ایران و انگلستان در برقراری روابط دیپلماتیک بعد از انقلاب با چالشهایی روبهرو بودهاند. از جمله مشکلات ایران و انگلستان به گذشته بیش از 150ساله روابط آنها باز میگردد.
تدبیر24»براساس نوع روابط آن سالها نوعی بدبینی میان دو کشور ایران و انگلستان وجود داشته که به نوعی بیاعتمادی تبدیل شده است و در طول سالهای گذشته روابط دو کشور تحتتاثیر این بیاعتمادی بوده است. این بیاعتمادی بهخاطر دخالتهای انگلستان در امور داخلی ایران در طول تاریخ و بهخصوص در قضیه نفت بود که موجب شد بر اساس نوعی ذهنیت هر اتفاقی در کشور از سوی جناحهای مختلف، به انگلستان نسبت داده شود. فائق آمدن روابط ایران و انگلستان بر این طرز تفکر مشکل است. این طرز تفکر نه به ایران، بلکه به کل خاورمیانه بازمیگردد. اما باید این موضوع را در نظر داشت که انگلستان دیگر ابرقدرت درجه یک جهان نیست که مانند گذشته در مورد او تحلیل شود. این کشور تا زمانی که در قالب اروپای واحد قرار داشت، بخشی از سیاست اروپا را تشکیل میداد و اکنون بعد از برگزیت بین دو بال آمریکا و اروپا به زیست بینالمللی میپردازد. از سوی دیگر انگلستان دارای روابط ویژهای با اعراب در جهان اسلام است. در نتیجه در چنین شرایطی تمایل به گسترش روابط مختلف سیاسی و تجاری با ایران دارد. اما این روابط در شرایطی گسترش خواهد یافت که ما برنامه محور و در قالبهای بینالمللی اولویت بندی لازم را داشته باشیم. هرچند نوعی عملکرد متعادل با حضور آقای ظریف در وزارت خارجه به وجود آمده است و سعی شده که ایران بینالمللیتر شود تا بتواند در مسائل منطقهای بهعنوان قدرتمندترین کشور حضور داشته باشد، اما در برخی مواقع مسائلی بین دو کشور ایران و انگلستان به وجود میآید که اصل روابط بین این دو کشور تحت تاثیر قرار میگیرد. حال اگر زمینههایی برای عدم بهبود روابط ایران و انگلستان وجود دارد، باید با روشهای دیپلماتیک آن را حلوفصل کرد، زیرا در شرایط حاضر که مخالفان ایران در منطقه و فرامنطقه در مقابل کشورمان به ایرانهراسی متوسل میشوند، حلوفصل این مشکلات میتواند به توسعه روابط ایران و انگلستان در زمینههای مختلف صنعتی و خصوصا نفت و انرژی بینجامد، بهطوری که در ماههای گذشته بر اساس آنچه برجام به وجود آورد، قراردادی برای ایجاد نیروگاه خورشیدی در ایران به امضای دو طرف رسیده است تا از ظرفیتهای طبیعی ایران استفاده شود؛ قراردادی که هم برای ایران و هم برای انگلستان دارای ارزش بود و چنین قراردادهایی بهعلت اینکه ارتباطی به دلار و فناوریهای آمریکایی ندارد، میتواند آغازی بر حل مشکلات دیپلماتیک ایران و اروپا بهخصوص انگلستان باشد.
فریدون مجلسی، کارشناس روابط بینالملل