یکی از موضوعاتی که فرهنگیان از سالهای گذشته با آن درگیر بودند و هر ساله به یکی از مشکلات این وزارتخانه تبدیل میشود، پرداخت پاداش بازنشستگان این وزارتخانه است. موضوعی که با توجه به بودجه پیشنهادی سال 97 به نظر میرسد در سال جاری نیز به عنوان یک مشکل تداوم داشته باشد.
بودجه سال97 چقدر است؟
براساس بودجه پیشنهادی دولت، برای وزارت آموزشوپرورش در لایحه بودجه سال 97 اعتباری معادل 35 هزار و 954 میلیارد و 704 میلیون و 700 هزار تومان اختصاص یافته است. بودجه استانی آموزشوپرورش در سال 97، 33 هزار میلیارد و 153 میلیون و 400 هزار تومان و برای اعتبارات ستادی این وزارتخانه 2831 میلیارد و 304 میلیون و 700 هزار تومان اختصاص یافته است این در حالی است که بودجه پیشنهادی برای سال 1396، 31 هزار و 681 میلیارد و 562 میلیون تومان بود.
معوقات بلندمدت در آموزشوپرورش احصاء نشده است
دو هفته پیش بود که معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزیر آموزشوپرورش در نشست خبری خود درباره میزان معوقات وزارت آموزشوپرورش سخنان قابل تاملی به زبان آورد. علی اللهیارترکمن گفت: معوقات بلندمدت در آموزشوپرورش به دلیل حجم زیاد آن هنوز احصاء نشده است و این وزارتخانه به دنبال تشکیل کارگروهی است که با محاسبه این معوقات زمینه پرداخت آن را فراهم کند.
اللهیارترکمن درباره معوقات کوتاهمدت نیز توضیحاتی ارائه داد و اعلام کرد که «مجموع معوقاتی که از سال ۹۶ به ۹۷ منتقل میشود حدود ۳۸۰ میلیارد است که باید تامین شود و برنامهریزی کردهایم تا خرداد ۹۷ پرداخت شود.»
در عین حال سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس برآوردی از کل معوقات آموزشوپرورش ارائه داده و گفته است: «پاداش بازنشستگان و بدهیهای این وزارتخانه به جز حقوق پرداختی حدود 10 هزار میلیارد بوده و در بودجه پیشبینی نشده است؛ عمده این بدهی، پاداش بازنشستگان و اجرای برنامههای سال اول برنامه ششم توسعه است.»
میرزاده معتقد است که برای پرداخت پاداش بازنشستگان سال 96 باید 3500 هزار میلیارد تومان در نظر گرفت و با توجه به نیاز چهار هزار میلیارد تومانی برای اجرای قانون برنامه ششم توسعه و سه هزار میلیاردی که آموزش و پرورش برای پرداخت مطالبات معوق معلمان نیاز دارد، برای اینکه این وزارتخانه بدون بدهی وارد سال 97 شود به اعتباری حدود 10 هزار میلیارد تومان نیاز دارد.
پرداخت پاداش بازنشستگان به ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد اعتبار نیاز دارد
کل بودجه آموزشوپرورش برای سال آینده ۳۶ هزار میلیارد تومان است. به گفته اللهیارترکمن ۳۲ هزار میلیارد تومان از این پول به حقوق پرسنل آموزش و پرورش اختصاص مییابد و باقی آن صرف مدارس و ارتقای کیفیت می شود. با این تفاسیر در بودجه جاری آموزش و پرورش اعتباری برای پاداش بازنشستگان درنظر گرفته نشده است و قرار است این مبلغ از طریق صندوق توسعه ملی پرداخت شود.
محمدحسین حیدری، مشاور سازمان برنامه و بودجه نیز در یکی از برنامههای «پرسشگر» شبکه تلوزیونی آموزش که با موضوع بررسی بودجه وزارت آموزش و پرورش برگزار شد، گفت: «35 هزار و 954 هزار میلیارد تومان بودجه آموزش و پرورش برای سال 97 در نظر گرفته شده است. سالهای قبل شرایط به نحوی بود که بر اساس ظرفیت قانونی امکان افزایش در برخی موارد وجود داشت اما با این وجود هر سال برخی مطالبات به سال بعد منتقل میشود.»
حیدری پاداش بازنشستگان را یکی از مطالباتی دانست که به احتمال زیاد انباشت و به سالهای بعد منتقل می شود.
حیدری با بیان اینکه پاداش بازنشستگان تا پایان سال 95 تسویه شده است، تصریح کرد: «3500 میلیارد تومان در صندوق توسعه ملی برای پرداخت پاداش پایان خدمت بازنشستگان آموزشوپرورش در نظر گرفته شده است که با توجه به اینکه امسال 60 هزار نفر در وزارت آموزشوپرورش بازنشسته میشوند این مبلغ کفاف پاداش بازنشستگان را نمیدهد.»
2هزار میلیارد کسری بودجه برای پرداخت پاداش بازنشستگان
با توجه به اطلاعات و آمار ارائه شده از سوی حیدری درباره تعداد بازنشستگان آموزشوپرورش در سال و با درنظر گرفتن متوسط میزان پاداشی که به هر بازنشسته تعلق میگیرد، به نظر میرسد حتی در صورت تصویب پیشنهاد دولت برای اختصاص 3500 میلیارد تومان از صندوق ذخیره ارزی، مبلغ قابل توجهی از پاداش بازنشستگان انباشت و به جمع معوقات آموزشوپرورش اضافه می شود.
میانگین پاداش بازنشستگان در سال گذشته چیزی در حدود 90 میلیون تومان بود و با درنظر گرفتن جمعیت 60 هزار نفری بازنشستگان آموزش و پرورش در سال 96، این وزارتخانه برای پرداخت کامل این مبلغ در حدود پنج هزار و چهارصد میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که با توجه به 3500 میلیارد اعتباری که از محل صندوق توسعه ملی برای این امر در لایحه بودجه نظر گرفته شده است، وزارت آموزشوپرورش در سال 96 دستکم با کسری بودجه 1900 میلیارد تومانی صرفا برای پرداخت پاداش بازنشستگان مواجه خواهد بود.