خنثی نمودن بحران از طریق حل و فصل مناقشات منطقه ای

تدبیر24»ادبیات تهاجمی و غیر دیپلماتیک دولت های نهم و دهم در عرصه سیاست خارجی متاسفانه ائتلاف کشورهای عربی را که سالیان سال برعلیه رژیم صهیونیستی شکل گرفته بود را به یکباره برضد ایران بسیج نمود. همین امر نه تنها ذهن بسیاری از تحلیل گران سیاسی را تغییر داد بلکه حتی موجب شگفتی برخی از سیاستمداران رژیم صهیونیستی نیز شد و صریحا آنها اذعان نمودند که رفتار سیاسی رییس دولت های نهم ودهم درعرصه بین المللی سبب موضع گیری خصمانه کشورهای عربی برعلیه جمهوری اسلامی ایران شده است. به گونه ای که دولت رژیم صهیونیستی به طور نسبی از حاشیه امنی برخوردار شده است. ناگفته پیدا بود که تبعات یک چنین رویکردی درعرصه سیاست خارجی موجب هژمونیک گردیدن سایه سنگین تحریم های سیاسی-اقتصادی بین المللی برعلیه منافع ملی کشورخواهدبود.

تمام تلاش و هم وغم دولت یازدهم به رغم داشتن یک رویکرد اعتدالی درعرصه سیاست خارجی مصروف انجام مذاکرات مستمر با مجامع بین المللی و کشورهای 5+1 شد که تا حدودی سایه سنگین تحریم ها را از کشور دور نموده و از فشارهای سهمگین اقتصادی و مالی در داخل بکاهد و وضعیت کشور را به شرایط عادی و نسبتا باثبات اواخر دولت هشتم سوق دهد. اما علیرغم تلاش های درخور دولت یازدهم و حتی دوازدهم درعرصه مذاکرات دیپلماتیک و سیاسی و شکستن قفل بسیاری از تحریم ها و گسستن ائتلاف جهانی برعلیه ایران با روی کارآمدن ترامپ در ایالات متحده امریکا عملا با رهبری امریکا ائتلاف جدید ضدایرانی متشکل از عربستان، اسراییل و برخی از کشورهای عربی شکل گرفت و استیلای بن سلمان نیز در عربستان سعودی بر شدت و حدت کینه توزی بر علیه جمهوری اسلامی ایران افزوده شد. البته جنگ های نیابتی ایران درکشورهای مختلف نظیر: یمن، عراق، سوریه و لبنان و همچنین حمایت کشورمان از گروه های همسو برعلیه داعش و گروه های تکفیری بر این ضدیت منطقه ای بیش از پیش افزود. اکنون مدتها است که شعله جنگ و نفاق و آشوب در منطقه خاورمیانه برافروخته شده است و کینه ورزی و عداوت برخی از کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای برضد کشورمان فزونترگردیده است.

از دیگر سو دولت دوازدهم نیز با مشکلات مختلفی درحوزه های گوناگون اقتصادی و مالی درسطح داخلی دست وپنجه نرم می کند. ضمن آنکه تجربه هشت سال جنگ تحمیلی و تبعات ناشی از آن نیز بر ذهن هر ایرانی سنگینی می کند. در چنین شرایطی باید با اتکاء به تدبیر و عقل دیپلماتیک مذاکرات منطقه ای را بیش از پیش در اولویت قرارداد و از حداکثر توان وانرژی خود در جهت حل وفصل مناقشات منطقه ای بهره گیری کرد. اتخاذ یک رویکرد واحد و مشترک در عرصه سیاست خارجی نیز به عنوان شیوه ای هوشمندانه درجهت برقراری ثبات نسبی در منطقه خواهد بود. علاوه برآن تلاش درجهت حفظ وحدت و انسجام داخلی نیز بر تمرکز ما خواهد افزود.

 حبیب عشایری/ دانش آموخته دکتری علوم سیاسی / مدرس علوم سیاسی در دانشگاه پیام نور