رویکرد اصلاح‌طلبان حمایت توأم با نقد است

تدبیر24»شاید اگر یک ماه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم از کسی پرسیده می‌شد که رابطه اصلاح‌طلبان با حسن روحانی چگونه خواهد بود، قطعا به روابط حسنه و حمایت همه‌جانبه اصلاح‌طلبان از روحانی اشاره می‌کرد. عملکرد، سخنان و وعده‌های خود روحانی در انتخابات نیز همین معنا را القا می‌کرد که اگر در سال 92 نتوانست آن‌طور که باید و شاید به مطالبات مردم عمل کند و در راستای حمایت‌های اصلاح‌طلبان حرکت کند، اما در سال 96 این فرصت پیش آمده و باید از آن نهایت استفاده را ببرد. زمان گذشت و اصلاح‌طلبان به حمایت‌های بی‌دریغ خود از روحانی ادامه دادند، اما همین که انتخابات تمام شد ورق برگشت. همه منتظر چینش کابینه بودند، ولی در نهایت تعجب روحانی کابینه‌ای حداقلی را معرفی کرد؛ ضمن اینکه در مساله زنان و چینش استانداران نارضایتی‌هایی هم پدید آمد. این روزها در آستانه معرفی وزیر علوم و نیرو هستیم. زمان در گذر است و حوادث در سپهر سیاست ایران در حال وقوع؛ باید دید در روزهای آینده چه رخ خواهد داد. برای بررسی ارتباط اصلاح‌طلبان با رئیس‌جمهور و دولت علی تاجرنیا، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با «آرمان» گفت‌وگو کرده که می‌خوانید.

در ماه‌های اخیر انتقادات بسیاری به مجموعه دولت و شخص رئیس‌جمهور صورت گرفت، اما چهره‌های موثر اصلاح‌طلبان به‌رغم انتقادات مطرح‌شده، همچنان از روحانی حمایت می‌کنند. چرا حمایت از روحانی در شرایط فعلی اهمیت دارد؟ ارزیابی شما چیست؟

من فکر می‌کنم که به مجموعه رفتار و عملکردآقای روحانی در همین مدت انتقادات بسیاری وارد است و ما نمی‌توانیم نسبت به برخی عملکردها که با شعارهای خود آقای روحانی در ایام انتخابات در تعارض است بی‌تفاوت باشیم. البته اصلاح‌طلبان از آقای روحانی حمایت کردند، چون شرایط به نحوی است که برای اداره کشور به اعتدال و آرامش احتیاج است. از این رو شرایطی که اصلاح‌طلبان از آقای روحانی حمایت کردند هنوز به قوت خود باقی است و طبیعتا ما در شرایطی هستیم که امکان حضور همه‌جانبه جریان اصلاحات در عرصه مدیریتی کشور وجود ندارد و بخش‌های موثری هستند که هنوز نگاه چندان مثبتی به جریان اصلاح‌طلبی ندارند. از سوی دیگر شرایط بین‌المللی به‌گونه‌ای است که ما نیازمند نوعی آرامش و هم‌نظری در داخل هستیم. البته به نظر من این مساله نباید موجب این برداشت غلط شود که شرایط خاص کشور، اصلاح‌طلبان و مردمی را که بر اساس شعارهای اصلاح‌طلبانه به آقای روحانی رأی دادند به هر عملکردی راضی می‌کند. بنابر این من فکر می‌کنم هنوز زمان آن نیست که ما بخواهیم مسیر و راه خودمان را از آقای روحانی جدا کنیم. معتقدیم در کنار انتقاداتی که به عملکردهای آقای روحانی وارد بوده، رئیس‌جمهور عملکردهای مثبتی نیز داشته است. البته من قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری نسبت به دور دوم ریاست‌جمهوری آقای روحانی نگرانی‌هایی داشتم و با توجه به ‌اینکه او دیگر نیاز به آرای عمومی ندارد، چه بسا ممکن است که خط مشی‌ای را دنبال کند که‌ متفاوت از دور اول باشد. از این رو اگر آقای روحانی فکر می‌کند که با نزدیک شدن به جریان اصولگرا و مجموعه‌های اثرگذار آنها شرایط برای تحمل او فراهم خواهد شد، معتقدم که ‌این فکر اشتباه است. کما اینکه ‌آیت‌ا... هاشمی نیز در دوم به‌رغم همکاری‌ با مجلس اصولگرا و پذیرش نظر آنها در موضوع وزرای سیاسی و فرهنگی، بازهم شاهد بودیم نه تنها آنها آیت‌ا... هاشمی را همراهی نکردند بلکه مواضع به مراتب تند‌تری اتخاذ کردند. به هر صورت احساس آقای روحانی این است که شرایط کشور نیاز به تعامل بیشتری با اصولگرایان یا برخی از بخش‌های موثر دارد و امیدواریم که‌ این رویکرد برای اداره بهتر کشور ان‌شاءا... نتیجه‌بخش باشد.

با توجه به اینکه در انتخاب و معرفی استانداران انتقاداتی مطرح شد و برخی از کنشگران سیاسی نسبت به انتخاب استانداران واکنش مثبت نداشتند و مسائلی که در رابطه با وزارت علوم پیش آمد، چرا اصلاح‌طلبان همچنان باید از دولت آقای روحانی حمایت کنند؟ آیا این نیست که اصلاح‌طلبان مجبورند به هرشکل از روحانی حمایت کنند؟

به نظر من نباید از آقای روحانی بدون قید و شرط و نقد و پرسش حمایت کنیم. ضمنا در مجموعه اصلاح‌طلبان نیز دوستانی که حامی سرسخت آقای روحانی هستند نباید هرنوع انتقادی را نسبت به آقای روحانی تخطئه کنند. به هر حال هویت اصلاح‌طلبی اقتضا می‌کند که گاهی نقطه نظراتی وجود داشته باشد. بنابراین فکر می‌کنم حمایت از آقای روحانی موضوعی استراتژیک است اما نمی‌توانیم این را اجبار کنیم و از طرف دیگر راه را بر هر گونه نقدی ببندیم.

با مشخص شدن عملکرد آقای روحانی در چینش کابینه، استانداران و به‌خصوص انتخاب وزیر علوم موجی از ناامیدی از عمل به وعده‌ها در جامعه بروز کرده و شاید دیگر «تکرار می‌کنم» نیز در حضور مردم در انتخابات و رأیی که داخل صندوق می‌اندازند، اثربخش نباشد. به نظر شما این عملکرد دولت گریبانگیر اصلاح‌طلبان نخواهد شد؟

بدون شک چنین خواهد بود، چون بخش عمده‌ای از مردم به خاطر حمایت‌های اصلاح‌طلبان و گفتمانی که آنها ایجاد کردند به حمایت و پشتیبانی از دولت به پا خواستند و رأی بالایی به آقای روحانی دادند. از طرف دیگر اعتدال یک گفتمان یا جریان سیاسی نبوده که بخواهد مورد اقبال مردم قرار گیرد و پاسخگوی نیازهای آنها باشد. به نظرم حتی رأی آقای روحانی درسال 96 زمانی مسجل شد که مسیر گفتمان و صحبت‌هایش کاملا در مسیر اصلاح‌طلبی قرار گرفت. بنابراین مردم نیز به‌طور طبیعی از گروه‌های اصلاح‌طلب انتظار خواهند داشت و اگر آنها نتوانند پاسخ مناسبی داشته باشند احتمال دارد در آینده دچار مشکل شوند.

در این راستا فکر می‌کنید دولت باید در ادامه مسیر چگونه عملکردی داشته باشد تا بتواند حمایت اصلاح‌طلبان را در انتخابات 1400 با کاندیدای ائتلافی داشته باشد؟

این مساله بارها تکرار شده و من هم معتقدم که آقای روحانی بهتر است به سخنرانی‌های خود در ایام انتخابات توجهی دوباره کند و در راستای تحقق وعده‌ها حرکت کند. البته دولت در این راستا باید حرکت کند و مجلس نیز باید نقش نظارتی خود را حفظ کند که البته مجلس شرایط خود را دارد. ان‌شاءا... در حد توان تلاش خود را انجام دهند.

به نظر شما اصلاح‌طلبان با توجه به جمیع جوانب باید چه رویکردی را در پیش بگیرند تا در انتخابات آینده اقبال عمومی جامعه نسبت آنها بازنگردد؟

رویکرد اصلاح‌طلبان باید کاملا واقع‌گرایانه و نگاهشان حمایت از دولت توام با نقد عملکردها باشد.