برجام تهدید در مقابل تهدید

تدبیر24» او همچنان بر طبل خروج از برجام و نادیده گرفتن توافق هسته‌ای می‌کوبد به همین دلیل مسئولان در ایران هم نظیر رئیس‌جمهور روحانی ناگزیر در مقابل تهدیدات دونالد ترامپ جملاتی از این دست مطرح می‌کنند تا آمریکا را از شعارهای تهدید آمیزش پشیمان کنند. واقعیت این است اگر آمریکا از برجام خارج شود ایالات متحده بیش از سایر اعضای توافق زیان خواهد دید. به عبارتی خروج آمریکا از برجام بدون مشکل و زیان نخواهد بود. زیرا ایالات‌متحده در سطح منطقه‌ای و جهانی با توافق بسیار محکمی روبه‌روست. برجام پس از جنگ جهانی دوم مهم‌ترین توافق بین‌المللی است زیرا موفق به حل یک بحران گردید. بنابراین چارچوب توافق هسته‌ای به قدری محکم است که هیچ یک از اعضای توافق هسته‌ای بدون هزینه نمی‌توانند از برجام خارج شوند. این سخن آقای روحانی مبنی بر اینکه «اگر آمریکا در برجام پیمان شکنی کند دولت این کشور را پشیمان خواهیم کرد»، عملا مقابله‌ای است در برابر تهدید ترامپ. به طور کل رئیس‌جمهور خود می‌داند که همان‌طور حفظ و ادامه راه برجام به نفع همه کشورهای عضو توافق هسته‌ای است به صلاح ایران هم است که همچنان در برنامه جامع اقدام مشترک باقی بماند. زیرا در برجام مدلی از یک همکاری پیش‌بینی شده است. اما اکنون به دلیل مشکلاتی که در اروپا، آمریکا و ایران به وجود آمد، اجرای برجام با دست انداز روبه‌رو شده است. بنابراین عواقب پیمان‌شکنی آمریکا در برجام برای ایالات متحده بسیار هزینه‌بر است. آمریکا همچنان تصور می‌کند که اکنون دوره‌ای است که هر کاری بخواهد، می‌تواند انجام می‌دهد در حالی که واشنگتن حتی در مهار کره شمالی هم دچار مشکل شده است. اگرچه ایران از منظر کمی، کیفی و امکانات با کره شمالی متفاوت است اما به طور قطع در قبال خروج آمریکا از توافق هسته‌ای سکوت نخواهد کرد. علاوه بر این، آمریکا طی یکسال گذشته از همان زمان روی کار آمدن ترامپ سیاست‌هایی اتخاذ کرد که عملا به زیان مردم این کشور بوده است. نظیر خروج ایالات متحده از پیمان پاریس به زیان محیط زیست این کشور بوده است در حالی که خروج از پیمان پاریس تنها به نفع صنایع و کارخانجات ایالات متحده بوده است اما در واقع خروج از پیمان پاریس تنها منجر به بی‌اعتباری این کشور گردید. زیرا دیگر هیچ کشوری روی آمریکا برای توافق و انجام تعهدات حساب باز نمی‌کند. ترامپ به خاطر منافع چند کارخانه‌دار بزرگ یک پیمان مهم را زیر پا گذاشت. برجام هم یک توافق مهم بین‌المللی است که آمریکا باید به آن پایبند باشد. به هر روی آمریکا به خوبی می‌داند در صورت خروج از برجام، ایران می‌تواند خیلی سریع به وضعیت قبل از توافق هسته‌ای بازگردد. به همین دلیل وزیر خارجه، وزیر دفاع و رئیس سازمان سیا بارها بر این مهم تاکید ورزیدند که برجام یک توافق مهم است و آمریکا به سهولت نمی‌تواند از آن خارج شود.

حسن بهشتی پور، تحلیلگر مسائل بین الملل