آب پاکی روی پیامک‌های تبلیغاتی

پیش از این محمود واعظی -وزیر پیشین ارتباطات و فناوری اطلاعات- در رابطه با پیامک‌هایی که در قبال آنها هزینه‌ای برای کاربر در نظر گرفته می‌شود، اظهار کرده بود: «هیچ شرکتی حق ندارد بدون رضایت مشترک پیامکی را برای او فرستاده و از کاربر هزینه دریافت کند.» او همچنین درباره پیامک‌های تبلیغاتی گفته بود: «این پیامک‌ها وقت و ذهن مردم را درگیر می‌کند و بر همین اساس ما هم با آنها موافق نیستیم چرا که این روند جالبی نیست که یک مشترک برای رسیدن به پیامک‌های شخصی چندین پیامک را بگردد تا به پیامک‌های خود برسد.»

اما در آیین‌نامه مصوب شورای عالی فضای مجازی، خدمات پیامکی به دو دسته تقسیم می‌شود؛ خدمات پیامک انبوه که جنبه اطلاع‌رسانی و تبلیغاتی دارد و بدون درخواست مشترک ارسال می‌شود و هزینه‌ای برای مشترکان دربر نخواهد داشت؛ این پیامک‌ها پس از ارسال تحت نظارت وزارت ارشاد قرار خواهند گرفت. دسته دوم پیامک‌های ارزش افزوده که به انتخاب مشترک خواهد بود و باید بابت آن هزینه پرداخت شود تقسیم شده است و پیش از ارسال باید تحت نظارت وزارت ارشاد قرار گیرد و پس از دریافت مجوز، امکان استفاده از آن برای مشترکان ممکن خواهد بود.

پیش از این روش‌های مختلف ارسال درخواست به سامانه مربوط به لغو پیامک‌های تبلیغاتی از طریق ارسال پیامک به سرشماره ۸۰۰ یا شماره‌گیری کد دستوری#۸۰۰* فراهم بود. با ارسال درخواست، فهرستی با چند گزینه باز می‌شود که سرویس‌های فعال، پیامک‌های تبلیغاتی و خدمات مبتنی بر محتوایی (ارزش افزوده) را نشان می‌دهد.

در این شرایط، محمد جواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- با اشاره به ساماندهی فضای مجازی برای بهره‌گیری کسب‌وکارها، از ایجاد سامانه‌ای برای دریافت گزارش‌های آنلاین شکایات مزاحمت‌های ناشی از پیامک‌های تبلیغاتی خبر داد و گفت: پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم، آرامش حریم خصوصی مردم را به هم ریخته است. پس از ساماندهی پنل‌های ارسال انبوه از طریق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی، اکنون ارسال این پیامک‌ها از طریق شماره‌های عادی فزونی یافته است. به سازمان تنظیم مقررات ابلاغ شد که با تمام توان جلوی مزاحمت برای مردم را بگیرد و راهکاری نیز برای کسب‌وکارها که نیازمند بهره‌گیری از این فضا هستند بیابد.

پس از آن حسین فلاح جوشقانی –رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی- از ساماندهی پیامک‌های تبلیغاتی که با شماره‌های شخصی برای مشترکان تلفن همراه ارسال می‌شود تا پایان مهرماه خبر داد و گفت: با توجه به نیاز به ساماندهی پیامک‌های تبلیغاتی که با شماره‌های شخصی ارسال می‌شوند، ارتقای سامانه ۱۹۵ و راه‌اندازی بخش دریافت شکایات از طریق پیامک ضروری است تا مشترکان تلفن همراه در صورت لزوم بتوانند پیامک تبلیغاتی و شماره ارسال‌کننده را از طریق پیامک به سامانه ۱۹۵ ارسال کنند.

در نهایت وزیر ارتباطات با اشاره به راه‌اندازی سامانه ۱۹۵ توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: این سامانه گزارش‌های مردمی را درخصوص مزاحمت‌های تبلیغاتی برخی شماره‌ها دریافت می‌کند و پس از بررسی‌های لازم توسط مراجع ذیصلاح شماره ریپورت شده و مسدود می‌شود.

در فاز دوم سامانه رسیدگی به شکایات پیامک‌های تبلیغاتی نیز قابلیت دریافت گزارش‌ پیامک‌های مزاحم تبلیغاتی با شماره‌های تلفن ثابت و نیز سرشماره‌های ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ فراهم شده است. وزیر ارتباطات در این خصوص خاطرنشان کرده است: با راه‌اندازی این سامانه و همکاری مردم، حجم قابل‌توجهی از پیامک‌های مزاحم رفع شده‌ است.

همچنین مجید حقی -معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری- درباره قالب درست ارسال شکایت از پیامک‌های انبوه به سامانه ۱۹۵ اظهار کرد: مشترکین می‌توانند شماره ارسال‌کننده پیامک را برای شماره‌های تلفن ثابت به همراه کد مانند ********۰۲۱ و *******۰۲۶ و برای سرشماره‌های تبلیغاتی به شکل ***۱۰۰۰، ***۲۰۰۰، ***۳۰۰۰ و ***۵۰۰۰ و برای شماره‌های تلفن همراه شخصی به شکل *********۰۹ برای سامانه ۱۹۵ ارسال کنند.

طبق آخرین آمار، رئیس سازمان تنظیم مقررات رادیویی نیز با اشاره به آمار ساماندهی پیامک‌های تبلیغاتی اظهار کرد: بیش از ۴۰۰۰  قطع سرویس پیامکی براساس شکایات مردم داشتیم. اخیرا وزیر ارتباطات دستور ویژه دادند که شرایط را تسهیل کنیم تا موارد باقی‌مانده دیگر حل شود. حدود ۱۵۰ هزار شکایت بوده، اما عده‌ای فرمت شماره را اشتباه نوشته و یا متن پیامک را ارسال کردند اما حدود ۵۰ درصد آنها با فرمت درست ارسال شده است.

فلاح جوشقانی همچنین در توضیح اینکه قطع سرویس به صورت قطع سیم‌کارت و یا پیامک اجرایی می‌شود، بیان کرد: این سیم‌کارت‌ها معمولا صرفا با هدف ارسال سیم‌کارت خریداری می‌شوند و در صورت تماس با آنها پاسخگو نیستند. با شکایات مردم قطع پیامک از این سیم‌کارت‌ها انجام می‌شوند که برای چنین سیم‌کارت‌هایی به معنی قطع کلی است.

نحوه رسیدگی به شکایت از شماره‌های پیامک‌های تبلیغاتی نیز این‌چنین است که اگر شکایت از یک شماره به پنج عدد برسد و بررسی‌ شود که طی سه روز گذشته این شماره اقدام به ارسال پیامک انبوه کرده که براساس مصوبه ۴۰۰ عدد در نظر گرفته شده است، همچنین اگر این شماره تماس صوتی نداشته باشد، سرویس آن قطع خواهد شد. بنابراین صرف شکایت کافی نیست، زیرا ممکن است برخی با هدف شخصی اقدام به ارسال شماره کنند.