توسعه روابط ایران و تانزانیا

تدبیر24»متن یادداشت محمد دهقانی به شرح زیر است :

سفر دکتر آگوستینه ماهیگا وزیر امور خارجه تانزانیا به تهران از جهات مختلفی دارای اهمیت و سفری متمایز ‌است چرا که روابط ایران و تانزانیا روابطی تاریخی است و به دوره حضور شیرازی ها در شرق آفریقا برمی گردد. تانزانیا و زنگبار به دلیل سابقه طولانی حضور شیرازی ها در این دو سرزمین و در شرق آفریقا ، کشوری نام آشنا برای ایرانیان است.‌ در ادامه حضور شیرازی ها  تعداد زیادی از بلوچ های  ایرانی از حدود ۱۵۰ سال پیش به تانزانیا مهاجرت کردند و باعث تداوم فرهنگی ایرانیان در این کشور شدند به طوریکه امروزه شیرازی بودن در تاتزانیا و زنگبار یک برند خوشنام است، چون شیرازی ها برخلاف غربی ها در شرق آفریقا تمدن سازی کردند. آثار تاریخی برجای مانده از شیرازی ها در زنگبار ، بندر باگامایو و...موید این موضوع است. وجود بیش از ۲۰۰ واژه فارسی در زبان بومی تانزانیا یعنی  زبان سواحیلی نشان دهنده مشترکات فرهنگی است.

روابط رسمی دو کشور نخستین بار با افتتاح سفارت کشورمان در سال ۱۳۶۳در دارالسلام آغازشد. طی این سال‌ها روابط سیاسی تهران_ دارالسلام همواره حسنه بوده است. تاتزانیا جزو اولین کشورهایی بود که پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک گفت و تجاوز عراق به کشورمان را محکوم کرد. همکاری های دو کشور با سفر مقام معظم رهبری (رئیس جمهور وقت)به تانزانیا در سال ۱۳۶۴ ،  برگزاری اولین کمیسیون مشترک و تاسیس دفتر جهاد سازندگی در دارالسلام  و زنگبار وارد مرحله جدیدی شد. همچنین طی سالهای گذشته هیات های متعددی در سطوح مختلف، مثل سفر دکتر علی حسن موینی رئیس جمهوری پیشین تاتزانیا، سفر معاون روسای جمهور دو کشور، دومرتبه سفر روسای پارلمان تانزانیا و زنگبار به تهران ، سفر دکتر ظریف وزیر امور خارجه ، سفر وزیر معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ، سفر وزرای کشاورزی و  فرهنگ و اطلاع رسانی تاتزانیا، سفر شهردار  دارالسلام ،سفر وزیر فرهنگ و هنر زنگبار ، سفر هیات هایی از مجلس شورای اسلامی‌و...نشان دهنده ثبات در روابط و توسعه مناسبات  تهران _دارالسلام  است.‌

بازدید سالانه ناو گروه ارتش جمهوری اسلامی ایران از بندر دارالسلام با هدف ارسال پیام صلح دوستی و حفظ امنیت خطوط کشتیرانی، برگزاری هفته فرهنگی شیراز ،حضور تعدادی از شرکت های ایرانی در پروژه های توسعه ای تانزانیا و ... نیز نشان دهنده علاقمندی دو طرف به ارتقا همکاری ها است.

از طرفی دیگر دو کشور در سازمان های منطقه ای و بین المللی همکاری های سازنده و مواضعی همسو دارند.

 تانزانیا و ایران ظرفیت های زیادی برای همکاری دارند. تانزانیا یکی از با ثبات ترین و امن ترین کشورها در آفریقا است. این کشور طی دهه های گذشته با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی منعطف توانسته است در جذب سرمایه‌ گذاری های خارجی یکی از رتبه های برتر  باشد؛ تا جاییکه نهمین کشور سرمایه‌ پذیر در این قاره است. تانزانیا طی شش  سال گذشته رشد هفت‌درصد را تجربه کرده است. ‌

 اگرچه اقتصاد آن همانند بیشتر کشورهای آفریقایی متکی به تولیدات کشاورزی است؛ اما  به دنبال انتخابات سال ۲۰۱۵ و انتخاب دکترجان پمبه مگوفولی به عنوان رئیس جمهور تانزانیا، وی برنامه صنعتی کردن کشور تا ۲۰۲۵ را در دستور کار  دولت قرار داده است. دولت در این مدت کوتاه ، گام‌های مهمی  مثل برنامه مبارزه بافساد و تحول ساختار اداری، طرح احداث بندر باگامایو ، توسعه مناطق آزاد تجاری ، آغاز عملیات احداث خط آهن مرکزی به طول  ۱۲۰۰‌کیلومتر، طرح عبور خط لوله  ۱۴۰۰ کیلومتری نفت خام اوگاندا به بندر تانگا، افزایش تسهیلات جذب سرمایه های خارجی و...را برداشته است.در همین   حال

 دولت تانزانیا با توجه به ذهنیت مثبتی که به کشورمان دارد؛ همواره از شرکت های ایرانی برای مشارکت در بخش های کشاورزی،ماهیگیری و شیلات، معاون، خدمات فنی و مهندسی، راه سازی، ایجاد کارگاه های کوچک ‌و متوسط صنعتی،  تولید دارو و خدمات بهداشتی و...دعوت کرده است.

بررسی های میدانی هم نشان می دهد که شرکت های ایرانی که به صورت هدفمند در این کشور حضور پیدا کرده اند، موفق شده اند رقبای چینی، ترک و غربی را کنار زده و بر بخش عمده ای از بازار مسلط شوند که نمونه های آن شرکت میهن گاز، شرکت کاسپین، شرکت سرنگیتی، شرکت مشاور یکم و...است.

 روابط سیاسی حسنه ، وجود پتانسیل های اقتصادی در دو کشور و فعالیت خط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران میان بندر عباس  و بنادر دارالسلام و زنگبار؛ فرصت مناسبی برای حضور جدی و فعال تر شرکت های ایرانی در تانزانیا فراهم کرده است؛ بخصوص که وزارت امور خارجه در راستای سیاست  توسعه صادرات و اقتصاد مقاومتی، دیپلماسی اقتصادی را در دستورکار سفارتخانه‌های کشورمان قرار داده است. سفروزیر امروز خارجه تاتزانیا به تهران هم  نوید بخش آغاز مرحله نوینی از همکارها میان تهران و دارالسلام است و هم نشان دهنده تحرک‌دستگاه دیپلماسی برای استفاده از ظرفیت های سیاسی و اقتصادی قاره آفریقا است.