نگذارید هاشمی‌زدایی شود

تدبیر24»19 دی سال 95، ایران به ناگهان عزادار مرگ شخصیتی شد که تمام عمر خود را در راه پیشرفت کشور صرف کرد. رحلتی که حتی برای مخالفانش هم حیرت‌آور بود. آیت‌ا... هاشمی به‌ عنوان پدر تفکر اعتدالگرایی شناخته می‌شد. اگر روحانی امروز بر اعتدال تکیه زده دلیلش آن است که می‌داند قدمت و ثبات این منش به کوهی به نام آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی بازمی‌گردد و همیشه نیز معترف به این امر بوده و هست. «آرمان» به مناسبت فرارسیدن سالروز رحلت آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی، با محمدرضا خباز فعال سیاسی اصلاح‌طلب به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.

با توجه به فرارسیدن سالگرد رحلت آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی، باید منصفانه اعلام کرد که فقدان ایشان به‌شدت احساس می‌شود و شاید امروز به راهنمایی و منش او نیاز داریم، نظر شما در این‌باره چیست؟

شاید بهترین توصیف درباره آیت‌ا... هاشمی همان فرموده امام باشد که «هاشمی زنده‌است، تا انقلاب زنده‌است». درواقع این کامل‌ترین جمله در وصف شخصیت ایشان در قبل و بعد از انقلاب است. بی‌دلیل نیست که هرمکانی که هاشمی در آنجا دارای پست و مقامی بوده، جایگاه اول را ازآن خود می‌کرده ‌است. برای نمونه زمانی که در مجلس خدمت می‌کردند، مجلس در جایگاه نخست خود بود، دوره ریاست جمهوری‌شان دولت در جایگاه رفیعی قرار داشت، خطبه‌های نماز جمعه ایشان باعث برانگیختن تحلیل‌ها و نظرهای تمام تحلیلگران جهان در وقت خود می‌شد، و همچنین در زمان ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز این نهاد در حل اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان بی‌سابقه عمل می‌کرد. هاشمی در مشورت‌دهی به مقام معظم رهبری نیز تحت عنوان سیاست‌های کلی چشم‌انداز بیست ساله بسیار فروتنانه عمل می‌کرد و درواقع از انجام هیچ خدمتی به ایران در هیچ سمتی دریغ نمی‌کرد و همچنین خطبه‌های نماز جمعه ایشان نیز راهگشای جامعه بود. به‌رغم برخی بی‌مهری‌ها و اینکه عده‌ای به هر بهانه‌ای برای راه ایشان مانع‌سازی می‌کردند، ارتحال ایشان به همه نشان داد که مردم بدون توجه به تبلیغات مخالفان به هاشمی احترام می‌گذارند و درعمل هم شاهد بودیم که تشییع جنازه آیت‌ا... بعد از رحلت امام، پرجمعیت‌ترین اجتماع بعد از انقلاب محسوب می‌شد. امروز به لحاظ ظاهری فقدان آیت‌ا... احساس می‌شود، ولی نباید فراموش کرد که نظرات و رهنمودهای ایشان و حمایت‌هایشان از رهبری و دستاوردهای انقلاب همچنان در بین ما پابرجاست. اصل آن است که هاشمی در بین مردم جاودانه خواهد ماند و زندگی باسعادت و مرگ سعادتمندانه‌تری را به همراه داشت و سرانجام در کنار مراد خود، امام انقلاب، دفن شد و به عبارتی «مطلق آن آواز خود از شه بود/ گرچه از حلقوم عبدا... بود»؛ نباید فراموش کنیم که هاشمی همواره به‌عنوان مرجع عاشقان و آزادی‌خواهان پیرو خط امام همچنان در دل ایرانیان جاودانه است.

بعد از تحقق پیش‌بینی ایشان درباره آقای محمود احمدی‌نژاد، همه به بصیرت او ایمان آورد‌ند. ارزیابی شما چیست؟

هاشمی بزرگ خوشبختانه به‌دلیل همان بصیرت واقعی و تحلیل‌های به‌جای خود در زمان انتخابات سال 84، در برابر نیروهای داخلی و خارجی محکوم می‌شد. نهایتا بعد از آرام گرفتن ماجرا به مردم هشدار عواقب حضور احمدی‌نژاد در دولت را داد. بنده هم در سفرم به کاشمر درهمان سال، به تاثیر از ایشان به مردم اعلام کردم که در صورت انتخاب شدن احمدی‌نژاد، کشور در یک پیچ خطرناک خواهد افتاد که متاسفانه حتی آن‌طرف این پیچ هم مشخص نیست و با توجه به شناخت روحیات او و اطرافیانش باید اشاره کرد که حضور ایشان به منزله ورود به یک رویارویی سخت است. خود مرحوم هاشمی نیز به هر آشنایی این هشدار را می‌داد.

درباره رفتار و مدیریت فراجناحی، به نظر شما شباهتی بین دولت سازندگی و دولت تدبیر و امید وجود دارد؟

آیت‌ا... هاشمی به تاثیر از مراد خود امام، بر این تصمیم بود که توازن بین جناح‌های جامعه برقرار شود. ایشان به این مهم دست یافتند که کشور، تک قطبی و تک‌جناحی اداره نخواهد شد و هردو جناح و جریان درکنار هم باید جامعه را بچرخانند. پس دیدگاه ایشان به یک جناح ختم نمی‌شود و درهمین راستا اگر به دولت ایشان هم در دوره اول و هم دوره دوم نگاهی اجماعی بیندازیم متوجه خواهیم شد که شخص ایشان در اداره دولت از هر دو جریان راست و چپ به یک‌اندازه بهره بردند و در تمام امور مربوطه افراد لایق را فرای تمام جناح‌بندی‌ها بر سر کار می‌گذاشتند و این در انتخاب استاندار هم به خوبی قابل رؤیت بود. امروز هم در دولت تدبیر و امید به لطف آقای روحانی ما شاهد دنباله‌روی دولت از منش هاشمی هستیم و البته شاید اجر معنوی این تدابیر و راه‌ها به روح ملکوتی هاشمی برگردد که بنیانگذار این تفکر بوده و خواهد ماند. امروز روش روحانی به تاثیر از همان روش دولت سازندگی است و البته با توجه به تغییر زمانه، تلاش بر این بوده که خط و مشی این تفکر فراجناحی و معتدل استوار بماند چراکه به درک آیت‌ا... مشی اعتدالگرایی یعنی تمام تفکرات درون نظام جمهوری اسلامی و به واقع باید درود و رحمت فرستاد بر شخصیتی با چنین فکری که شاید هرگز تاریخ انقضا نخواهد داشت.

و سخن آخر...

بنده انتظارم از نیروهای انقلابی آن است که نگذارند در جامعه، هاشمی‌زدایی به‌وجود بیاید. بعد از ارتحال ایشان و همچنین بعد از برگزاری مراسم هفتم، ما زمزمه‌هایی از گوشه و کنار شنیدیم تحت عنوان هاشمی‌زدایی که این نه به نفع مسئولان است و نه به نفع آحاد مردم. این موضوع نشان می‌دهد، کسانی که نمی‌توانستند در زمان حیات هاشمی اورا نادیده بگیرند یا حتی خدشه‌ای به اعتبارش وارد کنند، بعداز مرگش سعی دارند اقدام کنند. به این افراد باید گفت نباید هاشمی‌زدایی کرد بلکه اگر شما هم تفکری دارید که به لحاظ اهمیت به تفکر هاشمی نزدیک است، بیانش کنید تا بررسی و شاید انجام شود، اما به هیچ عنوان نگذارید سناریوی هاشمی‌زدایی اجرایی شود. این مساله به اعتقاد من تنها به هاشمی مربوط نیست و نهایتا به انقلاب و امام و مجموعه نظام لطمه خواهد زد.