سخنان روحانی و مشکلات مردم

تدبیر24» بر این اساس یک ایرانی داریم که در ذهن رئیس‌جمهور قرار دارد و هیچ مشکل و چالشی نه در سیاست خارجی، نه سیاست داخلی نه اقتصاد و ... ندارد. اما ایرانی دیگر که در عالم واقعیت وجود دارد که با 7 میلیون بیکار و رکود اقتصادی سنگین و دولتی که ظرف 7 ماه گذشته از قریب 19 هزار میلیارد تومانی که علی القاعده باید با گذشت نیمی از سال به عنوان نیمی از بودجه عمرانی هزینه می‌شده، فقط 8 هزار میلیارد تومان آن را هزینه کرده است. این به آن معنی است که دولت پول ندارد و حتی این احتمال وجود دارد که در بخش‌هایی پرداخت حقوق کارمندان با مشکل مواجه شود، همچنان که در شرکت‌های بزرگ دولتی شاهد مشکل دولت در پرداخت حقوق به کارگران وجود داشت. رئیس‌جمهور ترجیح می‌دهدبا دلایلی محکمی که دارد از ایرانی که در عالم واقعیت وجود دارد کمترسخنی به میان آورد و از ایران ذهنی خود بیشترسخن بگوید. آنگونه که آقای روحانی از این ایران ذهنی سخن گفت کشور ما با همسایگانش به غیر از یکی دو استثنا (که وزارت خارجه در تلاش برای بهبود روابط است) رابطه خوبی دارد و مشکل اقتصادی، بیکاری و ... در آن دیده نمی‌شود. معلوم نیست هدف و مخاطب رئیس‌جمهور در این صحبت رودرروی تلویزیونی کدام اقشار جامعه است. اگر هدف وی منتقدان و مخالفان هستند که به هیچ روی پاسخی به انتقاداتشان داده نشد، اگر روی صحبت‌هایش با 24 میلیونی بود که به او رای دادند که اظهارات دیشب وی موجی ناامیدی کسر قابل توجهی از آن 24 میلیون شده است. شاید رفتار آقای روحانی از روی اعتماد به نفس است یعنی وی برای احساسات و انتظارات هوادارانش اهمیت لازم را قائل است.روحانی می‌خواهد بگوید در کشور آنچنان مشکلی وجود ندارد و برخلاف این که مردم مشکلات را کاملا حس می‌کنند، وی به گونه‌ای سخن می‌گوید که انگار مشکل حادی وجود ندارد. این نگاه رئیس‌جمهور به 24 میلیون رای کمی حیرت انگیز است. معلوم نیست هدف آقای روحانی از اینگونه گفتاردرمانی‌ها چیست اما آنچه مسلم است این است که اگر وی به این سیاق خود ادامه دهد و چشم بر مشکلات واقعی مردم ببندد، راه را برای پوپولیسم سهمگین هموار خواهد کرد. با تجربه‌ای که از بلاهای دولت‌های پوپولیست نهم و دهم داریم باید آقای روحانی از جاده صاف کنی برای ظهور پوپولیسم جدید حذر کند که امیدوارم در عمل این کار را انجام دهد.

*

صادق زیباکلام، استاد دانشگاه