شروع ماجرای بازگشت
ماجرا از جایی آغاز شد که در سال ۹۳ علیلاریجانی به بهانه تقدیر از زحمات علی اکبر ناطق نوری برای تاسیس مرکز پژوهشهای مجلس، پای او را به مجلس بازکرد تا ناطق نوری بعد از پنجسال سکوت و دوری از فضای رسانه ای به صدر اخبار بازگردد. حال دوباره خبر میرسد که ناطق نوری قصد دارد تا به صورت جدی و به عنوان بازیگر سیاسی به عرصه سیاسی برگردد. حضوری مهم که از اهمیت ویژهای برخوردار است.
نگاههای متفاوت به بازگشتشیخ
بعد از جلسه جامعه روحانیت مبارز با حسنروحانی، بازار تحلیلها در این رابطه داغ شد. در میان این تحلیلها که برخی چهرههای اصولگرا از بازگشت ناطق به جریان اصولگرایی ارائه میدهند اما برخی نیز برخلاف این فکر میکنند.برای مثال حسن بیادی، چهره سیاسی محافظهکار و از منتقدان جریان فعلی موسوم به اصولگرایی، چندی قبل در گفت و گو با «قانون»، در رابطه با بازگشت ناطقنوری به جبهه اصولگرایان جامعه روحانیت مبارز گفت: «در سال ۸۸ به جناب آقای ناطق نوری، بی حرمتی و به خانوادهشان تهمت های ناروایی زده شد و جامعه روحانیت نیز حمایتی نکرد. فکر میکنم ایشان به هیچ وجه حاضر به همکاری با این تشکل نباشد. وی در ادامه گفته بود :« جامعه روحانیت مبارز در سال ۸۸ خطای بزرگی در حق آقای ناطق انجام داد و نتوانست با ایشان برخورد خوبی داشته باشد. به نظرم آقای ناطق نوری باهمه ویژگیهای اخلاقی و سیاسی خود، هنوز از این جریان ناراحت است و دلیل این عدم همگرایی را نیز ضعف در کسانی میداند که فرمان هدایت جامعه روحانیت را به دست داشتند». به غیر از بیادی، بسیاری دیگر از چهرههای اصولگرا معتقدند تخریب چهره ناطق نوری در سال ۸۸ و سکوت اصولگرایان در برابر هجمههای محموداحمدی نژاد علیه ناطق نوری باعث می شود که ناطق، ناراحتیاش از این جریان عمیقتر از آن باشد که به عرصه سیاسی برگردد.
آری به میانهروی
بر اساس شنیدهها، ناطق نوری قرار است به عنوان رهبر معنوی یک جریان سیاسی به عرصه سیاسی برگردد. این ماجرا از زمانی قوت گرفت که وی از مسئولیت دفتر بازرسی بیت رهبری استعفا داد تا بتواند در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته از حسن روحانی حمایت کند. ناطق نوری قصد دارد جای خالی آیت ا... هاشمی را در عرصه سیاسی پر کند و برای به کارگیری این جایگاه، دعوت علی لاریجانی را برای تقبل رهبری معنوی حزب «رهروان» که ماههاست از سوی حامیان علیلاریجانی با عنوان حزب فراگیر در فضای رسانهای مطرح میشود، قبول کرده است. شیخ نور قرار است حضورش در ساختار جدیدی به عنوان یک بازیگردان در عرصه سیاسی پر رنگتر شود. یکی دیگر از دلایل استعفای ناطق نوری از ریاست دفتر بازرسی دفتر رهبری نیز میتواند آزادی عمل برای حضور در جلسات راه اندازی همین تشکیلات بدون مسئولیت حکومتی باشد.
ایده حزب فراگیر لاریجانی
بر اساس گفتههای یک منبع خبری به «قانون»، علی لاریجانی در تلاش است تا مجموعه جدیدی تحت عنوان حزب فراگیر «رهروان» راه اندازی کند. ایده کار از زمانی مطرح شد که علی لاریجانی راه خودش را از اصولگرایان جدا کرد و به دنبال هویت مستقل تردر عرصه سیاسی ایران بود. مدتهاست چهرههای نزدیک به لاریجانی در مجلس از اهمیت راهاندازی یک حزب فراگیر در کشور سخن میگویند. ایدهای که پیش از این در میان اصولگرایان با عنوان جمنا اعلام شد اما به دلیل اینکه این مجموعه نتوانست نقش راهبردی در میان اصولگرایان داشته باشد و از طرفی تندروهای جریان اصولگرا نیز در این جبهه حضور داشتند، این ایده عملی نشد و جمنا شکست خورد.
راه اندزی یک حزب با دو محور
هرچند که نزدیکان علی لاریجانی، سعی دارند تا راهاندازی این تشکل ایدهای از سوی نمایندگان مجلس مطرح و موضوع دبیر کلی کاظم جلالی را نیز تکذیب کنند اما بر اساس اخبار دریافتی قرار است مدیریت این تشکل، پس از راه اندازی به کاظمجلالی سپرده شود و علی لاریجانی نیز به احتمال زیاد به عنوان رییس شورای سیاستگذاری این تشکل نقش بازی خواهد کرد. تشکلی که به نظر میرسد از نمایندگان عضو فراکسیون مستقلان ولایی، یاران لاریجانی در دو مجلس گذشته و فعالان سیاسی میانهرو شکل بگیرد.
شاکله حزب فراگیر
علاوه بر راه اندازی این جریان شنیده میشود که توافقاتی نیز بین دو جریان حسن روحانی و علیلاریجانی برای تقویت جایگاه ناطق در فضای سیاسی کشور ایجاد شده است. به این ترتیب که قرار است این دو جریان یک کاسه شوند تا جریان میانه را در کشور تقویت کنند. جریانی که میتواند در عرصه سیاسی حرف برای گفتن داشته باشد. از یک طرف اصلاح طلبانی که با تغییر آرایش سیاسی کشور حالا از هر زمان دیگری به ناطق بیشتر نزدیک شدهاند واز طرف دیگر، بریدهها از جریان اصولگرایی که از هر زمان دیگری از اصولگرایی دورترشدند، میتوانند جامعه هدف ناطق برای شکل گیری این جریان باشند.به این ترتیب جریان جدید، متشکل از اصولگرایان بریده از اصولگرایی، مستقلان سیاسی و حامیان اعتدالگرای حسن روحانی و بخشی از اصلاحطلبان خواهد بود.
خیزش نرم به سمت پاستور
علی لاریجانی، تجربه یک حضور ناموفق در عرصه انتخابات ریاست جمهوری را دارد. جایی که در انتخابات در برابر رقبایی چون آیت ا... هاشمی، مهدی کروبی، مصطفی معین، محسن مهرعلیزاده و محمود احمدی نژاد با رایی پایین مغلوب شد و بعد از آن تصمیم گرفت از فکر قوه مجریه بیرون بیاید و برای ریاست قوه مقننه اقدام کند و ۱۰سال با حضور به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی، زمینه ورود خود را برای حضور به عنوان مرد شماره یک عرصه اجرایی کشور هموار کرد. او نمیخواهد بیگدار به آب بزند و به همین مناسبت قصد دارد با حرکتی نرم، تا ۱۴۰۰ زمینه حضورش در انتخابات را فراهم کند و مانند حسن روحانی، کاندیدای سه جریان اصولگرای میانه رو، اعتدالگرا و اصلاح طلبان باشد. انتخاباتی که اصلاح طلبان نیز برای آن برنامه خواهند داشت و کاندیدای بالقوهای مانند اسحاق جهانگیری را در عرصه سیاست دارند و بدون شک بسیاری از اتفاقاتی که این روزها برای اسحاق جهانگیری میافتد، برای جلوگیری از حضور او در انتخابات ۱۴۰۰ خواهد بود.
عدو شود سبب خیر
در این میان دشمنی محمود احمدی نژاد و یارانش با علی لاریجانی که از ماجرای پخش فیلم فاضللاریجانی در مجلس علنی شد، این روزها وارد فاز جدیدی شده است و از سوی دیگر ماجرای اتهامات احمدی نژاد به خانواده ناطق نوری در مناظره های ۸۸ و ادامه آن باعث شد که این دو نفر در عرصه سیاسی به یکدیگر نزدیکتر شوند. حال نیز در روزهای گذشته احمدی نژادیها از هر فرصتی که توانستهاند، برای اعلام این مخالفت خود با علیلاریجانی استفاده کردند. بهاری ها قصد دارند تا فرصت راه اندازی یک تشکیلات فراگیر و کاندیداتوری در انتخابات ۱۴۰۰ را از علی لاریجانی بگیرند. موضوعی که به نظر میرسد با توجه به تندروی های احمدی نژادیها در ماه گذشته، برنده این بازی در عرصه سیاسی تئوریسین های حزب فراگیر باشند که از این فرصت برای یارگیری بیشتر از مخالفان فکری احمدی نژاد استفاده کنند.
عصبانیت تندروها از راه اندازی جریان جدید
بازگشت ناطق و بازی جدید علی لاریجانی، بی شک خبر خوبی برای تندروهای اصولگرا و تئوریسین های جمنا نخواهد بود. این اتفاق میتواند بساط بسیاری از یکه تازیهای این جریان را جمع کند. جواد کریمی قدوسی در گفت و گویی در رابطه با ایده راهاندازی حزب از سوی علی لاریجانی، گفته است:«آقای لاریجانی به جز دوستان خاص خودش نمیتواند برای تشکیل حزب، افراد دیگری را جمع کند و افراد محدود اطرافشان نیز بر اساس سهمخواهی و تقسیم مناصب مجلس حول او جمع شدهاند».
او در ادامه میگوید:« شاید همین محدود بودن حامیان لاریجانی او را مجبور کرده است به فکر تشکیل حزب باشد تا از طریق آن برای انتخابات بعدی یار گیری کند». او درباره روحیات علیلاریجانی نیز میگوید: «لاریجانی قدرت را با این شرط و شروط میخواهد که همه چیز به او ختم و محور مطلق بشود و کسی به او انتقاد نکند. لاریجانی خلق و خوی خاصی دارد که این خلق و خو نمیتواند برای اداره یک حزب موفقیتی به وجود بیاورد. قدرت تحمل ایشان کم است. به شدت بر افروخته میشوند و اگر کسی ایشان را نقد کند با او برخورد میشود». او در بخشی از این گفت و گو لاریجانی را چهرهای نمیداند که بتواند در این راه موفق ظاهر شود و در رابطه با بیان این نظر میگوید:«لاریجانی چهرهای نیست که بتواند یک حزب فراگیر تشکیل بدهد. شاید اگر ایشان بتواند چهرههای قدیمی انقلاب مثل ناطق نوری، باهنر و چمران را جمع کند، کمی موفق تر باشد».
سه جریان، علیه یک جریان
بر اساس تحلیل کارشناسان، با به وجود آمدن این جریان آرایش سیاسی تغییرات زیادی را خواهد داشت. لاریجانی قصد دارد با راهاندازی جریان جدید، اصولگرایان را از عرصه تصمیم سازی سیاسی حذف کند. به این ترتیب اصلاحطلبان، حامیان روحانی و حامیان علی لاریجانی، سه جریانی خواهند شد که در عرصه سیاسی کشور در آینده بیشتر درباره آن ها خواهیم شنید. به نظر میرسد عزم علی لاریجانی برای حضور جدی در انتخابات آینده ریاست جمهوری و از طرفی خارج کردن جریان اصولگرایی از انحصار پایداری جدی باشد. این موضوع خبر بدی برای جریان تندرو و اتفاق مبارکی در عرصه سیاسی کشور است که باید دید چه زمانی عملی خواهد شد.