به اثبات برسد. البته در این فرصت روحانی با کمک گرفتن از فضای بین‌المللی می‌تواند مواضع اصولی خود را در مورد برجام بیان کرده و غیراصولی بودن مواضع ترامپ را از این طریق آشکار نماید.

آقای روحانی در مورد موفقیت‌های ایران و هم‌پیمانانش در مبارزه با داعش چه سخنانی می‌تواند ایراد کند؟

موفقیت کشورهای محور مقاومت و به خصوص جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم، در شرایطی که امواج تبلیغاتی و فضاسازی رسانه‌ای در غرب بر نشان دادن ارتباط اسلام و تروریسم تکیه دارد، بسیار ضروری است. آمریکا و کشورهای ارتجاعی منطقه در رویکردی فریبکارانه خود ایران را به عنوان حامی تروریسم معرفی می‌کنند و اینجاست که رئیس‌جمهور باید با اشاره به موفقیت‌های حاصل‌شده به دست ایران در سوریه و عراق در جهت شکست کامل داعش شفاف‌سازی کند. همچنین جلب توجه افکار عمومی جهان به نقش اسرائیل و غرب در تشکیل داعش می‌تواند در جهت اثبات حقانیت ایران در مبارزه با تروریسم کمک کند. افشای کمک‌های آمریکا به داعش روشن خواهد ساخت که دنیای غرب به دروغ اعلام می‌کند به دنبال مقابله با تروریسم است. اقدامات آمریکا در مبارزه با نیروهایی که با داعش می‌جنگیدند، یا ارسال غذا و تجهیزات نظامی برای داعش از طریق هواپیما یا معامله تسلیحاتی آمریکا با ملک سلمان، پادشاه عربستانی که بیش از دوسال است یمن را بمباران می‌کند، این تصویر را به ذهن متبادر نمی‌کند که آمریکا به دنبال پایان خشونت و تروریسم در منطقه است. در خصوص سازمان ملل هم حرف‌های ضروری بسیار است. دبیرکل سازمان ملل هم در مورد یمن و سوریه وظایف خود را به خوبی انجام نمی‌دهد و هنگامی که انتظار می‌رفت سازمان ملل از مردم یمن دفاع کند، دبیرکل سابق و حتی دبیر کل فعلی در مورد جنایات عربستان در یمن سکوت کرده و موضع منفعلانه‌ای داشتند و جا دارد روحانی در این مورد هم تذکراتی را ارائه کند.

در هفته‌های اخیر برخورد با مسلمانان روهینگیا موجب ناراحتی افکار عمومی شده است، ایران در این مورد چگونه می‌تواند موضع بگیرد؟

در مورد مسلمانان روهینگیایی در میانمار باید نسبت به جنایاتی که صورت می‌گیرد و روندی که موجب دریافت جایزه صلح نوبل از سوی حاکم جنایتکار میانمار شده، رئیس‌جمهور حتما موضع جدی بگیرد. همان‌طور که عرض کردم، آقای روحانی چند سال پیش موضوع جهان عاری از خشونت را مطرح کرد و موضع ایران در مقابله با تروریسم هم نشانگر نیات تحسین‌برانگیز ملت ماست. ایران باید در مورد حامیان خانم سوچی افشاگری کند و از طریق ایجاد اجماعی بین کشورهای جهان تاثیری مهم بر دفاع از مسلمانان مظلوم میانمار داشته باشد.